Pies chory na cukrzycę
Pies chory na cukrzycę fot. 123rf.com
Reklama.

Czym jest cukrzyca?

Żeby zrozumieć istotę cukrzycy, trzeba dowiedzieć się, jaką rolę w organizmie odgrywa insulina. Jest to hormon regulujący zużycie energii pochodzącej z pożywienia. U zdrowych psów insulina uwalnia się z trzustki bezpośrednio po zjedzeniu posiłku. U zwierząt chorych mamy do czynienia z niewystarczającą ilością produkowanej insuliny, albo z kłopotami w transportowaniu jej do krwi i tkanek.
W normalnej sytuacji po uwolnieniu insuliny do krwiobiegu, komórki organizmu zaczynają pobierać z niej glukozę, którą następnie przekształcają w niezbędną do życia energię. Nadmiar energii trafia do wątroby, gdzie jest magazynowany i wykorzystany później. Gdy organizm psa przestaje wytwarzać lub przyswajać insulinę, proces ten zostaje zaburzony i mówimy o psiej cukrzycy.

Typy cukrzycy u psów

Cukrzyca typu I (insulinozależna) - ta forma cukrzycy występuje u ok. 95 proc. chorych zwierząt. W przebiegu choroby zniszczeniu ulegają komórki trzustki odpowiedzialne za produkcję insuliny. Insulina nie jest wytwarzana przez trzustkę, więc musi być dostarczana zewnętrznie.
Cukrzyca typu II (insulinoniezależna) - ten rodzaj cukrzycy dotyka niewielką część zwierząt. Polega on na tym, że funkcje trzustki nie są zaburzone. Gruczoł wytwarza prawidłową ilość insuliny, ale tkanki organizmu są na nią odporne. Choroba bardzo często towarzyszy otyłości i zaburzeniom endokrynologicznym.
Cukrzyca typu III (wtórna) - ten typ cukrzycy pojawia się u zwierząt w następstwie innych chorób, np. nowotworów, zaburzeń endokrynologicznych czy neurologicznych. Choroba może prowadzić zarówno do zmniejszenia wydzielania insuliny, jak i do zmniejszenia wrażliwości tkanek na jej działanie.

Przyczyny cukrzycy u psów

Cukrzyca u psów występuje u ok. 2 proc. zwierząt. Badania naukowe wskazują, że częściej dotyka niesterylizowane samice. Główną przyczyną cukrzycy u psów są czynniki genetyczne. Wśród ras psów szczególnie narażonych na cukrzycę wymienia się pudle, jamniki, yorkshire terriery i sznaucery.
dr n. wet. Magdalena Kalwas
ekspert MSD Animal Health

— 1 na 200 kotów i 1 na 300 psów cierpią z powodu cukrzycy, a statystyka ta rośnie — szczególnie u psów.

Czynnikiem predysponującym do zachorowania na cukrzycę jest nadwaga i otyłość. U zwierząt z nadmiarowymi kilogramami najczęściej pojawia się cukrzyca typu II. W następstwie choroby insulina nie może przeniknąć przez otłuszczone tkanki.
Za rozwój cukrzycy u psów odpowiadać może przyjmowanie leków zaburzających pracę trzustki. Mowa o antykoncepcji hormonalnej i długotrwałym przyjmowaniu niesteroidowych leków przeciwzapalnych.
Na cukrzycę częściej chorują psy po 9. roku życia. Przyczyną cukrzycy u starych psów jest osłabienie pracy trzustki oraz choroby o podłożu hormonalnym — przede wszystkim nadczynność i niedoczynność tarczycy.

Objawy cukrzycy u psów

Jednym z pierwszych objawów cukrzycy u psów jest nadmierne pragnienie i częste oddawanie moczu. Psy, które dotąd przesypiały całą noc, nagle chcą wychodzić w nocy na siusiu. To jednak nie wszystko, co powinno zaniepokoić właściciela.
Objawy cukrzycy u psów:
  • zwiększenie apetytu;
  • utrata masy ciała;
  • apatia;
  • osłabienie;
  • zmatowienie sierści;
  • wypadanie sierści;
  • częste oddawanie moczu;
  • duże pragnienie;
  • pogorszenie wzroku (z naciskiem na zaćmę).
    • Przy pojawieniu się któregokolwiek z objawów należy niezwłocznie skonsultować się z lekarzem weterynarii. Nieleczona cukrzyca może spowodować wiele niebezpiecznych powikłań.

    Diagnostyka cukrzycy u psów

    Cukrzyca, mimo swojej podstępności, nie jest chorobą trudną w zdiagnozowaniu. Diagnostyka cukrzycy u psów opiera się na wykonaniu trzech badań: moczu, krwi oraz badania ogólnego. Niektórzy lekarze (w przypadku podejrzenia uszkodzenia innych narządów) zlecają jeszcze badania obrazowe: USG lub MRI (rezonans).
    Prawidłowy poziom cukru we krwi psa wynosi 100mg/dl. O cukrzycy mówimy, kiedy stężenie glukozy przekracza 200mg/dl. Jeżeli podwyższony poziom cukru odnotowano również w moczu, można spodziewać się, że nerki i wątroba zwierzęcia nie funkcjonują prawidłowo. W takim wypadku najlepiej wykonać dodatkowe badania, które określą skalę uszkodzeń.
    Weterynarz przeprowadzi też badanie ogólne i wykluczy obecność innych chorób. Jest to niezwykle istotne, ponieważ niektóre choroby są przeszkodą w leczeniu cukrzycy u czworonogów. Cukrzyca przyczynia się też do powstawania innych schorzeń, m.in. neuropatii i zapalenia pęcherza.

    Leczenie cukrzycy u psów

    Leczenie cukrzycy u psów polega na wyrównaniu poziomu insuliny. Podobnie jak u ludzi robi się to za pomocą zastrzyków. Insulina jest podawana raz albo dwa razy dziennie, zawsze o tej samej godzinie. Zastrzyki z lekarstwem robi właściciel psa.
    Rokowania u psów z cukrzycą są dobre, jeśli choroba jest prawidłowo leczona. Przestrzeganie schematu ustalonego przez weterynarza jest bardzo ważne. Nie można samodzielnie zwiększać lub zmniejszać dawek, albo podawać insuliny o porze innej niż zwykle. W takiej sytuacji możne dojść do groźnych powikłań.
    Obowiązkiem właściciela jest zaopatrzenie się w niezbędną dawkę insuliny. Należy o tym pamiętać przede wszystkim w okolicach Bożego Narodzenia i Wielkanocy, kiedy większość aptek jest zamknięta. Ponadto właściciel psa powinien zainwestować w glukometr, by badać poziom cukru we krwi psa i zmienić dietę pupila na zdrowszą.
    dr n. wet. Magdalena Kalwas
    ekspert MSD Animal Health

    – Karmienie zwierząt resztkami ze stołu nie jest najlepszym pomysłem. Wybierajmy karmy wysokiej jakości, najlepiej bezzbożowe. Ogromne znaczenie dla zdrowia kotów i psów mają również codzienne ćwiczenia, kontrola wagi oraz sterylizacja.

    Fakty są jednak takie, że cukrzyca u psa nie może się cofnąć. Jest to choroba przewlekła i nieuleczalna. Zwierzak będzie musiał przyjmować insulinę do końca swych dni. A jak długo żyją psy z cukrzycą? Pies może żyć tyle samo, ile żyłby, gdyby był zdrowy. Prz nieodpowiednim leczeniu może żyć też dużo krócej.
    Jeżeli jednak dojdzie do wystąpienia bolesnych powikłań, weterynarz może zalecić eutanazję. Nie można jednak uśpić psa z cukrzycą, bo nie ma się czasu i środków — takiej sytuacji lepiej znaleźć dla zwierzęcia nowy dom.
    Ważne!
    Mówi się, żeby osobom chorującym na cukrzycę w przypadku zaostrzenia objawów choroby, dać "coś słodkiego". Najczęściej jest czekolada lub batonik. Ta zasada nie obowiązuje w przypadku zwierząt. Dla psów czekolada jest trująca — jej zjedzenie może doprowadzić do zgonu.

    Dieta dla psów z cukrzycą

    Dieta jest kluczowym elementem leczenia cukrzycy u psów. Psi diabetyk powinien otrzymywać karmę zawsze o tej samej porze. Powinien to być pokarm polecony przez weterynarza.
    Karmy nie wolno uzupełniać przekąskami i smakołykami. Podjadanie utrudnia wyrównanie poziomu glukozy we krwi i zagraża życiu oraz zdrowiu zwierzęcia. Na rynku dostępne są przysmaki dla psów chorujących na cukrzycę, ale ich podawanie należy skonsultować z weterynarzem.
    Idealna dieta dla psa z cukrzycą powinna być uboga w cukry proste, ponieważ powodują one gwałtowny wzrost poziomu glukozy we krwi. Zamiast tego lepiej podawać psu pokarm bogaty w cukry złożone (włókna pokarmowe i skrobię), które ustabilizują gospodarkę cukrową zwierzęcia.
    W przebiegu cukrzycy u zwierząt należy unikać spożywania tłuszczu i kontrolować masę ciała. W przypadku nadwagi lub otyłości zalecane jest zwiększenie codziennej dawki ruchu i odchudzenie zwierzęcia. Ułatwi to insulinie przenikanie przez tkanki.

    Powikłania cukrzycy u psów

    Najczęstsze powikłania cukrzycy u psów to zapalenie trzustki, zapalenie pęcherza i zaćma. Oprócz tego weterynarze bardzo często obserwują stłuszczenie wątroby, choroby skóry i neuropatię. Ale nie są to najgroźniejsze powikłania choroby.
    Poważne zagrożenie dla zdrowia i życia pupila stanowi hiperglikemia, czyli za duże stężenie glukozy we krwi zwierzęcia. Charakterystyczne objawy tego stanu to problemy z utrzymaniem równowagi, utrata przytomności, piszczenie. Pies może sprawiać wrażenie pijanego.
    W przypadku wystąpienia objawów hiperglikemii należy niezwłocznie skonsultować się z weterynarzem. Jeżeli objawy pojawiły się późnym wieczorem, to nie warto zwlekać z wizytą do rana. Prawda jest taka, że pies może nie dożyć.
    Przeciwieństwem hiperglikemii, jest hipoglikemia, czyli stan, w którym poziom cukry we krwi psa jest za niski (poniżej 100 mg/dl). Objawy hipoglikemii to bieganie w kółko, rozszerzenie źrenic, otępienie, gorączka, ślinotok i drgawki. Taki stan wymaga pilnej interwencji.
    Kolejnym niebezpiecznym powikłaniem cukrzycy u czworonogów jest kwasica ketonowa. W przebiegu schorzenia pojawia się apatia i wymioty. Najczęstszą przyczyną kwasicy ketonowej jest pominięcie dawki insuliny. Ten stan zagraża śmiercią.