Alan Cumming, szkocko-amerykański aktor, którego większość widzów zna m.in. z "X-Menów" czy "Żony idealnej", zdecydował się na śmiały krok. Oddał Pałacowi Buckingham Order Imperium Brytyjskiego, który otrzymał w 2009 roku za zasługi. Dlaczego? Ma to związek z "toksycznością imperium".
"Dzisiaj są moje 58 urodziny i chcę Wam opowiedzieć o czymś, co ostatnio dla siebie zrobiłem. Zwróciłem moje OBE" – napisał w piątek na Instagramie Alan Cumming. Mowa o Orderu Imperium Brytyjskiego, ustanowionym w 1917 roku przez króla Jerzego V odznaczeniu, które jest przyznawane za wpływowe działania we wszystkich dziedzinach życia publicznego, w tym również w sporcie czy kulturze.
Szkocki aktor podkreśli, że "czternaście lat temu był niesamowicie wdzięczny, że otrzymał go w ramach listy wyróżnień urodzinowych królowej w 2009 roku". Artysta został wyróżniony za swoje zasługi dla teatru, filmu i sztuki – w swojej trwającej już cztery dekady karierze zagrał dziesiątki ról m.in. w "Annie", "X-Menach 2" czy serialu "Żona idealna". W 1998 roku otrzymał nagrodę Tony dla najlepszego aktora za występ w musicalu "Kabaret" na Broadwayu.
Oprócz tego Pałac Buckingham docenił jego "aktywizm na rzecz równych praw dla społeczności gejów i lesbijek" w USA". Cumming jest biseksualny i od lat angażuje się w równościowe kampanie. Współpracował między innymi z GLAAD, amerykańską organizacją, która walczy z homofobią i dyskryminacją.
– Jestem naprawdę zszokowany i zachwycony tym zaszczytem. Szczególnie cieszę się, że zostałem uhonorowany nie tylko za moją pracę, ale również za mój aktywizm – powiedział wówczas Cumming, który otrzymał order z rąk księżniczki Anny, córki Elżbiety II i siostry obecnego króla Karola III.
–Walka o równouprawnienie społeczności LGBT w Stanach Zjednoczonych jest czymś, co mnie bardzo pasjonuje, a ten zaszczyt postrzegam jako zachętę do dalszej batalii o to, co uważam za słuszne i co jako obywatel Wielkiej Brytanii uważam za oczywiste. Dziękuję Królowej i tym, którzy tworzą jej listę urodzinowych wyróżnień, za zwrócenie uwagi na bezczynność rządu USA w tej sprawie. To sprawia, że jestem bardzo dumny z bycia Brytyjczykiem i zostania Amerykaninem (od 2008 roku Cumming ma podwójne obywatelstwo – red.) – dodał.
Dlaczego więc Alan Cumming zwrócił Order Imperium Brytyjskiego? Jak przyznał w swoim wpisie na Instagramie, ma to związek z działaniami imperium, które od XVII wieku do drugiej połowy XX wieku było kolonialnym mocarstwem.
"Śmierć królowej i późniejsze rozmowy na temat roli monarchii, a zwłaszcza o sposobie, w jaki Imperium Brytyjskie czerpało korzyści kosztem (i poprzez śmierć) rdzennej ludności na całym świecie, naprawdę otworzyły mi oczy" – napisał.
"Poza tym, na szczęście, czasy i prawa w USA się zmieniły, a wielkie dobro, jakie to odznaczenie przyniosło sprawie LGBTQ+ w 2009 roku, jest teraz słabsze niż obawy, które mam związane z toksycznością imperium. Zwróciłem więc nagrodę, wyjaśniłem powody i ponownie wyraziłem swoją wielką wdzięczność za to, że ją otrzymałem" – tłumaczył.
Aktor podkreślił, że "teraz znowu jest zwykłym, starym Alanem Cummingiem". "Wszystkiego najlepszego dla mnie!" – zakończył wpis, pod którym posypały się gratulacje i słowa uznania. "Sto lat i dziękuję, że to zwróciłeś!!!! Tak wielu ludzi odmawia uznania problematycznej historii monarchii (w tym sama monarchia). To ważny gest, więc dziękuję" – brzmiał jeden z komentarzy. "Jesteś ikoną" – dodał ktoś inny.
Dzisiaj coraz głośniej i częściej mówi się o kolonialnych okrucieństwach Imperium Brytyjskiego. Monarchia jest ostro krytykowana za swoją rolę w imperialnej historii Wielkiej Brytanii, a temat ten poruszali m.in. książę Harry i księżna Meghan po swoim wyjeździe z Londynu.
Dopiero po II wojnie światowej rozpoczęto proces dekolonizacji i Wielka Brytania przyznała niepodległość większości swoich dawnych terytoriów. Wiele byłych kolonii, jak Kanada, Australia czy Nowa Zelandia, Uganda czy Kenia, obecnie znajduje się we Wspólnocie Narodów (Commonwealth), której głową jest brytyjski monarcha.
To może się jednak zmienić. W 2021 roku Barbados – jako pierwsze państwo od 20 lat – wypowiedziało przysięgę wierności brytyjskiej królowej Elżbiecie II zerwało unię personalną z Wielką Brytanią. Z kolei premier Antigui i Barbudy Gaston Browne ogłosił we wrześniu, że zamierza przeprowadzić referendum, czy usunąć króla Karola III ze stanowiska głowy państwa.