Dlaczego tańsze się nie opłaca? Biznes i polityka kontra kryzys klimatyczny

To nazwisko jest znane wielu osobom, którym coraz bardziej niepewna przyszłość świata leży na sercu. Bill McKibben od kilkudziesięciu lat aktywnie działa na rzecz środowiska. W 1989 r. ukazała się jego pierwsza książka – "The End of Nature". McKibben analizował w niej, jakie będą skutki i środowiskowy koszt sytuacji, w której świat bez opamiętania będzie wydobywał paliwa kopalne i emitował coraz więcej dwutlenku węgla. Minęły dekady, koszt ponosimy ogromny, balansujemy nad przepaścią, a w tym obszarze niewiele się zmieniło.

Dzięki pracy inżynierów przestaliśmy być skazani na energię ze źródeł kopalnych. Możemy korzystać ze słońca i wiatru, z paneli i turbin. Mamy też akumulatory do gromadzenia i przechowywania energii. Co więcej, koszt tych rozwiązań jest 10 razy mniejszy niż jeszcze dekadę temu! Jesteśmy już w miejscu, w którym odnawialne źródła energii są tańsze niż wydobycie ropy, węgla czy gazu. Nie ma więc przeszkód i wymówek, by wdrożyć zmiany – szybko (bo jako ludzkość nie mamy już czasu) i na odpowiednio dużą skalę.

Komu zmiany są nie na rękę? Rzecz jasna, paliwowym gigantom. I niektórym politykom. Jak ważne jest uniezależnienie się od paliw kopalnych i ich eksporterów, doskonale pokazała wojna u naszych sąsiadów. Po stronie Rosji tradycyjne źródła energii stały się narzędziem szantażu, po stronie Zachodu – przedmiotem sankcji gospodarczych. Obie strony głośno krzyczały o swoich żądaniach, a gaz i ropa po cichu nadal płynęły do odbiorców, systematycznie zasilając rosyjski budżet.

Niezależność energetyczna jest wyzwaniem, ale też krokiem, który trzeba postawić. Pozwala ona wzmocnić odporność danego państwa na światowe zawieruchy w różnych kontekstach – gospodarczym, ekonomicznym, społecznym, etycznym. Powinno być to w interesie każdego kraju, który nie chce być w potrzasku politycznych konfliktów. Podejmowanie decyzji o radykalnych zmianach i odwrocie od tego, co znane, na rzecz tego, co nowe, nie jest polityczne popularne. Wymaga myślenia w dłuższej i szerszej perspektywie, odwagi i gotowości na starcia z różnymi lobby i sprzeciwem tzw. zwykłych obywateli.

Konieczna jest też inwestycja – początkowe koszty związane z budową infrastruktury do niskich nie należą. Ale ponieważ doprowadziliśmy do tego, że różne zjawiska atmosferyczne przybrały na sile, możemy to wykorzystać do zasadniczych zmian, by ocalić i siebie, i świat.

Jeśli prognozy naukowców się spełnią, w 2030 r. temperatura osiągnie taki poziom, że normalne życie będzie mocno utrudnione albo wręcz niemożliwe. Rozpędu nabiorą krytyczne zjawiska pogodowe, co w prostej linii wpłynie na migracje ludzi i pogłębiający się kryzys żywieniowy. Rolnictwo już jest znacznie mniej wydajne, rybołówstwo ma się coraz gorzej. Turystyka będzie się mierzyła z licznymi wyzwaniami. Społeczeństwa zbiednieją, ich możliwości nabywcze się zmniejszą, PKB będą maleć. A przecież w interesie biznesu są wzrosty, nie spadki.

Przedsiębiorstwa nie mogą dłużej uciekać od tematu zmian klimatu, udając, że ich to nie dotyczy. Konsumenci są coraz bardziej świadomi i znacznie rozważniej wydają pieniądze. Będą to robić jeszcze uważniej, mając ich mniej. Już teraz chętniej zwracają się ku tym firmom, które korzystają z odnawialnych źródeł energii i innych rozwiązań wspierających środowisko. Zrównoważony rozwój staje się jednym z kluczowych obszarów, którymi biznes musi się zająć. Bez odpowiedniej strategii, innowacyjnych rozwiązań R&D, mądrego wzrostu, uwzględniającego różne scenariusze, i gotowości do ich elastycznego wdrażania firmy nie przetrwają. Ci, którzy zaczną działać teraz, wyznaczą trendy.

Bill McKibben wśród swoich dokonań ma również stworzenie proekologicznej organizacji 350.org, wokół której skupiają się aktywiści z całego świata. Od wielu lat jest dziennikarzem „The New Yorkera”, ma honorowe stopnie naukowe na 19 uniwersytetach. W 2014 r. wyróżniono go tzw. alternatywnym Noblem, czyli nagrodą Right Livelihood Award. We wrześniu pojawi się w Polsce z wystąpieniem "Jak wyglądałby świat, w którym energię czerpiemy nie z piekła, a z nieba".

Za sprawą wystąpienia czołowej amerykańskiej futurolożki, Amy Webb, pojawią się prognozy dotyczące możliwych scenariuszy rozwoju poszczególnych dziedzin i wskazówki: jak się do nich przygotować i jak je dobrze wykorzystać. To największe tego typu wydarzenie w Europie Środkowo-Wschodniej. Od lat gromadzi wybitnych specjalistów po jednej stronie i żądnych wiedzy liderów biznesu po drugiej.