Im starsze, tym lepsze! Życie po życiu starych przedmiotów jest możliwe. Dbają o to pasjonaci staroci

– Często się śmieję, że byłam na to skazana. Jestem jedynaczką, a mój tata był zegarmistrzem. Przebywałam z nim tyle czasu, że szybko połknęłam bakcyla i mimo tego, że z wykształcenia jestem jubilerem, postanowiłam kontynuować zegarmistrzowską tradycję taty – opowiada.

Pani Katarzyna terminowała u taty i jego kolegów. Od taty różni ją jednak to, że on wolał zajmować się mniejszymi zegarkami, podczas gdy jej największą satysfakcję sprawia naprawianie zegarów zabytkowych. Reanimowanie starych zegarów stało się jej specjalizacją. – To niesamowite uczucie, kiedy skomplikowany i stary mechanizm dzięki mojemu wysiłkowi dostaje drugą szansę – mówi.

Pani Katarzyna skrupulatnie zapisuje zegarki i zegary, które udało się jej „reanimować”. Nawiązanie do medycznej nomenklatury nie jest przypadkowe, ponieważ pani Katarzyna lubi o zegarach do renowacji mówić jak o pacjentach. – Naliczyłam, że od czasu kiedy zajmuję się tym zawodowo, zdołałam pomóc 1800 zegarom. Chociaż w rzeczywistości jest ich więcej, ponieważ wcześniej także się tym zajmowała.

W zegarmistrzowskiej karierze napotkała wiele ciekawych historii, ale jedna szczególnie zapadła jej w pamięć. – Kiedy naprawiałam zabytkowy zegar z 1768 roku w Kazimierzu Dolnym w klasztorze przytrafiła mi się niesamowita, ale smutna historia. Zegar po wielu zabiegach udało się naprawić, jednak w dniu kiedy całe miasto urządziło uroczystą fetę z tego powodu, zegar zatrzymał się w nocy o godzinie trzeciej. Nazajutrz okazało się, że dokładnie w tym samym czasie zmarł główny sponsor naprawy zabytkowego zegara. Ludzie często łączą zatrzymanie wskazówek zegara z wyjątkowymi zdarzeniami i czasem trudno nazwać to przypadkiem.

Nie jest łatwo złapać pana Marka. Kiedy proszę go o rozmowę, najpierw jest sceptyczny. – Właśnie robię „szwajcara”, a na gadanie trochę szkoda mi czasu. W tym samym momencie mógłbym coś naprawiać – przyznaje z rozbrajającą szczerością.

Naprawa starego roweru nie jest prostą sprawą. – Trzeba mnóstwo cierpliwości, ale przywrócenie świetności jednośladowi daje taki zastrzyk pozytywnej energii, że mimo wszystko wysiłek się kalkuluje – opowiada. Pan Marek nie robi tego byle jak. Stara się zachować każdy element starego roweru. Nawet jeśli rama jest niemiłosiernie obdrapana, naklejki pozdzierane, a lakier czasy świetności ma już dawno za sobą. – W renowacji rowerów nie chodzi o to, żeby pójść do sklepu i kupić nowe elementy, tylko o to, aby jak najwięcej zachować z oryginału – tłumaczy.

Zdaniem pana Marka, stare rowery są niezrównane, a te produkowane dzisiaj to tandetna „chińszczyzna”, na której pojeździmy nie dłużej niż miesiąc. – Materiały i pieczołowitość, z jaką kiedyś wykonywano rowery, sprawia, że są ponadczasowe. Kiedy przychodzi do mnie klient i pyta, ile jeszcze pojeździ na jakimś starszym modelu, śmieję się, że po renowacji jednoślad przeżyje właściciela. Często się zresztą tak dzieje.

Pan Marek ma w zanadrzu sporo krzepiących opowieści o rowerach. We wspomnieniach często wraca do starego rosyjskiego roweru. Traf chciał, że znalazł go przy śmietniku pod swoim domem. – Zająłem się nim. Odpicowałem tak, że wyglądał pięknie. Szybko zainteresował się nim klient, a rower, który przecież jeszcze niedawno ktoś wyrzucił na śmietnik, posłużył za prezent dla starszej pani.

Nigdy nie wiadomo, ile czasu trzeba będzie poświęcić na odnowienie mebla. Czasem zajmuje to chwilę, a niekiedy, jak przyznaje Wierzchowski, renowacja przeradza się w długotrwały i żmudny proces. – Nierzadko spotykam się z komentarzami, że z danym przedmiotem już pewnie nic nie da się zrobić. Udowadniam, że jest inaczej. Lubię przywracać ludziom wiarę w drugie życie wysłużonych mebli.

Najbardziej cieszą go renowacje drobiazgów, takich, po których nikt już zupełnie niczego się nie spodziewa. – Pamiętam doskonale niewielką kapliczkę. Miała wielkość kartki A4. Była bardzo zniszczona, do tego stopnia, że na początku sam nie wiedziałem, z czym mam do czynienia. Była drewniana, a w środku miała figurkę Matki Boskiej z gipsu. Kiedy skończyłem odnawianie, efekt był niesamowity – wspomina.

Jak podkreśla, w jego pracy nie ma reguły – ludzie znoszą do niego rzeczy do renowacji z różnych powodów. – Często przychodzą do mnie z meblem z sentymentu, kiedy np. odnajdą rodzinną pamiątkę na strychu, ale też coraz częściej dlatego, że stare przedmioty są po prostu ładne, a ludzie na nowo zaczynają to dostrzegać.