Lęk i strach, ataki paniki, stres, fobie, obsesje. To codzienność osoby, która zmaga się z zaburzeniami lękowymi – najbardziej powszechnymi problemami zdrowia psychicznego. Jednak związek z osobą lekową wcale nie jest niemożliwy. Jak być dla niej dobrym partnerem, a jednocześnie zadbać o siebie? Oto 6 kluczowych wskazówek.
Związek z osobą z zaburzeniami lękowymi wcale nie jest niemożliwy Pexels / Anastasia Egorova
1. Niech zaburzenia lękowe nie będą dla ciebie tajemnicą
Związek z osobą z zaburzeniami psychicznymi czy cierpiącą na choroby fizyczne opiera się na wspólnym fundamencie: zrozumieniu. Ona powinna rozumieć, że jej stan to dla ciebie wyzwanie i często nie jest ci łatwo, a ty powinieneś zrozumieć, z czym twój partner lub partnerka się zmaga.
Podobnie jest w przypadku zaburzeń lękowych: dokształcaj się. Czytaj, rozmawiaj ze specjalistami albo osobami, które zmagają się z lękiem czy atakami paniki, słuchaj podcastów. Dzięki temu będziesz w stanie w pewnym stopniu zrozumieć, przez co przechodzi twój partner i zyskasz lepszą perspektywę. Będzie łatwiej wam obojgu, a ty będziesz dla ukochanego opoką i wsparciem.
2. Rozmawiaj ze swoim partnerem
Nawet jeśli przeczytasz o zaburzeniach lękowych wszystko, co jest dostępne, nie zapominaj, że to twój partner się z nimi zmaga i sam wie, jak się czuje i czego mu potrzeba. Najgorsze, co możesz zrobić, to przestać go słuchać i mówić mu wyłącznie o swoich psychologiczno-medycznych odkryciach.
Nie zrozumiesz w pełni, przez co przechodzi, jeśli nie będziesz z nim rozmawiał. Pamiętaj, że są różne rodzaje zaburzeń lękowych, a ich objawy również będą różnić się u każdej osoby. Dlatego rozmawiaj ze swoim partnerem i proś go o opisanie jego emocji i doświadczeń. Nie staraj się być jednak jego terapeutą lub lekarzem! To nie twoja rola i nie jesteś specjalistą.
3. Wyznacz granice
Związek z osobą z zaburzeniami lękowymi nie może polegać na tym, że cały czas poświęcasz się dla jej dobra i skupiasz się wyłącznie na jej emocjach. W ten sposób szybko poczujesz się emocjonalnie wyczerpany. Pamiętaj, że sam również musisz dbać o swoje zdrowie psychiczne i unikać długotrwałego stresu (a stan twojego partnera może być dla ciebie momentami bardzo stresujący, co jest normalne). Co innego odwołać spotkanie z przyjaciółmi, gdy twój partner czuje się źle, a co innego rezygnować ze swoich codziennych zajęć, bo "być może" będzie cię potrzebował po pracy.
Dlatego wyznacz granice. Kiedy dobrze zrozumiesz rodzaj zaburzeń lękowych swojego partnera, nauczysz się, na co powinieneś reagować, a na co nie, kiedy pomóc, a kiedy odsunąć się na bok. Ustalcie, że nie dajesz przyzwolenia na kierowane pod twoim adresem w momencie wzburzenia wyzwiska, oskarżenia czy groźby. Ważne jest, aby pamiętać, że nawet zaburzenia psychiczne nie dają nikomu przyzwolenia na byciu okrutnym czy toksycznym. Wyznacz granice, ale pamiętaj również, aby samemu nigdy nie reagować gwałtownie na stany lękowe twojego partnera.
4. Nie krytykuj partnera
Osoba z zaburzeniami lękowymi potrzebuje wsparcia. Czego nie potrzebuje? Kogoś, kto będzie wpędzał ją w kompleksy, robił jej wyrzuty z powodu jej stanu czy bagatelizował jej lęki. "Mam dosyć twoich dziwactw", "Dlaczego nie możesz być normalny?", "Nie da się z tobą wytrzymać" – tego nigdy jej nie mów, nawet jeśli czasami po ludzku sam czujesz się wyczerpany.
Uwierz, ktoś, kto cierpi na irracjonalny lęk, silny stres i wykańczające ataki paniki, sam często czuje się bezwartościowy. Nie dość, że jego samoocena kuleje, to ciągle ma wrażenie, że jest dla ciebie i innych ciężarem. Dlatego nigdy nie krytykuj osoby za jej zaburzenia i stan. To nie jej wina. Wspieraj, słuchaj, pomagaj, nie oceniaj.
5. Stwórzcie wspólne rytuały osiędbania
Osiędbanie, termin autorstwa dziennikarki Justyny Kokoszenki, znanej jako twórczyni internetowa Blimsien, to odpowiednik dla angielskiego słowa "self-care", które oznacza troszczenie się o siebie. Dbanie o swoje zdrowie psychiczne, emocjonalne i fizyczne jest wyjątkowo ważne, a u osoby z zaburzeniami lękowymi może znacznie poprawić jej stan. Dlaczego nie będziecie dbać o swój dobrostan w parze?
Poproś swojego partnera, aby włączył cię do twoich rytuałów, zaproś go do własnych praktyk lub stwórzcie własne osiedbaniowe zwyczaje. Może będziecie razem medytować, biegać lub ćwiczyć jogę? Może wyrobicie sobie nawyk słuchania wieczorem relaksującej muzyki lub na koniec dnia będziecie mówić, za co jesteście wdzięczni?
Te praktyki i rytuały nie tylko zmniejszą stres i lęk osoby z zaburzeniami. Dzięki nim sam zadbasz o swoje własne zdrowie psychiczne i nauczyć się walczyć ze stresem, a wasz związek będzie bardziej harmonijny i mocniejszy w obliczu zaburzeń. Stany lękowe to nie wyrok, a dbanie o siebie naprawdę pomaga. Jednak jeśli czujecie, że nie dacie sami rady, skorzystajcie z pomocy terapeuty. Terapia dla partnera, ciebie czy dla was obojga może być zbawieniem.
6. Nie zawsze chodzi o ciebie
Wyzwaniem w związku z osobą lękową może być oddzielenie jej stanów i emocji od waszego związku. Kiedy twój partner jest na randce wyraźnie nieobecny, cichy i zdenerwowany, pewnie pomyślisz od razu, że jest na ciebie obrażony, wasz związek się sypie, a ty zrobiłeś cos złego. Ważne jest, abyś automatycznie nie dochodził do wniosku, że chodzi o ciebie lub waszą relację.
Takie myślenie prowadzi donikąd – nie wszystko obraca się wokół ciebie. Najpierw odpowiedz na pytanie: czy to mogą być zaburzenia lękowe? Może stało się coś konkretnego, co mogło twojego partnera zdenerwować lub wyprowadzić z równowagi? Być może czymś się stresuje lub martwi? Spróbuj z nim porozmawiać. Uszanuj jeśli partner nie będzie chciał o tym rozmawiać, ale bardzo często wyrzucenie z siebie lękowych myśli może ten lęk zmniejszyć.
