Ciąża urojona, nazywana inaczej ciążą fałszywą lub rzekomą, polega na wystąpieniu fizycznych oznak ciąży oraz zachowań typowo macierzyńskich, mimo braku zapłodnienia. U kotów występuje po okresie rui. Ryzyko jej wystąpienia jest takie samo u kotek, które były kryte i u tych, które nie.

Przyczyną ciąży urojonej u kotów są zmiany hormonalne powstałe na skutek rui, podczas której macica kocicy przygotowuje się do zapłodnienia i utrzymania zarodka. W jej organizmie wytwarza się wtedy większa ilość żeńskich hormonów płciowych, np. progesteronu (nazywanego inaczej luteiną).

Jego ilość wzrasta nie tylko podczas rui, ale również na początkowym etapie ciąży, następnie spada. Jest to dla kota mylące. Istnieje teoria, jakoby organizm odbierał zwiększoną ilość progesteronu i następny jego spadek jako ciążę, a w efekcie – zaproszenie do porodu.

Hormon ten w połączeniu z estradiolem pobudza organizm kotki do laktacji, czyli wytwarzania mleka. W ekstremalnych przypadkach dochodzi nawet do fałszywego porodu, podczas którego kotka ma skurcze i cierpi. Zresztą cała ciąża urojona nie jest dla niej niczym przyjemnym.

Pierwsze objawy urojonej ciąży u kota mogą pojawić się już kilka dni po rui. Ich natężenie zależy od wielu czynników. Oto 10 najbardziej dokuczliwych i najczęstszych. Jeśli je zauważysz, uważnie obserwuj swoją kotkę, a w razie potrzeby udaj się do weterynarza.

_

1. Nabrzmiałe i tkliwe sutki

Powiększone sutki są jednym z pierwszych objawów urojonej ciąży. Gruczoły sutkowe powiększają się na skutek zmian hormonalnych, przede wszystkim zwiększenia niezbędnego do zapłodnienia i utrzymania ciąży progesteronu. Czasami wyglądają, jakby były wypełnione płynem. Kotka może je wylizywać i wzbraniać się przed dotykiem.

2. Laktacja

Laktacja występuje u wielu kotek z ciążą urojoną, ale nie u wszystkich. Za wytwarzanie mleka odpowiada wzrost stężenia hormonu zwanego prolaktyną wytwarzanego w przysadce mózgowej. Bardzo ważne jest to, żeby kotki nie doić, gdyż może to doprowadzić do zwiększenia laktacji.

3. Okresowe wymioty

Kotka na skutek fałszywej ciąży może mieć nudności i podrażniony żołądek. Jeżeli w wymiotach jest sierść, może być to zwykły "kłaczek”, ale jeżeli kotka zwraca pokarm lub wodę, oznacza to, że może być chora lub mieć urojoną ciążę. Niepokojącym objawem jest też odmawianie przez kotkę jedzenia.

4. Brak energii

Kotka z urojoną ciążą może zrezygnować z dotychczasowych aktywności, np. z zabawy w polowanie na wędkę albo patrzenia przez okno. Dzieje się tak, ponieważ zwierzę czuje się zmęczone, ma złe samopoczucie i szuka miejsca do odpoczynku.

5. Zmiana zachowania

Zmiany hormonalne u kotki mogą wpływać na jej charakter. Kotka może stać się drażliwa, a nawet agresywna, a także przeciwnie – potulna i miła. Wiele zależy od jej wcześniejszych zachowań oraz od tego, czy odczuwa dokuczliwe dolegliwości fizyczne, np. nudności.

6. Wzrost wagi

W trakcie ciąży urojonej w organizmie kotki może dojść do zatrzymania płynów. Przekłada się to na zwiększenie masy ciała kota, mimo braku zmiany stylu życia, czy diety. W takiej sytuacji weterynarz może zdecydować o podaniu diuretyków.

7. Zaokrąglenie brzucha

Kotka z ciążą urojoną może przytyć tak samo jak kotka w ciąży. Objawia się to wiszącą (wypełnioną płynem) skórą na brzuchu oraz "wystającymi bokami”. Zdarza się też, że kotka nabiera tkanki tłuszczowej na skutek zmniejszenia aktywności.

8. Przygotowywanie legowiska

Podczas fałszywej ciąży kotka może szykować się do porodu. Jednym z zachowań, które temu towarzyszą, jest szykowanie legowiska. Kotka może spędzać więcej czasu w odosobnionych miejscach, np. w garderobie albo szafie wnękowej.

9. Wylizywanie sutków i okolic intymnych

Kotka w okresie ciąży rzekomej może wylizywać miejsca intymne tak samo jak podczas rui. W okresie ciąży urojonej srom może być nabrzmiały, tkliwy, a czasami widoczna jest na nim wydzielina. Kotka może też wylizywać swój brzuch i sutki. Wszystko po to, by zwiększyć bezpieczeństwo kociąt.

10. Ucieczki

Kotka może szukać spokojnego miejsca do narodzenia młodych do tego stopnia, że będzie próbowała uciekać z domu. W tym okresie należy szczególnie uważać na otwieranie/zamykanie drzwi oraz na kontakt z innymi zwierzętami – kotka podczas ciąży urojonej może "się bronić".

_

Większość przypadków urojonej ciąży u kotów nie wymaga leczenia. Objawy ustępują samoistnie po odzyskaniu równowagi hormonalnej, czyli w okresie od 30 do 60 dni. Jeżeli utrzymują się dłużej, należy niezwłocznie skontaktować się z weterynarzem.

Leczenie ciąży rzekomej u kotów polega na łagodzeniu dokuczliwych objawów. Zazwyczaj obejmuje wprowadzenie leków uspakajających oraz leczenie substancjami moczopędnymi, by złagodzić obrzęki i zmniejszyć laktację. W ciężkich przypadkach lekarz weterynarii może zdecydować o leczeniu hormonalnym.

Czego nie wolno robić, gdy kotka jest w fałszywej ciąży? Nie wolno jej doić, dawać jej małych zabawek, masować jej brzucha, czy sutków. Takie działania mogą nasilić objawy urojonej ciąży, a nawet doprowadzić ją do fałszywego porodu.

Najlepszą metodą zapobiegania ciąży urojonej u kotów jest sterylizacja. Zdarza się jednak, że i wysterylizowane kotki "zachodzą” w fałszywą w ciążę, jednak zabieg znacznie mniejsza ryzyko wystąpienia dolegliwości. W razie wątpliwości najlepiej skontaktować się ze swoim weterynarzem.