Co roku przez kanał Panamski przepływa ponad 14 tysięcy statków
Co roku przez kanał Panamski przepływa ponad 14 tysięcy statków Fot: Stan Shebs/CreativeCommons

Władze Nikaragui zapowiedziały, że chcą się przekopać od Oceanu Atlantyckiego do Oceanu Spokojnego. Powstanie więc kolejny kanał przez Amerykę Środkową, która skróci drogę morską dla wielu statków. Kanał, który przepływa przez Panamę nie jest w stanie obsłużyć wszystkich statków, więc musi kolejny.

REKLAMA
Rząd Nikaragui już wydał koncesję spółce z Hong Kongu, która ma wykopać Kanał Nikaraguański. Będzie to jeden z najdłuższych kanałów morskich świata, jeśli nie najdłuższy. Na razie jednak istnieje tylko na kartkach projektu. Na razie więc nie namiesza w zestawieniu najdłuższych i najważniejszych kanałów na świecie, które pokazujemy poniżej.

1. Kanał Białomorsko-Bałtycki


logo
Sołżenicyn twierdzi, że 250 tys. osób zginęło przy budowie kanału Białomorskiego Fot: Magnus Manske

To najdłuższy, i chyba też najpłytszy kanał morski świata. Mierzy ponad 227 kilometrów i łączy Morze Bałtyckie z Morze Białym. Część trasy Kanału Białomorskiego jest poprowadzona jeziorami Ładoga i Onega oraz rzekami Świr oraz Newa. Do tego jednak dochodzi odcinek przekopany przez więźniów Gułagu. Według oficjalnych statystyk podczas robót przymusowych zginęło 12 tysięcy osób. Z tymi szacunkami nie zgadza się np. Anne Applebaum, która twierdzi, że zmarło 25 tysięcy robotników, natomiast Aleksander Sołżenicyn, autor książki „Archipelag Gułag” podaje liczbę 250 tysięcy zmarłych.

Z założenia kanał miał służyć wojskom rosyjskim. Miał być używany jako szybka trasa przerzutowa dla flot morskich na Bałtyku, by szybciej mogły wypłynąć na Morze Białe. Niestety kanał okazał się być za płytki. Jednak jego głębokość jest jednak wystarczająca, by używać go w transporcie wodnym do przewożenia różnych ciężkich towarów.

2. Kanał Ren-Men-Dunaj


logo
Kanał Ren-Men-Dunaj jest o tyle ciekawy, że nawet można płynąć na akweduktach Fot; Keichwa/wikimedia.commons.org

Ren-Men-Dunaj to najdłuższy kanał w Niemczech, łączący największe rzeki w Niemczech i będący podstawą śródlądowego transportu wodnego w tym kraju. Kanał ten umożliwia także połączenie Morza Północnego z Morzem Czarnym. Budowa tej trasy wodnej trwała ponad 30 lat. Zaczęła się w 1960 roku, a zakończyła się w 1992. Kosztowała równowartość 2,3 miliarda euro. Kanał Ren-Men-Dunaj jest najczęściej stosowany do przewożenia żywności oraz pasz. Oprócz tego wykorzystuje się go do transportu rud żelaza, złomu, czy środków chemicznych.

Ta droga wodna ma wielu przeciwników wśród ekologów. Ale nie dlatego, że trzeba było przekopać się przez drogocenne przyrodniczo tereny. Ta trasa umożliwiła „inwazyjnym” gatunkom ryb i innych zwierząt żyjących w wodzie rozprzestrzenianie się z wód wschodnioeuropejskich do zachodnich i na odwrót. Wcześniej, kiedy rzeki nie były połączone, było to niemożliwe.

3. Kanał Sueski


logo
Kanał Sueski skraca drogę morską z Azji do Europy Fot: Fotaun/wikimedia.commons.org

Każdy kto czytał lektury szkolne powinien z sentymentem pomyśleć o tym kanale. W końcu gdyby nie on, nie powstałaby książka „W pustyni i w puszczy” Henryka Sienkiewicza. Powstanie tego kanału dla żeglugi morskiej było czymś logicznym. Bez niego nie okręty transportujące towary z Indii do Europy musiały opływać cały kontynent afrykański. Kanał Sueski powstał więc w 1869 roku, budowano go przeszło 10 lat.

Jest to najważniejszy odcinkiem transportu morskiego pomiędzy Azją a Europą. Kanał Sueski jest o tyle ciekawy, że w odróżnieniu od wielu od kanałów morskich nie posiada on żadnych śluz – znajduje się na poziomie morza. Przez Suez przepływają okręty z załadunkiem 15 proc. światowego zapotrzebowania na ropę.

4. Kanał Panamski


logo
Przez kanał Panamski mogą przepływać nawet okręty wojenne (na zdjęciu USS Missouri) Fot: Domena publiczna

Przepraszamy, że nie zaczęliśmy od tego kanału, bo to on jest pierwowzorem kanału Nikaraguańskiego. Ale Kanał Panamski jest krótszy od tych, które w naszym zestawieniu zajmują wyższe pozycje. Jak sama nazwa wskazuje przepływa on przez Panamę w Ameryce Środkowej. Podobnie jak Kanał Sueski, skraca drogę morską dla okrętów przewożących towary z Europy czy Ameryki do Azji Południowo-Wschodniej czy Australii. Ta trasa została otwarta równo sto lat temu, w 1914 roku.

Kanał Panamski był jednym z największych przedsięwzięć inżynierskich w historii świata. W końcu trzeba było wybudować system śluz, które pozwoliłyby przenieść okręty morskie na wysokość 26 metrów. Przepłynięcie 77 kilometrowego kanału trwa około 30 godzin. Obecnie trwają prace nad tym, by zwiększyć jego przepustowość, bo rocznie przepływa przez niego około 14 tysięcy statków.

5. Kanał Manchesterski


logo
Dzięki kanałowi Manchesterskiemu Manchester mimo, że nie leży nad morzem stał się ważnym portem morskim Fot: Domena Publiczna

Kanał znalazł się w naszym zestawieniu, bo rzeczywiście jest ważnym szlakiem, który przyczynił się do rozwoju Manchesteru. Ta droga wodna powstała nieco z przypadku. Władze położonego 60 kilometrów dalej portu w Liverpoolu kazały sobie płacić olbrzymie sumy za korzystanie z niego. Włodarze Manchesteru uznali, że taniej wyjdzie, jeżeli przekopią kanał do Morza Irlandzkiego i wybudują własny port.

Ruch ten okazał się strzałem w dziesiątkę. Wykopanie kanału i wybudowanie portu przyczyniło się do rozwoju tego miasta przemysłowego. Rocznie przez ten szlak wodny przepływa ponad 7,2 mln ton ładunku. Natomiast Manchester, choć nie jest położony nad morzem ani nad wielką rzeką, jest jednym z najważniejszych portów na świecie.