Leki przeciwbólowe na receptę nie powinny być pierwszym krokiem w leczeniu migreny. Lekarze nie powinni też wykonywać rutynowych skanów mózgu u pacjentów z tym silnym bólem głowy. Odwołując się do popularnych, lecz często niepotrzebnych lub związanych z ryzykiem badań i metod leczenia migreny, Amerykańskie Towarzystwo Bólu Głowy (American Headache Society) opublikowało nowe zalecenia.
Reklama.
Leki przeciwbólowe, które mogą szkodzić
„Naszym celem jest zachęcenie lekarzy i pacjentów, aby ostrożnie przemyśleli temat opieki medycznej, która może być szkodliwa lub zbędna” – powiedziała dr Elizabeth Loder, prezes AHS. Jak dodała, stowarzyszenie nie podeszło do problemu, myśląc o kosztach. Jego celem była pomoc w rozwiązaniu problemów opieki niskiej wartości. Okazuje się bowiem, że w dłuższej perspektywie czasu opioidowe środki przeciwbólowe i barbiturany stanowić mogą poważne zagrożenie dla zdrowia.
Skuteczność opioidów nie podlega wątpliwości – tłumaczy dr Loder. Problemem jest to, że nawet jeżeli leki te przynoszą korzystny efekt przy jednym ataku, migrena często jest schorzeniem przewlekłym, trwającym wiele dziesiątków lat.
Rosnąca liczba osób nadużywających leków jest dowodem na istnienie ryzyka uzależnienia się od środków na receptę. Jak podaje Centrum Kontroli i Zapobiegania Chorobom (U.S. Centers for Disease Control and Prevention), niemalże 3 na 4 przypadki przedawkowania leków związane są z opioidowymi lekami przeciwbólowymi. Lecząc się z powodu jednego problemu, pacjenci kończą więc z drugim.
Jeden z ekspertów dodaje, że stosowanie zbyt dużej ilości leków przeciwbólowych może doprowadzić do bólu głowy. Istnieje wiele dowodów na to, że opioidy zwiększają wrażliwość na ból – mówi dr Rebecca Erwin Wells, neurolog z ośrodka Wake Forest Baptist Medical Center w Winston-Salem. Tymczasem, bóle głowy spowodowane nadużywaniem leków są bardzo trudne do wyleczenia.
Rezonans lepszy niż tomografia
Co więcej, wytyczne AHS wskazują, że pacjenci ze stałymi bólami głowy, spełniającymi kryteria migreny, nie powinni być poddawani badaniom obrazowania mózgu. Tomografia komputerowa nie powinna mieć zastosowania jako narzędzie diagnostyczne w sytuacjach, które nie są nagłe i kiedy możliwe jest przeprowadzanie badania rezonansu magnetycznego MRI.
Za pomocą rezonansu możliwe jest rozpoznanie większej liczby schorzeń, które mogą powodować ból głowy niż w przypadku tomografii – tłumaczy dr Loder. Ponadto, w przeciwieństwie do tomografii, rezonans nie naraża pacjentów na promieniowanie. Dlatego też, badanie MRI jest bezpieczniejsze dla pacjenta. Zanim do użytku wprowadzone zostaną nowe leki, muszą przejść rygorystyczne testy, które spełniają określone normy – dodaje specjalistka. Standard zabiegów chirurgicznych, których skutki są nieodwracalne, nie powinien być niższy.
Specjaliści ds. bólu głowy mówią, że zabiegi chirurgiczne skupiające się na punktach związanych z migreną są nadal w fazie eksperymentalnej. Nie ma wystarczających dowodów, aby stwierdzić, że zalety płynące z operacji przewyższają potencjalne zagrożenia, a nawet że zabieg jest pomocny – ostrzega dr Loder.
Jak bezpiecznie leczyć migrenę?
Długotrwałe przyjmowanie leków przeciwbólowych bez recepty także nie przynosi korzystnych skutków. Jak zaznacza dr Wells, nie powinny być one stosowane częściej niż dwa razy w tygodniu. Z opinią tą zgadza się dr Loder. Codzienne przyjmowanie takich leków nie wpływa korzystnie na nerki, wątrobę czy żołądek. Istnieje wiele strategii, które mogą okazać się skuteczniejsze niż garść tabletek – dodaje.
Co działa w przypadku większości osób cierpiących na migrenę? Zdaniem dr Loder, skuteczna może okazać się grupa leków nazywanych tryptanami. Osoby doświadczające częstych napadów bólu skorzystają także na terapiach zapobiegawczych, takich jak biofeedback. Dzięki tej technice możliwa jest zmiana sposobu, w jaki ciało reaguje na objawy fizyczne. Ból można złagodzić także, wysypiając się i spożywając regularne posiłki.
W ostatnich latach drastycznie zmieniło się zarówno rozumienie mechanizmów powstawania migren, jak i sposoby jej leczenia. Naukowcy wierzą, że bóle te mają podłoże genetyczne oraz że zaburzenie związane jest z chemią mózgu i ścieżkami nerwowymi. Zdaniem dr Loder, specjaliści posiadają dużo więcej informacji na temat różnych rodzajów bólu głowy i dysponują skutecznymi narzędziami w walce z migrenami.