Ryszard Legutko od lat jest blisko prezesa Kaczyńskiego. Choć "od polityki woli Platona"

Bohater "orwellowskiego seansu"
Dla niektórych bohater, dla innych tchórz. Profesor Ryszard Legutko, europoseł Prawa i Sprawiedliwości, zabrał głos w dyskusji o praworządności w Polsce. I środową debatę w Parlamencie Europejskim podsumował bardzo dosadnie: "orwellowski seans nienawiści".
Europosła PiS sprowokowały słowa kolegi z Platformy Obywatelskiej. Janusz Lewandowski w swoim wystąpieniu stwierdził, że działania polskiego rządu są "sprzeczne z polską racją stanu i prowadzą do izolacji kraju". Przyznał także, że większość uzyskana przez PiS w wyborach parlamentarnych wcale nie daje tej partii mandatu do łamania prawa, tolerowania ksenofobii czy wycinki Puszczy Białowieskiej.

Chwilę poźniej nie chciał już słuchać, jak jego koledzy z Parlamentu Europejskiego mówią o rządzie PiS. I demonstracyjnie opuścił salę podczas wystąpienia Guya Verhofstadta, przewodniczącego Porozumienia Liberałów i Demokratów na rzecz Europy. Wkrótce ten na Twitterze napisał: "Legutko, lider PiS, nie radzi sobie z prawdą i ucieka z debaty ze mną!". – Legutko nie jest kimś, kto gra. On mówi to, co myśli. I w taki sposób wyraził swoje przekonania. Profesor jest człowiekiem bardzo integralnym, nie tylko jeśli chodzi o poglądy, ale i o korelację poglądów z lekko aroganckim zachowaniem – mówi nam europoseł, który prosi o anonimowość. Europoseł Janusz Zemke dodaje: – To jest jedna z najważniejszych osób w PiS. I wychodzę z założenia, że jak mówi w taki sposób, to uprawia politykę Prawa i Sprawiedliwości.

Filozof
Profesor Legutko to krakowianin o konserwatywnych poglądach, bliski i od lat wierny prezesowi Jarosławowi Kaczyńskiemu. – Jego poglądy zawsze były takie same, one nie ewoluowały. Zresztą, ród Legutków jest dosyć znany w Krakowie. To rodzina, co do której nie można mieć wątpliwości, że ma mocno prawicowy rys. Jego siostrzeniec był redaktorem naczelnym "Dziennika Polskiego" – zaznacza krakowski poseł opozycji, który powtarza, że Legutko jako polityk w Krakowie już od dawna nie funkcjonuje. Teraz działa w Brukseli i Warszawie.

68-letni Ryszard Legutko wciąż w oczach wielu europosłów i posłów, jest bardziej filozofem niż politykiem. Ukończył filologię angielską i filozofię na Uniwersytecie Jagiellońskim, gdzie przez lata wykładał. Wcześniej związany był z podziemnym czasopismem "Arka", publikował na łamach "Rzeczpospolitej" czy "Wprost". Jest autorem wielu książek (m.in. Sokrates. Filozofia męża sprawiedliwego ; Triumf człowieka pospolitego). – To bardzo dobre pozycje. Wszystkie przeczytałem z ogromną ciekawością – mówi nam polityk Platformy Obywatelskiej. Inny europoseł wspomina, że gdy tylko Legutko udaje się w podróż do Brukseli, natychmiast w samolocie wyciąga książkę. – Tak naprawdę to, co on lubi, to pisanie książek. Wydał ostatnio jedną o Sokratesie. To jest jego świat – zaznacza były europoseł PO, Bogusław Sonik. – Profesor Legutko jest jednym z najlepszych w Polsce znawców filozofii starożytnej – chwali kolegę profesor Miłowit Kuniński z Uniwersytetu Jagiellońskiego, gdzie wspólnie pracowali.

Zresztą Legutko wykładał nie tylko na Uniwersytecie Jagiellońskim. – Był profesorem na uczelni Gowina (Wyższa Szkoła Europejska im. ks. Józefa Tischnera w Krakowie – red.). A że jest maksymalistą, to studenci mieli problem, by zaliczyć u niego przedmiot. Zaczęto mu więc perswadować, że tak nie można, bo tracą studentów. Szalenie go to bulwersowało, że on ma idiotom dawać zaliczenie – wspomina jeden z europosłów. Z uczniami miał też inne problemy. Wrocławscy licealiści zorganizowali debatę na temat krzyża w klasach. Legutko nazwał ich "rozpuszczonymi smarkaczami". Sąd uznał, że profesor naruszył dobra osobiste uczniów, musiał przeprosić ich na łamach prascy i przekazać 5 tysięcy złotych na cele społeczne.

Polityk
Mimo miłości do Platona, Legutko porzucił karierę na Uniwersytecie Jagiellońskim na rzecz polityki. Choć – zdaniem naszych rozmówców – tej drugiej szczególnie nie pokochał. – To był jedyny przełom: wkroczył ze świata profesorskiego, intelektualnego zaplecza PiS, w świat realnej polityki, za którą szczególnie nie przepada – ocenia Bogusław Sonik. Inny europoseł mówi wprost, że Legutko szczególnie nie musiał zabiegać o wejście do polityki. – Za każdym razem miał wszystko podane na tacy. Bez trudu dostawał jedynki na listach.

W 2007 roku Legutko ponownie, ale tym razem bez powodzenia ubiegał się o mandat senatora. Pocieszył się stanowiskiem sekretarza stanu w Kancelarii Prezydenta Lecha Kaczyńskiego. Ostatecznie zdecydował się na karierę w Parlamencie Europejskim. W 2009 roku kandydował z pierwszego miejsca dolnośląsko-opolskiej listy Prawa i Sprawiedliwości. Był szefem delegacji PiS i członkiem Komisji Spraw Zagranicznych. Zaś w 2014 roku wystartował w wyborach do Parlamentu Europejskiego z pierwszego miejsca na liście PiS w małopolskim. – Oni w 2014 roku grali na Dudę, a nie na Legutkę. Ale z pierwszego miejsca startował, choć nie miał jakiegoś zachwycającego wyniku – mówi nam poseł z Krakowa.

W ławach Parlamentu Europejskiego Legutko zasiada od kilku lat. Na forum europejskim prezentuje poglądy, które bliskie są PiS. – Zawsze był niechętny Unii Europejskiej, co może wynikać z braku zrozumienia albo akceptacji – mówi europoseł z PO. Nasi rozmówcy są zgodni co do jednego: – On stanowisko europosła traktuje jako rodzaj aktywności, którą musi wykonać na poziomie minimalnym. Natomiast tak naprawdę interesuje go świat idei – zaznacza Sonik. Dlaczego więc został europosłem? – Sądzę, że do tego doprowadziła go niezgoda na sytuację polityczną, gdy lewicowo-liberalne środowiska nadają ton. On uważa, że komunizm zniszczył Polskę pod względem estetycznym, moralności i że należy to wszystko radykalnie zmienić, a do tego potrzeba silnego państwa – rozwija Sonik.

Blisko prezesa
– Między prezesem Kaczyński a Legutkiem jest pewien rodzaj porozumienia. Profesor Legutko był pierwszym kandydatem na ministra spraw zagranicznych, gdy tworzono rząd PiS, ale mimo że długo go namawiano, to odmówił – zdradza europoseł, który prosi o anonimowość. To europoseł Legutko towarzyszył Jarosławowi Kaczyńskiemu podczas spotkania z Angelą Merkel. – On ma bezpośredni kontakt z prezesem Kaczyńskim, dla którego jest idealnym interlokutorem – mówi nam Sonik. Profesora Legutkę i prezesa Kaczyńskiego łączy także miłość do zwierząt. – On jest wielbicielem psów i kotów. Miał ich u siebie bardzo dużo – zdradza jeden z polików. Choć prezes bardzo ceni Legutkę, to podobno w Prawie i Sprawiedliwości nie darzą go zbyt dużą sympatią. – To jest człowiek, który jest arogancki. Bardzo widoczna jest jego arogancja i nonszalancja, które wynikają z przekonania o wysokich kwalifikacjach intelektualnych. Sądzę, że jest osobą bardzo nielubianą w PiS – słyszymy od europosła.

W Krakowie wspominają, jak jeszcze przed laty prezes Jarosław Kaczyński przyjeżdżał do tego miasta, to zwykle gościł u Legutki. Oprócz niego pojawiał się tam m.in. europoseł PiS Zdzisław Krasnodębski. – Mówiło się nawet "krakowscy profesorowie", "frakcja krakowska". Kaczyński ma niewielką grupę rozmówców, których uważa za swoich interlokutorów – zauważa Sonik. – Prezes Kaczyński doprowadził do tego, że wszyscy inni którzy mieli poglądy i kręgosłup, zostali wyrzuceni. Otacza się więc takimi ludźmi, jak Marek Suski, którym gardzi. W związku z tym, żeby nie zwariować, musi mieć jakiś poziom relacji z ludźmi, którzy mają cenzus intelektualny. Choć politycznie opiera się na takich osobach jak Suski, to obok siebie woli mieć kogoś takiego, jak Ryszard Terlecki, Zdzisław Krasnodębski czy właśnie Ryszard Legutko – uważa europoseł, który prosi o anonimowość.