Smog, hałas, zła jakość wody, anomalie klimatyczne prowadzące do fali upałów oraz narażenie na toksyczne chemikalia przyczynia się do niemal 13 proc. zgonów na terenie Unii Europejskiej. Najnowszy raport Europejskiej Agencji Środowiska (EEA) nie pozostawia wątpliwości, że istnieje bezpośredni związek pomiędzy zanieczyszczeniami powietrza a stanem zdrowia obywateli. WHO potwierdza, że czynnik ten odpowiada już za co trzecią śmierć z powodu udaru, chorób serca i raka płuc.
Według ekspertów, nawet 400 tys. przedwczesnych zgonów rocznie może mieć związek ze smogiem, a do śmierci około 12 tys. Europejczyków przyczynia się nadmierny hałas. Najbardziej pod tym względem cierpią najuboższe państwa, które mają największy problem z wysokim stężeniem smogu.
Między Wschodem a Zachodem, czyli gdzie najbardziej szkodzi smog?
Zdaniem specjalistów, najwięcej przypadków śmiertelnych spowodowanych negatywnym wpływem zanieczyszczeń zdarza się na terenie Albanii oraz Bośni i Hercegowiny (ok. 27 proc.), najmniej zaś w proekologicznych krajach skandynawskich (w Norwegii i Islandii – ok. 9 proc.).
Naukowcy ostrzegają, że najuboższe społeczeństwa w Europie są bardziej narażone na negatywne skutki zmian klimatycznych, ekstremalne fale upałów lub napady siarczystego mrozu, które zdarzają się częściej w miejscach, w których nie dba się o ochronę środowiska i ekologię. Pod tym względem można zauważyć wyraźne różnice pomiędzy Europą Zachodnią a Wschodnią.
W Rumunii aż 19 proc. zgonów ma związek z zanieczyszczeniami powietrza. Podobnie jest w Czarnogórze, Macedonii Północnej i Serbii. Z kolei w dużo bardziej zaludnionej Wielkiej Brytanii odsetek przypadków śmiertelnych związanych ze smogiem wynosi około 12 proc.
Autorzy raportu wskazują, że:
Duży problem w tej części Europy stanowią także wysokie stężenia spalin samochodowych. Zdaniem ekspertów wprowadzenie ograniczeń w ruchu drogowym i stref niskiej emisji mogłoby zmniejszyć skalę tego problemu.
Koronawirus a zanieczyszczenia środowiska. Jaki wpływ na pandemię ma smog?
Raport Europejskiej Agencji Środowiska zwraca także uwagę obecną sytuację związaną z pandemią covid-19 i sugeruje, że wczesne dane wskazują na to, że w miejscach, w których skala zanieczyszczeń powietrza jest najwyższa, notowanych jest więcej przypadków śmiertelnych z powodu zakażenia SARS-CoV-2.
– Pandemia COVID-19 to kolejny już sygnał ostrzegawczy, uświadamiający nam dotkliwie związek między naszymi ekosystemami a stanem naszego zdrowia. Musimy stawić czoła faktom: sposób, w jaki żyjemy, konsumujemy i wytwarzamy, jest szkodliwy dla klimatu i odbija się negatywnie na naszym zdrowiu – alarmuje Stella Kyriakides, komisarz ds. zdrowia i bezpieczeństwa żywności, w komentarzu do wyników najnowszego raportu Europejskiej Agencji Środowiska nt. zanieczyszczeń.
Europa Wschodnia i Europa Południowo-Wschodnia jest nie tylko biedniejsza, ale także bardziej zanieczyszczona niż reszta kontynentu, a pył zawieszony w powietrzu jest tam emitowany głównie podczas spalania paliw stałych wykorzystywanych do ogrzewania mieszkań.