Telewizyjne talk-show zamieniają się w tabloidy promujące celebrytów. Monika Jaruzelska: Gwiazdy potrzebują się wygadać

Wpadki celebrytów zapadają w pamięć. Trudno nie śmiać się z zaręczyn Joli Rutowicz w "Rozmowach w Toku" albo z Dody deklarującej u Kuby Wojewódzkiego bycie najlepszym ciałem w show-businessie. Choć chwila, w której Mariusz Błaszczak trzaska drzwiami w radiowej audycji Moniki Olejnik podnosi nam ciśnienie, jedno jest pewne: zarówno o nim, jak i o pozostałych „znanych i lubianych” nie dowiadujemy się z mediów niczego, czego byśmy dotąd nie wiedzieli. Plotka, sensacja lub wzruszająca historia starannie spreparowana w gabinetach PR-owców to motyw przewodni programów typu talk-show. Wyjątki potwierdzają regułę.

Jednak najtrudniej jest z trzecią grupą celebrytów: ludzi znanych z tego, że są znani. – W ich przypadku bardziej niż treść liczy się opakowanie, i prowadzący rozmowę boryka się z pokusą, czy rezygnować z niego i docierać głębiej, czy jednak skupić się na tym, co powszechnie znane – mówi Santorski.

Dlaczego telewizyjne show idą na łatwiznę i przedstawiają nam celebrytów w sposób dobrze nam znany – tabloidowy i stereotypowy? Zdaniem Jacka Santorskiego to kwestia społecznej umowy. – Jeśli oglądam program lub czytam wiadomości na portalu, o którym wiem, że podaje informacje w sposób tabloidowy, to przygotowuję się na to, że zostanę tam potraktowany w sposób prostacki. Robię to, uruchamiając w sobie prostaka, potrzebę, którą każdy z nas nosi w sobie, tę gombrowiczowską tęsknotę do parobka – tłumaczy Jacek Santorski.

– W telewizji czy innych mediach o szerokim zasięgu chodzi o oglądalność. O dotarcie do mainstreamu, do jak największej liczby osób za jednym zamachem. Spora część tych odbiorów to także osoby proste, niewykształcone. Tych wymagających jest niewielu – uważa medioznawca Tomasz Łysakowski. Dodaje, że wymagającym telewizyjne talk-shows nie są już potrzebne, bo znaleźli swoje źródło informacji – internet. – Tam niszowy program może się utrzymać, nawet jeśli rozmowa prowadzona jest w sposób nieatrakcyjny dla mainstreamu, niepokorny, niestandardowy – mówi Tomasz Łysakowski.

– Mój program to bardziej "talk" niż "show" – śmieje się Monika Jaruzelska w rozmowie z naTemat.pl. – Wymyślając formułę programu kierowałam się potrzebą widza. Brakowało mi w polskiej telewizji talk-show, który dawałby szansę porozmawiania z drugim człowiekiem, poznania go nie w sposób plotkarski, nie tylko pod kątem poglądów, ale przede wszystkim emocji. I nie pod presją czasu. Dla mnie w rozmowie pauzy są tak samo ważne jak wypowiadane słowa. Milczenie też jest komunikatem – mówi Monika Jaruzelska. Swoją rolę w programie określa bardzo konkretnie. – Jestem tylko łącznikiem między widzem a bohaterem. Dzisiejsza gwiazdorska telewizja, która kreuje dziennikarzy na celebrytów, stających się ważniejszymi od gości, budzi mój sprzeciw. Staram się nawet ubierać neutralnie, żeby nie odwracać uwagi od tematu – mówi prowadząca.

Monika Jaruzelska odcinków programu „Bez Maski” prawie nie montuje. Pozostawia przejęzyczenia, niekontrolowane wybuchy śmiechu, łzy. Także swoje własne. – Moją intencją nie jest kogoś obnażyć, ale pokazać jego prawdziwe uczucia. Po każdym odcinku zdania są podzielone, ale zauważyłam, że te osoby, które bardziej starają się zachować maskę, są gorzej oceniani przez oglądających – mówi Jaruzelska, dodając, że ci, którzy pokazują swoje prawdziwe emocje, nie zawsze pozytywne, przyjmowani są cieplej.

Psycholog Jacek Santorski dziwi się słowom Jaruzelskiej o potrzebie gości do „wygadania się”. – Używając takiego sformułowania pani Monika chyba nie docenia tego, co robi. Nazwałbym te rozmowy ładniej – „dzieleniem się”. Prowadząca umiejętnie korzysta z wiedzy psychologicznej, a wiem, że miejsce, w którym wiedzę zdobywała, kładzie nacisk na zawodową etykę. Na to, by terapeuta nie nadużywał swojej pozycji – mówi Santorski.

Jego zdaniem dobrze przeprowadzona przez dziennikarza rozmowa ma ważną cechę: pozwala odbiorcy zorientować się, w których momentach mówiący jest spójny, a w których coś ukrywa. – Ludzie posiadają coś takiego jak „detektor ściemy”. Telewidz doskonale wyczuwa, w którym momencie celebryta zaczyna być nieprawdziwy. Dobry dziennikarz to taki, który uwalnia „detektory ściemy” u swojego odbiorcy – uważa Jacek Santorski. Dodaje, że nagrana, dobra rozmowa, służy również celebrycie - jako narzędzie do autorefleksji.