Reklama.
Z roku na rok spada liczba rodzących się w Polsce dzieci. Dziś w rankingu urodzeń jesteśmy na 13. miejscu. Od końca liczącej 222 kraje listy. Jedni winą za to obarczają nachalnie promowany konsumpcyjny styl życia, a tych, którzy nie mają dzieci, nazywają wprost egoistami i hedonistami, których postępowanie zrujnuje gospodarkę.
Ci, którzy na potomstwo jednak się decydują, często przestają się dziwić bezdzietnym. Bo wychowanie jednego dziecka kosztuje tyle co auto z najwyższej półki. Potomstwo stało się dobrem luksusowym, które swoich rodziców potrafi zepchnąć pod granicę ubóstwa.
Co jeszcze musisz kupić?
W 2006 roku w telewizji emitowano takie spoty: młoda kobieta podczas porodu poci się i krzyczy. Chwilę później personel obwieszcza udane powitanie nowego potomka i pokazuje kobiecie… odkurzacz. W kolejnym ujęciu widz oglądał zmęczonych, acz szczęśliwych rodziców opuszczających szpital ze sprzętem w objęciach. Inna para pokazana została z telewizorem, niczym z becikiem. Na końcu lektor odczytał hasło kampanii: "Coraz częściej dzieci przegrywają konkurencję z przedmiotami i karierą. Rodzi się nas mniej, niż umiera. A ty, co jeszcze musisz kupić, zanim zdecydujesz się na dziecko?".
W 2006 roku w telewizji emitowano takie spoty: młoda kobieta podczas porodu poci się i krzyczy. Chwilę później personel obwieszcza udane powitanie nowego potomka i pokazuje kobiecie… odkurzacz. W kolejnym ujęciu widz oglądał zmęczonych, acz szczęśliwych rodziców opuszczających szpital ze sprzętem w objęciach. Inna para pokazana została z telewizorem, niczym z becikiem. Na końcu lektor odczytał hasło kampanii: "Coraz częściej dzieci przegrywają konkurencję z przedmiotami i karierą. Rodzi się nas mniej, niż umiera. A ty, co jeszcze musisz kupić, zanim zdecydujesz się na dziecko?".
Kampania wspierana była przez Instytut Matki i Dziecka. Szefowa PR instytutu tłumaczyła, że zdecydował się on na wsparcie reklam społecznych, bo coraz częściej młodzi ludzie wybierają konsumpcyjny styl życia, zamiast rodziny.
"Odkryliśmy, że to częsty dylemat: zarobić kolejne tysiące czy pozwolić sobie na dzieci?" – tłumaczył na łamach serwisu kampaniespołeczne.pl dyrektor kreatywny agencji JWT, która realizowała spoty. Dariusz Zatorski przyznał też, że przez podobne dylematy przechodził on sam.
'/%3e%3cpath%20class='cls-2'%20d='M212.89,56.37v51.7h-19V56.37H173.83v-16h59.11v16H212.89Z'%20transform='translate(0%200)'/%3e%3c/svg%3e)
Poziom życia, głupcze
"W nowym etapie rozwoju kładzie się głównie nacisk na: wartości ekonomiczne, podniesienie poziomu życia, indywidualizm, samorealizację, określanie się w kategoriach własnego ‘ja’, jakościowe relacje międzyludzkie, racjonalne podejmowanie decyzji i własne wybory życiowe" – tak obecną sytuację społeczną scharakteryzowała w jednej ze swoich prac prof. Krystyna Slany, socjolożka z AGH. Inni socjologowie zwracają uwagę, że w dorosłość weszła już "generacja ludzi podporządkowujących wszystkie plany życiowe pracy, samorozwojowi, wygodzie".
"W nowym etapie rozwoju kładzie się głównie nacisk na: wartości ekonomiczne, podniesienie poziomu życia, indywidualizm, samorealizację, określanie się w kategoriach własnego ‘ja’, jakościowe relacje międzyludzkie, racjonalne podejmowanie decyzji i własne wybory życiowe" – tak obecną sytuację społeczną scharakteryzowała w jednej ze swoich prac prof. Krystyna Slany, socjolożka z AGH. Inni socjologowie zwracają uwagę, że w dorosłość weszła już "generacja ludzi podporządkowujących wszystkie plany życiowe pracy, samorozwojowi, wygodzie".
Zdaniem ekspertów, te zmiany spowodowały kryzys małżeństwa jako instytucji, a także miały wpływ na obniżenie się dzietności. Niebawem 20-25 proc. potencjalnych matek może w ogóle nie zdecydować się na dzieci.
Wielu komentatorów nazywa to wprost egoizmem i hedonizmem. Większość Polaków uważa natomiast bezdzietnych za osoby samotne, niepotrafiące żyć w związkach, bojące się miłości – wynika z badań przeprowadzonych przez naukowców z Uniwersytetu Łódzkiego. Z takimi opiniami spotkały się Maria Czubaszek, Grażyna Torbicka, prezenterka Agnieszka Szulim i Doda. W rozmowach z "Newsweekiem" przyznały, że wielokrotnie nazywano je "karierowiczkami" i "egoistkami".
"Widzę, jak tracą pracę"
Ale, jak wynika z badań, póki co tylko 2 proc. Polaków deklaruje, że nigdy nie chce mieć dziecka. Skąd więc taka ogromna różnica między sondażem, a faktycznymi urodzeniami?
Ale, jak wynika z badań, póki co tylko 2 proc. Polaków deklaruje, że nigdy nie chce mieć dziecka. Skąd więc taka ogromna różnica między sondażem, a faktycznymi urodzeniami?
Jako matkę 30-latków trafia mnie szlag, gdy słyszę, że to pokolenie hedonistów i egoistów [...]. Widzę ludzi wykształconych, ambitnych, pracujących często po kilkanaście godzin dziennie, by móc realizować swoje plany, także związane z rodziną. I widzę też, jak trudno jest im dzisiaj godzić rodzicielstwo z pracą, w której często są do wieczora.
Sprawę próbuje wyjaśnić w ostatnim numerze "Wysokich Obcasów" Izabela Wierzbicka, redaktorka pisma i matka 30-latków. Jej zdaniem w Polsce trudno nawet dwojgu pracujących ludzi utrzymać rodzinę z jednym dzieckiem, bo zupełnie nie działa u nas polityka społeczna. "Widzę [...] jak trudno kobiecie wrócić do pracy, gdy miejsc w żłobkach i przedszkolach brakuje, a o niani czy prywatnym przedszkolu nawet nie mają co marzyć, bo to usługa droższa niż ich pensja" – napisała bazując na obserwacjach swoich dzieci.
"Widzę, jak w dobie kryzysu tracą pracę, albo nie są w stanie jej znaleźć, jak zasuwają na umowach śmieciowych, bojąc się, że w razie choroby nie mają ubezpieczenia, jak żyją po kilkoro w wynajętych mieszkaniach, jak wyjeżdżają w poszukiwaniu pracy, czy nagminnie pracują poniżej swoich kwalifikacji coraz bardziej sfrustrowani. I wiem, żę to wszystko nie tylko skłania do opóźnienia decyzji związanych z zakładaniem rodziny w sensie formalnym lub nie, ale też wyniszcza związki" – dodała.
Chcemy mieć dzieci. Widać to na Wyspach
Z Wierzbicką zgadza się Joanna Krupska prezes Związku Dużych Rodzin i matka siedmiorga dzieci. Jej zdaniem stosunek Polaków do posiadania dzieci widać najlepiej w Wielkiej Brytanii. – Tam Polka rodzi około trójki dzieci, co daje nam najlepszy wskaźnik wśród wszystkich mniejszości na Wyspach. Prześcigamy nawet Pakistańczyków, czy Hindusów – mówi.
Z Wierzbicką zgadza się Joanna Krupska prezes Związku Dużych Rodzin i matka siedmiorga dzieci. Jej zdaniem stosunek Polaków do posiadania dzieci widać najlepiej w Wielkiej Brytanii. – Tam Polka rodzi około trójki dzieci, co daje nam najlepszy wskaźnik wśród wszystkich mniejszości na Wyspach. Prześcigamy nawet Pakistańczyków, czy Hindusów – mówi.
– Polacy generalnie chcą mieć więcej dzieci niż mają. Ale brakuje im poczucia bezpieczeństwa, boją się o pracę, zarobki, dla ich dzieci nie ma miejsc w przedszkolach – wylicza Bartosz Marczuk, ekspert Instytutu Sobieskiego i wicenaczelny "Rzeczpospolitej".
"Polityka antyrodzinna"
dr Stanisław Kluza, SGH
1. Rodziny ponosząc wyższe wydatki związane z kosztami utrzymania dzieci, płacą również wyższe podatki pośrednie.
2. Osoby wychowujące dzieci ponoszą
wyższe koszty alternatywne w okresie
aktywności zawodowej (niższe zarobki, wolniejsza kariera zawodowa, mniej wolnego czasu na rekreację).
3. ... a także w okresie późniejszym, kiedy
ich dzieci dorosną i będą w większym stopniu płacić emerytury tym, co wybrali jedynie ścieżkę rozwoju zawodowego.
CZYTAJ WIĘCEJ
Do tego, zdaniem Joanny Krupskiej, posiadanie dziecka w Polsce jest po prostu niesamowicie drogie. Potwierdzają to badania Centrum im. Adama Smitha, zgodnie z którymi wychowanie potomka do 20. roku życia już w 2008 roku kosztowało ponad 160 tys. zł. Kolejnych 50 tys. trzeba było wydać, żeby utrzymać dziecko także na studiach. Teraz koszty jeszcze wzrosły.
– Rodziny wielodzietne to najuboższa grupa w Polsce. Z naszych analiz wynika, że co piąta żyje pod granicą skrajnego ubóstwa – alarmuje Joanna Krupska i dodaje, że w ostatnich latach była to jedyna grupa społeczna, w której ten wskaźnik wzrósł.
Dane potwierdza dr Stanisław Kluza ze Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie. W prezentacji opracowanej na zlecenie Obserwatorium Rodzinnego, napisał wprost, że dzisiejszy polski system podatkowy "traktuje dzieci jak luksusową konsumpcję, na którą stać niewielu".