Podczas obrazowania mózgów osób ze wstrząśnieniem mózgu oraz chorych na alzheimera okazało się, że charakterystyczne dla obu przypadłości zmiany wyglądają zadziwiająco podobnie. Co więcej, powodują powstanie zbliżonych objawów. Odkrycie zrodziło wiele pytań i wątpliwości odnośnie do możliwości występowania zwiększonego ryzyka zachorowania na alzheimera u osób szczególnie narażonych na wstrząsy mózgu, takich jak sportowcy. Jak wspomnianą zależność tłumaczą naukowcy?
Reklama.
Podobieństwa między mózgami starców i sportowców
Badacze ze Szkoły Medycznej Uniwersytetu w Pittsburghu przyjrzeli się grupie pacjentów po wstrząsie mózgu w celu określenia, którzy z nich doświadczyli najsilniejszych skutków urazu. Okazało się, że obraz mózgu osób, które doznały łagodnego urazowego uszkodzenia narządu w wyniku uderzenia w głowę lub upadku, przypominał skany typowe dla chorych na alzheimera. Uprzednio wykonane testy wykazały, że urazy głowy powodują powstawanie zmian w mózgu. Badacze sugerowali także, że wstrząs mózgu może wiązać się z podwyższonym ryzykiem problemów z uczeniem się, depresji i wczesnej śmierci.
Najnowsze badanie, opublikowane w czasopiśmie „Radiology”, skupiło się na 64 pacjentach, którzy doświadczyli wstrząsu mózgu. Naukowcy porównali wyniki rezonansu magnetycznego (MRI) ich mózgów, wykonane rok po wypadku do skanów uzyskanych od 15 osób zdrowych. Na obrazach widoczna była istota biała, złożona z nerwów i pokrywających je osłonek mielinowych, które ułatwiają nawiązywanie połączeń miedzy nerwami w różnych częściach mózgu. Połączenia te odpowiedzialne są za funkcje kognitywne człowieka, takie jak pamięć, planowanie i rozumowanie. W wyniku badań naukowcy spostrzegli, że istota biała u osób po wstrząsie mózgu przypominała budową istotę białą charakterystyczną dla osób z alzheimerem, u których nerwy ulegają stopniowemu zniszczeniu wskutek działania białek amyloidowych. Więcej informacji o przyczynach alzheimera znajdziesz na abcZdrowie.pl.
Dodatkowo, w obu grupach pacjentów zaobserwowano podobne problemy ze snem, skutkujące kolejnymi komplikacjami kognitywnymi, takimi jak zaniki pamięci i zmiany zachowania. Zarówno osoby po wstrząsie mózgu, jak i chorzy na alzheimera skarżyli się na występowanie rozpraszającego szumu, który jest typowy dla uszkodzeń istoty białej i powoduje trudności z filtrowaniem dźwięków oraz koncentrowaniem się na tych istotnych.
Wstrząs mózgu a ryzyko alzheimera
Dr Saeed Fakhran, autor badania i adiunkt radiologii na Wydziale Neuroradiologii Uniwersytetu w Pittsburghu tłumaczy, że podczas gdy śpimy, mózg organizuje nasze wspomnienia, przetwarzając i kategoryzując je tak, aby możliwe było wykorzystanie ich w przyszłości. W procesie tym ważną rolę odgrywa obszar hipokampa. Badacze podejrzewają, że owa część mózgu może mieć związek z wystąpieniem problemów z pamięcią u pacjentów po wstrząsie mózgu.
Odkrycie zależności pomiędzy budową istoty białej u chorych na alzheimera i osób po wstrząsie mózgu może doprowadzić do lepszego zrozumienia wpływu urazów głowy na późniejsze funkcjonowanie poznawcze człowieka. Analizując podobieństwa pomiędzy obiema grupami pacjentów, naukowcy doszli do wniosku, że u osób po urazie głowy w przyszłości mogą pojawić się szkodliwe zmiany, tak jak ma to miejsce u chorych na alzheimera. Zdaniem dr. Fakhrana istnieje możliwość, że w wyniku wstrząśnienia mózgu następuje seria zmian degeneratywnych powodujących objawy, którym można zapobiegać. Według radiologa, zbliżone zmiany neurodegeneratywne występują w początkowej fazie demencji.
Odkrycie nie oznacza, że u każdej osoby po wstrząsie mózgu rozwinie się choroba Alzheimera. Coraz większe zasoby informacji w zakresie patologii zmian w mózgu mogą prowadzić do udoskonalenia metod diagnostycznych i terapeutycznych, stosowanych w przypadku obu rodzajów schorzeń. Jak podkreśla autor badania, uszkodzenia mózgu mogą rozwijać się nawet długo po urazie, dlatego szczególną uwagę powinno się poświęcać zapobieganiu podobnym problemom u osób narażonych na występowanie wstrząsów mózgu, takich jak sportowcy.