Debata bez debaty. Zamiast się spierać kandydaci wygłaszali kolejne mini-expose. Duda niewidoczny, wyważona Ogórek

Jeszcze przed debatą największe emocje budziła lista obecności i scenografia. Sztaby domagały się, żeby w studiu ustawić puste stanowisko przeznaczone dla Bronisława Komorowskiego, który odmówił udziału w debacie. Na początku Paweł Kukiz postawił krzesełko dla Bronisława Komorowskiego. Stwierdził, że jego nieobecność to symbol buty władzy.

Grzegorz Braun mówił, że Polska musi być suwerenna i prowadzić realistyczną politykę. Sojusz z USA nazwał "księżycowym", a Unię Europejską narzędziem realizacji niemieckiej racji stanu. Stwierdził, że Polska to dzisiaj rosyjsko-niemieckie kondominium pod żydowskim zarządem powierniczym. Mówił też o konieczności ucięcia żydowskich roszczeń.

Magdalena Ogórek przekonywała, że tak naprawdę prezydent nie ma wiele do powiedzenia w kwestii polityki zagranicznej, bo konstytucja daje kompetencje w tej dziedzinie rządowi. Adam Jarubas znowu przeprosił Węgrów za złe - jego zdaniem - przyjęcie w Polsce premiera Victora Orbana. Mówił też, że wbrew naszemu przekonaniu nie mamy przyjaznych stosunków z Niemcami, Litwą czy Ukrainą. Janusz Korwin-Mikke przekonywał, że Polska powinna ogłosić neutralność, bo świat prze do wojny. – Jeśli w Stanach wygrają Republikanie, a w Polsce pan Duda i Komorowski to mamy trzecią wojnę – mówił.

Paweł Kukiz wskazywał - podobnie zresztą jak Andrzej Duda - że powinniśmy kupować polską broń. Do krzesełka przeznaczonego dla Bronisława Komorowskiego mówił "Panie prezydencie, mniej Szoguna, więcej Raguna [to produkowany w Radomiu rewolwer - przyp. naTemat]".

Adam Jarubas namawiał do patriotyzmu gospodarczego, wskazując, że nie powinniśmy kupować Pendolino, ale z polskiej firmy (choć ona szybkie pociągi zaprezentowała w tym roku, a przetarg rozstrzygano w pierwszej kadencji PO). Po wypowiedzi kandydata PSL Paweł Tanajno próbował wszcząć bunt, namawiając do przegłosowania, by prowadzący nie przerywał końcówki wypowiedzi. – Nie każdy tak jak pan Duda ma wypowiedzi wyuczone co do sekundy – mówił.

Kandydaci wykorzystali głośne niedawno problemy Janusza Palikota, oskarżonego o niepłacenie składek ZUS za pracowników. Lider Twojego Ruchu mówił, że to PSL blokuje polską przedsiębiorczość, bo broni KRUS-u. Jacek Wilk wrócił ze swoim hasłem "Od ustawy Wilczka do ustawy Wilka", która miałaby znieść bariery w rozwoju gospodarczym. Magdalena Ogórek wzywała do napisania od nowa prawa podatkowego, podniesienia kwoty wolnej od podatku.

O podniesieniu kwoty wolnej od podatku mówił też Andrzej Duda. Przekonywał, że nad naprawa napisania prawa podatkowego od nowa (zgodził się z Magdaleną Ogórek) będzie pracowała specjalna prezydencka rada. Sporo miejsca poświęcił też sytuacji w służbie zdrowi i o przywróceniu wieku emerytalnego. Marian Kowalski mówił o "raku biurokracji", który "żeruje na przedsiębiorcach". – Wynagradzacie swoich towarzyszy partyjnych krwawicą przedsiębiorców – mówił. Nawoływał też do zlikwidowania ZUS-u i "niewpuszczania do Polski firm, które niszczą polskie firmy".

Grzegorz Braun chwalił przedmówców i mówił, że zaprosi ich do swojej rady prezydenckiej. – Ich wypowiedzi to dowód, że trupa nie można szminkować, tego systemu nie można naprawiać, trzeba go obalić – mówił. Wskazywał, że trzeba bronić Polaków przed "lichwiarską międzynarodówką", która zamienia nas w niewolników. Janusz Korwin-Mikke ostro zaatakował Andrzeja Dudę, mówił, że to przez jego partię leki są drogie, a służba zdrowia jest niewydolna.

– Trzeba prosić o błogosławieństwo, to poważna polityka – mówił Grzegorz Braun. Wskazywał na przykład Węgier, które wpisały odwołanie do Boga. Janusz Korwin-Mikke ostro zaatakował Jednomandatowe Okręgi Wyborcze. Wskazywał, że to właśnie ten system wypycha z brytyjskiego parlamentu UKIP. Zadeklarował, że jeśli partia Nigela Farage'a zdobędzie choć 20 mandatów, to on zrezygnuje z wyborów. – To jak pan zostanie królem, ja zrezygnuję z JOW-ów – odpowiedział Kukiz.

Marian Kowalski chce systemu prezydenckiego i zniesienia finansowania partii z budżetu. Mówił, że prezydent został wylosowany przy Okrągłym Stole. – Proszę nie deprecjonować urzędu, na który pan startuje – stwierdził Krzysztof Ziemiec. Paweł Kukiz tłumaczył, że JOW-y nie są systemem idealnym, ale mają doprowadzić do "rozwalenia systemu". – Wyście powariowali, wasze sztandary nie mają nic wspólnego z tym, co robicie. Reprezentujecie biznesy – mówił do przedstawicieli partii sejmowych.

Andrzej Duda postulował zwiększenie roli obywateli w rządzeniu państwem, m.in. przez obowiązkowe referendum po zebraniu miliona podpisów. Kładł też nacisk na zwiększenie praw obywatelskich. – Bo co to za wolność, skoro publiczne pomieszczenia nie są udostępnione na publiczne zgromadzenia – mówił.

Swoich konkurentów ostro atakował Janusz Palikot, który stwierdził, że po wysłuchaniu debaty kolejne tysiące młodych mogą wyjechać z kraju. Znowu stawiał się w roli jedynego liberalnego kandydata. Mówił, że Janusz Korwin-Mikke chce króla, którym jest prymas. – Ten człowiek zwariował – stwierdził Korwin. Adam Jarubas postulował zwiększenie znaczenia inicjatywy ustawodawczej prezydenta. Zdaniem Jacka Wilka "mamy najgorszą konstytucję w historii" i trzeba ją napisać od nowa.

– Widzu, czy masz też masz wrażenie, że z tej debaty nie będziesz miał żadnych korzyści? – pytał. Wskazywał, że tylko wprowadzenie demokracji bezpośredniej poprawi sytuację. Mówił, że państwem powinni zarządzać profesjonaliści, a nie "muzyk, reżyser, czy polityk pokroju pana Dudy". – Ci ludzie nie utrzymaliby nawet kiosku – stwierdził.

Zdaniem Adama Jarubasa lekiem na problemy jest zwiększenie roli samorządowców. Janusz Korwin-Mikke mówił, że przez lata z niego kpiono, a kiedy przyszedł kryzys okazało się, że ma rację. – Polska nie potrzebuje urzędnika od 8 do 16, Polska potrzebuje przywódcy – mówił Marian Kowalski. Według Jacka Wilka potrzebna jest w Polsce wymiana pokoleniowa. Janusz Palikot recenzował poglądy konkurentów, nazywając je "oparami absurdu".

Dlatego też na debacie najbardziej zyskali mało znani kandydaci, dla których był to jeden z zaledwie kilku w całej kampanii występów przed tak dużą widownią. Na tle skrajnych kandydatów, takich jak Grzegorz Braun, Marian Kowalski czy Janusz Korwin-Mikke jako wyważeni i rozsądni wyglądali Magdalena Ogórek czy Jacek Wilk. Zupełnie nie wybijał się z tego tłumu Andrzej Duda, a jednak od drugiego w wyścigu oczekuje się więcej. Trema i zmęczenie mocno zaszkodziły Pawłowi Kukizowi, który wypadł znacznie słabiej, niż w udzielanych w kampanii wywiadach. Debata nie zmieni biegu kampanii, ale na pewno pomogła nieco planktonowym kandydatom.