Nie tylko Irma. Huragany będą też w Polsce. Ocieplanie klimatu to nie fikcja, ale realne zagrożenie [wywiad]

Tornada występują w Polsce regularnie, ale mało się o tym mówi. Co więcej: to żadna nowość. Mamy sporo informacji na temat tych zjawisk w XIX i XX wieku. Takie naprawdę silne tornado to kwestia kilku najbliższych lat.

Mamy lata, które są bardziej mokre i takie które są suche. Cofnijmy się np. do 1997 roku i wielkiej powodzi w Polsce. W 2010 i 2013 roku też były powodzie. W tym roku jest dużo opadów, ale powodzi nie ma, więc nie są aż tak obfite jak poprzednio. Ja bym podchodził do tego wszystkiego z dystansem.

A z drugiej strony w zeszłym roku wszyscy narzekali na upały, że jest 37 stopni i że to na pewno zmiany klimatyczny! Teraz cały czas pada, więc też jest źle (śmiech).

Obecne stanowisko świata nauki jest takie: wzrasta średnia temperatura. Jest coraz cieplej i to jest fakt. Z roku na rok ten okres, kiedy jest zima, czyli temperatura spada poniżej zera stopni i jest śnieg – skraca się. Z kolei okres kiedy jest lato - wydłuża się. Jest coraz więcej dni upalnych i tych, w których występują burze. To logiczne, że jeśli ten okres jest dłuższy to i tych zjawisk pogodowych, również ekstremalnych, jest więcej i występują częściej.

Jeśli chodzi o ich intensywność to nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Choć niewykluczone, że są bardziej intensywne. To jak z trąbami powietrznymi. Są nawet takie zapiski historyczne z 1866 roku o trąbie powietrznej, która podnosiła ludzi do góry i wyrywała im kończyny albo równała ceglane budynki z ziemią. To nam udowadnia, że takie zjawiska występowały przed laty. Z zapisków historycznych wynika, że 4 lipca 1928 roku podczas ekstremalnych burz w Polsce zginęły 62 osoby. W ciągu jednego dnia!

Tak, one mogą występować częściej. Dlaczego? Aby powstał huragan potrzebna jest ciepła i wilgotna masa powietrza, najdogodniejsze warunki obserwuje się w strefie międzyzwrotnikowej. Jeśli wzrasta globalna temperatura, to dni ze sprzyjającymi warunkami będzie coraz więcej. Mogą być też bardziej intensywne, bo jest też więcej wilgotności w atmosferze. Tak naprawdę wszystko się sprowadza do tego, że temperatura na całym świecie wzrasta.

Dokładnie tak. W Polsce rzetelne pomiary tych zjawisk, czyli takie z klasyfikacją, ile ich było, są prowadzone dopiero od 2006 roku. Mamy więc trochę ponad 10 lat rzetelnych pomiarów , ale to za mało, by ocenić, czy coś się nasila, albo słabnie.

Jak mówiłem - wzrasta średnia, globalna temperatura. Jednak z drugiej strony naturalną jest fluktuacja mas powietrza. Atmosfera jest takim żywym organizmem. Raz napływa do nas ciepła masa powietrza z południa, a raz zimna z północy. To jest uwarunkowane taką naturalną cyrkulacją. W tym roku tak się zdarzyło, że często mamy napływy powietrza z północy, dlatego jest chłodno, ale to jest zupełnie normalne.

Jeśli chodzi o prognozowanie pogody, to mam zasadę, że tak naprawdę możemy powiedzieć co nas czeka w okresie najbliższych 4-5 dni. Numeryczne modele pogody są w stanie tylko na taki okres czasu przewidzieć, co się wydarzy. Prognozom długoterminowym, które oglądamy w telewizji, nie ma co wierzyć. Oczywiście to jest jakiś scenariusz, ale ma on tyle niewiadomych i zmiennych, że nie jest do końca wiarygodny. Po 5 dniach te modele strasznie się różnicują. Wtedy mamy taką trochę loterię. Jednakże biorąc pod uwagę to o czym wcześniej mówiliśmy i poprzednie lata, jest sporę prawdopodobieństwo że zima będzie raczej krótka i łagodna.