Nie chodzą do teatru i opery, nie mają intelektualnych aspiracji. Polska klasa średnia nie istnieje

Prof. Henryk Domański, socjolog specjalizujący się w analizie systemu klasowego w Polsce, wyjaśnia mi błędne założenia leżące u podstaw wielu opinii na temat klasy średniej. – Oczekiwanie, że klasa średnia będzie reprezentować wyjątkowo wysoki poziom kultury, chodzić do teatru, opery i filharmonii, to pomyłka – mówi. Ekspert podkreśla, że klasa średnia ani w naszym kraju, ani w innych państwach nigdy nie miała takich aspiracji. – Tym, co definiuje klasę średnią jest przede wszystkim jej rola ekonomiczna. To ona dostarcza na rynek pracy przedstawicieli pewnych zawodów, stanowi także duży rynek zbytu pewnych dóbr – mówi prof. Domański. Dodaje, że modelowa klasa średnia, jaka istnieje w społeczeństwach anglosaskich, odgrywa też ważną rolę polityczną – jest gwarantem względnej stabilności, ponieważ rzadko daje się uwieść urokowi radykalnych politycznych idei, co wyraża się np. w tym, że jej przedstawiciele nie głosują na skrajnie prawicowe lub lewicowe partie.

Opinię socjologa potwierdza profesor Kuniński. – Jej modelowy przykład funkcjonuje w krajach Zachodu, natomiast w Polsce klasa ta wciąż jest nieukształtowana, wewnętrznie zróżnicowana, a jej granice są niejasne – mówi. Dodaje też, że krytykowanie intelektualnego poziomu członków "klasy średniej" i obarczanie ich odpowiedzialnością za poziom treści prezentowanych w mediach to próba usprawiedliwienia samych siebie.

Terminologiczny kłopot z klasą średnią ma też prof. Bralczyk. – Najpierw słyszałem, że w Polsce klasa średnia nie istnieje. Później, że istnieje, ale nie taka, jakiej byśmy sobie życzyli. A ostatnio słyszę, że właściwie klasa średnia i inteligencja to to samo – opowiada. – Nie bardzo więc wiem, czy może być głupia. A jeśli jest, to życzę, żeby była mądrą – puentuje językoznawca.