Reklama.
Próchnilec maczugowaty (Xylaria polymorpha) zwany "palcami umarlaka" to grzyb, który występuje na niemal wszystkich kontynentach (poza Afryką i Antarktydą). W Polsce jest na tyle powszechny, że uznaje się go za gatunek pospolity, a natrafienie na niego podczas zbierania grzybów grozi nagłymi palpitacjami serca lub gwałtownym wzrostem ciśnienia. Dlaczego?
Makabryczny, nieco demoniczny kształt grzyba z charakterystycznym "paznokciem" (który wystając z powierzchni ziemi wygląda jak kultowa "Rąsia" z "Rodziny Adamsów"), sprawia, że trudno obok niego przejść obojętnie. Wśród wielu amatorów grzybobrania wzbudza strach, czasem zaskoczenie lub... szczere rozbawienie. Warto dowiedzieć się co nieco na jego temat, zwłaszcza jeśli w najbliższym czasie planujemy wybrać się na grzyby.
Próchnilec maczugowaty – co to za grzyb?
Nazwa tego wyjątkowego grzyba pochodzi od tego, że żywi się on próchniejącym drewnem. Często porasta z tego powodu martwe pnie buków lub innych drzew liściastych. Można go też spotkać na pniakach i opadłych gałęziach zarówno w lasach, jak i w parkach.
Zdarza się, że wyrasta wprost spod gleby, przez co budzi grozę w otoczeniu grzybiarzy, bo wygląda dosłownie jak dłoń martwego człowieka, przez potocznie mówi się o nim po prostu "palce umarlaka" (Brytyjczycy z kolei określają go mianem "palców nieboszczyka").
"Palec umarlaka" – najbardziej wyjątkowy grzyb w Polsce?
Mimo że grzyb ten nadal wywołuje spore emocje wśród wszystkich, którzy przypadkiem natrafią na niego w lesie, to jednak gatunek ten jest dobrze znany już od wieków. Pierwsze wzmianki na jego temat pochodzą z 1797 roku.Poszczególne "palce" próchnilca mogą mieć około 8 cm długości, a ich średnica wynosi od 1 do 3 cm. Najczęściej ich barwa jest brązowa lub czarna, ale zdarzają się odcienie mające nieco bardziej zielonkawy lub niebieskawy odcień.
Na początku wiosny próchnilce wydają się być bardziej blade, zaś w miarę rozwoju stają się coraz bardziej ciemne i "pomarszczone".
Miąższ grzyba jest bardzo twardy, korkowaty lub zupełnie zdrewniały. W środku ma biały kolor.
Równie wielkie zaskoczenie u grzybiarzy może wzbudzać też inny grzyb – okratek australijski, nazywany "Palcami Diabła", ale w odróżnieniu od próchnilca występuje on w polskich lasach zdecydowanie rzadziej.
Czytaj także: "Palce diabła" – egzotyczny grzyb pojawił się w polskich lasach. Wydziela zapach... padliny