Twój e-podpis ważny w całej Unii – jak skorzystamy na nowych unijnych przepisach z zakresu usług zaufanych?
Europejskie Forum Podpisu Elektronicznego
23 maja 2014, 12:42·4 minuty czytania
Publikacja artykułu: 23 maja 2014, 12:42Większość ludzi nie wyobraża już sobie funkcjonowania bez dostępu do sieci. Praca, zakupy, rozrywka, informacje – to wszystko znajdziemy w jednym miejscu, po włączeniu komputera. Niestety, są jeszcze sprawy, których nie jesteśmy w stanie załatwić bez wychodzenia z domu. Na szczęście chyba nigdy całkowicie nie unikniemy kontaktów z innymi ludźmi, ale dlaczego by nie usprawnić i nie ułatwić niektórych procesów? Prace nad wprowadzeniem jednolitych przepisów w całej UE w zakresie usług zaufanych, w tym podpisu elektronicznego, są już praktycznie zakończone. Wiecie, co dla nas oznaczają te zmiany?
Powiedzmy sobie szczerze – coraz więcej operacji, jakie wykonujemy w sieci, wymaga odpowiedniego uwiarygodnienia. Ryzyko utraty informacji bądź strata intratnego kontraktu przez brak odpowiednich zabezpieczeń jest nie do zaakceptowania. Jednym z najprostszych i zarazem najskuteczniejszych rozwiązań potwierdzania swojej tożsamości w sieci jest podpis elektroniczny. Niestety, przez jego obecną formę ciężko jest nazwać go narzędziem uniwersalnym. W tej chwili w całej Unii Europejskiej nie ma jednolitego prawa w zakresie wykorzystywania podpisów elektronicznych przez firmy i osoby prywatne. Bałagan w prawie regulującym użytkowanie usług zaufanych istnieje też na poziomie krajowym – państwa wprowadziły różne normy dla branż i resortów. Na szczęście w najbliższym czasie ma się to zmienić z racji nowych przepisów, które mają zacząć obowiązywać prawdopodobnie od lipca tego roku.
Do czego służy ten cały podpis?
Podpis elektroniczny to narzędzie służące do potwierdzania tożsamości i tym samym za branie na siebie pełnej odpowiedzialności prawnej w momencie jego wykorzystania. Wnioskując po jego skróconej definicji, podpis elektroniczny powinien ułatwić życie i funkcjonowanie osobom prywatnym oraz przedsiębiorcom w kontaktach z klientami, administracją publiczną i kontrahentami. Generalnie jest to rozwiązanie, które ma umożliwić nam organizowanie i załatwianie spraw bez wstawania od komputera. Wszystkie powyższe funkcje są wykorzystywane w pewnym zakresie już dziś, aczkolwiek dla każdej procedury przewidziany jest odmienny sposób uwierzytelniania.
Niech pierwszym przykładem będzie ZUS. Możemy bez wychodzenia z domu sprawdzić historię swoich składek zdrowotnych i emerytalnych na portalu usług elektronicznych. W tym celu musimy zalogować się, wykorzystując odpowiednie dane. Mamy trzy opcje: założyć profil PUE, wykorzystać profil zaufany albo przekazać swój podpis elektroniczny. Biorąc pod uwagę, że dwie pierwsze opcje wiążą się z wizytą w urzędzie, nie trzeba wspominać, które rozwiązanie jest dla nas najwygodniejsze.
Idąc dalej drogą urzędową - rejestracja działalności gospodarczej. Aby dokonać jej przez internet, musimy wypełnić formularz CEIDG-1. Jednak, aby sfinalizować zgłoszenie powinniśmy: wybrać się do Urzędu Gminy, wykorzystać profil zaufany ePUAP albo użyć podpisu elektronicznego. Które rozwiązanie jest najszybsze i najbardziej optymalne? Musimy być świadomi, że wszystkie deklaracje podatkowe, jak np. roczne PIT-y, można od dawna podpisywać elektronicznie.
Większość agencji rządowych i urzędów, które mają na swoich stronach formularze za pomocą których można usprawnić składanie wniosków, korzystają i „honorują” podpisy elektronicznie. Nie zapominajmy jednak, że administracja publiczna nie jest jedynym obszarem, z którym przyjdzie nam się mierzyć.
Nie samymi urzędami człowiek żyje
Poza administracją publiczną podpis elektroniczny idealnie sprawdza się podczas dokonywania transakcji biznesowych oraz potwierdzania ważnych ustaleń przy kontaktach z klientami. Niestety, jest to rozwiązanie, z którego można korzystać tylko wtedy, gdy druga strona również się nim posługuje.
Według prawa podpisy elektroniczne mają taką samą moc, jak podpisy odręczne i mogą służyć do zawierania umów oraz brania udziału w procedurach zamówień publicznych. Warto również zwrócić uwagę na fakt, że już od jakiegoś czasu mamy możliwość przesyłania drogą elektroniczną faktur, umów i innej znaczącej dokumentacji. Nie ma lepszego uwiarygodnienia takiego rodzaju dokumentów niż szyfrowanie i podpis elektroniczny.
Oprócz sfery biznesowej, elektroniczny obieg dokumentów z udziałem podpisu elektronicznego odbywa się również w szpitalach, sądownictwie oraz edukacji. Jeśli potrzebujesz prostego dowodu na użyteczność podpisu elektronicznego to przypomnij sobie, w ilu kolejkach stałeś i ile papierowych dokumentów musiałeś dostarczyć, chcąc załatwić cokolwiek w urzędzie czy szpitalu.
W czym pomogą nam nadchodzące zmiany?
Zbliżające się wielkimi krokami XIV Europejskie Forum Podpisu Elektronicznego (EFPE) w Międzyzdrojach będzie skupiało się na ustawie eIDAS (ang. Electronic Identification Authentication Signature) i zmianach, które pomogą wszystkim korzystającym do tej pory z tej formy uwierzytelniania dokumentów. Największą szansą dla naszych rodzimych przedsiębiorców będzie umożliwienie im elektronicznej wymiany dokumentów z partnerami zagranicznymi, co do tej pory bywało czasem z różnych względów trudne lub nawet niemożliwe. Rozwinie się na pewno także e-gospodarka, a usprawnione zostaną obiegi wirtualnych dokumentów w biznesie, sądach, administracji i pomiędzy różnymi rodzajami instytucji. Zwłaszcza, że teraz prawo dotyczące ich przesyłania będzie jednolite i dostosowane bardziej do potrzeb i możliwości, jakie daje rynek w całej Unii Europejskiej. Świat nie jest jeszcze gotowy, aby tradycyjny podpis zastąpić jego cyfrowym odpowiednikiem, ale te zmiany w końcu nadejdą. Powinniśmy sobie zadać pytanie – czy jesteśmy na nie przygotowani?
Spotkanie, które odbędzie się 4-6 czerwca 2014 r. w Międzyzdrojach będzie największą konferencją dotyczącą tematyki elektronicznych uwierzytelnień i zabezpieczeń w Europie.
Patronem honorowym jest: Ministerstwo Gospodarki, Ministerstwo Sprawiedliwości, Europejski Instytut Norm Telekomunikacyjnych – ETSI, United Nations UNCITRAL, Sejmowa Komisja Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii, Polski Komitet Normalizacyjny oraz Polska Izba Informatyki i Telekomunikacji. Partnerem merytorycznym Europejskiego Forum Podpisu Elektronicznego 2014, obok CERTUM, jest Europejski Instytut Norm Telekomunikacyjnych. Organizatorem wydarzenia jest Unizeto Technologies SA wraz z Zachodniopomorskim Uniwersytetem Technologicznym ze Szczecina.
Jeśli chcielibyście dowiedzieć się więcej o prelekcjach i możliwościach udziału, to warto zapoznać się z informacjami na
stronie konferencji lub
profilu na facebooku.
Możemy być dumni, że tak ważne dla całej Unii Europejskiej zmiany będą omawiane i podsumowywane w Polsce.