Od wczoraj pół świata próbuje dociec, czym jest fosfina, której obecność na planecie Wenus może wskazywać na istnienie nieznanych dotąd form życia na tej planecie. Wśród naukowców, którym udało się wpaść na trop tego gazu, jest Polak. Mimo że nie skończył jeszcze czterdziestki, to już dostał się do prestiżowego grona badaczy zmieniających współczesną wiedzę o kosmosie. Co wiemy na jego temat?
Dr Janusz Jurand Pętkowski pochodzi z Warszawy, ma 38 lat i na co dzień pracuje w prestiżowym MIT, czyli Massachusetts Institute of Technology, gdzie należy do grupy badawczej prof. Sary Seager.
Choć ukończył biotechnologię i biologię molekularną na Uniwersytecie Warszawskim (tytuł magistra zdobył w 2006 roku), to jego zainteresowania skupiły się wokół astrobiologii. Był nawet nie tylko członkiem, ale i jednym z założycieli Polskiego Towarzystwa Astrobiologicznego.
Od biotechnologii na UW do współpracy z Indiana Jones astronomii
Doktorat Pętkowski obronił już w Stanach Zjednoczonych, na Uniwersytecie Virginia. Potem dostał się na staż w Szwajcarii i przez 3 lata pracował na Politechnice w Zurychu, a od 5 ostatnich lat współpracuje z Departamentem Nauk o Ziemi, Atmosferze i Planetach w Massachusetts Institute of Technology (MIT).
– Jak dotąd Ziemia jest jedyną znaną zamieszkaną planetą. Wiadomo jednak, że prawa fizyki i chemii są uniwersalne i takie same w każdym „zakątku” obserwowalnego Wszechświata. Czy możemy powiedzieć to samo o biologii? Czy potrafimy zidentyfikować uniwersalne prawa biologii – pyta retorycznie Polak w opisie obszarów badawczych, które analizuje za pomocą komputerowych symulacji i eksperymentów laboratoryjnych na MIT.
To właśnie tam doktorowi Pętkowskiemu udało się natrafić na prof. Sarę Seager, którą NASA ochrzciło "Indianą Jonesem astronomii".
14 września 2020 roku pochodzącemu z Polski astrobiologowi wspólnie z doktorem Williamem Bainsem na łamach "Nature Astronomy" udało się zaprezentować przełomowe odkrycie dotyczące obecności fosfiny na Wenus.
CO TO JEST FOSFINA (FOSFOWODÓR)? (wzór chemiczny: PH3) to bezbarwny, bezzapachowy gaz złożony z fosforu i trzech atomów wodoru, który jest toksyczny da organizmów oddychających tlenem.
Na Ziemii produkują go beztlenowe organizmy żyjące w środowisku bagiennym. W minimalnych ilościach wytwarzają go także ludzkie jelita, a na skalę przemysłową wykorzystywano go głównie w celach militarnych jako gaz bojowy podczas I wojny światowej.
Według informacji udostępnianych przez West Point (Combating Terrorist Center) używało go także Państwo Islamskie do przeprowadzania zamachów terrorystycznych w 2017 roku.
Ze względu na to, że atmosfera Wenus jest beztlenowa, fosfina występuje tam w większych ilościach niż na naszej planecie (głównie w chmurach). Jedną z hipotez jest to, że gaz ten może wskazywać na obecność nieznanych dotąd form życia.
O odkryciu, którego współtwórcą był polski naukowiec, dr Janusz Pętkowski, mówi dziś cały świat. A co on sam ma do powiedzenia na ten temat?
Dowiedz się więcej na temat ciekawostek astronomicznych: