Kiedy zobaczycie tę wersję "Pana Tadeusza", opadnie wam szczęka. Autor przepisywał ją ręcznie przez rok i jest piękna

45-letni Wojciech Patro pochodzi ze Świdnika. Z wykształcenia jest inżynierem budownictwa, pracuje jako grafik. Zawodowo zajmuje się poligrafią, a po godzinach - kaligrafią i przepisywaniem na nowo książek. Właśnie skończył "Pana Tadeusza". Ilustracje do książki wykonał jego brat, Rafał. Oprócz ręcznego tekstu liczącego 640 stron, zaprojektował też okładkę i układ - one też zostały wykonane ręcznie. Chciał stworzyć coś innego, nie nawiązującego do żadnego stylu czy epoki.

Już nie. Starałem się pisać nie więcej niż trzy godziny dziennie. Po tym czasie ręka "mdleje" przez pewną powtarzalność. Poza tym wciąż staram się, by to była przyjemność.

To trochę inna sprawa. Gdyby pan zobaczył moje normalne pismo, to też byłby pan w szoku. Piszę zupełnie nieczytelnie. W przypadku manuskryptu można sobie zrobić przerwę po jednym słowie. I tak to robię, bo zerkam na oryginał. Nie ma takiego pośpiechu jak przy robieniu notatek.

Po prostu to uwielbiam! Moje hobby zaczęło się wiele lat temu, gdy dotarłem do starych dokumentów rodzinnych - np. akty chrztu. Zafascynowało mnie to, jak zostały pięknie napisane copperplatem czyli skryptem. Sam spróbowałem tak pisać, spodobało mi się i odkryłem, że można z tego zrobić coś bardziej spektakularnego.

To pochyły krój pisma, który pisze się skośną stalówką. Takie "klasyczne pismo".

Użyłem cieńszego papieru i tak zwanego liniuszka. Podkładam pod kartkę linijki, piszę po nich, odwracam kartkę i piszę już po tekście napisanym wcześniej.

Mało tego: ja piszę na składkach, by było to łatwo oprawić. Jedna składka zawiera 4 strony. 6 składek wchodzi na legę, a legę się potem szyje. Jeśli się pomylę na końcu jednej strony, to muszę przepisywać, aż cztery. Na szczęście nie całą książkę (śmiech).

Szukałem czegoś "chwytliwego". Nie piszę tego pod konkretne zamówienie, ale oczywiście staram się to później sprzedać. Jednak jakbym robił to tylko dla siebie, to robiłbym to w każdej chwili. Moja żona zawsze mi mówi, że szkoda, że się pozbywam czegoś takiego pięknego, a ja jej wtedy odpowiadam: spokojnie, znajdę czas, to sobie napiszę.

Przed wynalazkiem Gutenberga książki były majstersztykiem pod względem wykonania oraz były drogie. Teraz wartość książki przelicza się na szybkość jej przepisywania na komputerze. Trudno więc sobie dziś wyobrazić, że jedną stronę można pisać ręcznie niemal godzinę. Na klawiaturze zajmuje to kilkanaście minut.

Tak, na koncie mam już 7 rękopisów m. in. "Nowy Testament", sonety Szekspira oraz... "Pan Tadeusz", którego już raz napisałem. Podobnie jak "Nowy Testament", ale z inną czcionką.

W zeszłym tygodniu wziąłem się za przepisywanie "Dzieci z Bullerbyn". Po szwedzku.

W niektórych szkołach są lekcje kaligrafii, ale są traktowane jako kolejny przedmiot, który trzeba zaliczyć. Sam traktuje swoje książki jako formę sztuki. Osobiście uważam jednak tekst pisany za rzecz ładną. Nienawidzę czytać książek, które mają źle dobraną czcionkę czy złe odstępy. Te pisane ręcznie, przyjemniej się czyta i łatwiej się wchodzi w treść.