- Wiele organizacji żydowskich widzi głosowanie posłów, jako wrogie wobec judaizmu - mówi w rozmowie z naTemat David Harris, szef Amerykańskiego Komitetu Żydowskiego. AJC to jedna z najstarszych i najbardziej wpływowych organizacji żydowskich w Stanach Zjednoczonych. Harris pyta, dlaczego polscy posłowie nie zakażą polowania na zwierzęta, które jest jego zdaniem bardziej okrutne niż ubój rytualny. - Takie postępowanie może jedynie nadszarpnąć ciężko zdobytą przez Polskę reputację dojrzewającej demokracji, która broni wolność religijną i społeczności mniejszościowe - mówi Harris.
Dlaczego AJC opublikowało tak ostre oświadczenie? Przecież polscy Żydzi wciąż będą mogli kupować koszerne mięso importowane do Polski z innych krajów?
AJC widzi w akcji Sejmu bezpośredni atak na wolność religijną Żydów (i muzułmanów). Polscy posłowie stygmatyzują jedną z głównych praktyk religii żydowskiej i poniżają żydowskie praktyki do statusu „nieludzkich”. Poza tym w sensie praktycznym nie tylko importowanie mięsa koszernego będzie dużym utrudnieniem. Precedens z polskiego Sejmu może spowodować, że państwa ościenne pójdą tymi śladami i również wprowadzą zakaz uboju rytualnego.
W Polsce decyzja Sejmu spotkała się z generalnie życzliwym przyjęciem. Powszechnie podkreśla się troskę o brak cierpienia zwierząt podczas zabijania. Jak pan to skomentuje?
Fakt jest taki, że ubój rytualny minimalizuje cierpienie. Jedno cięcie ostrym nożem przecina tętnicę szyjną, odcinając tym samym dopływ krwi do mózgu i powodując w kilka sekund utratę przytomności. Polska zezwala na strzelanie do zwierząt dla sportu. To powoduje ogromny ból u zwierząt. Z tego powodu wielu obserwatorów zaczyna pytać, czy działania Sejmu naprawdę były motywowane dobrem zwierząt...
Czy uważa pan decyzję polskiego Sejmu za antysemicką?
Nie mamy podstaw do oceny motywacji posłów sejmu. Niemniej jednak naruszenie wolności religii żydowskiej sugeruje, że głosowanie przeciwko legalizacji uboju koszernego może być efektem braku szacunku i uznania judaizmu - jego starych i kluczowych obrzędów, a także ich roli w historii Polski.
Czy decyzja Sejmu zaszkodzi pana zdaniem stosunkom Polski z Izraelem i społecznościami żydowskim na świecie?
Sejmowe głosowanie obaliło ustawę polskiego rządu, który podtrzymywał legalność uboju rytualnego. Tak więc to wyraźnie nie jest winą obecnego rządu to co się właśnie wydarzyło. Wiele osób w Izraelu i wśród Żydów na świecie widzi akcję Sejmu jako wrogą wobec judaizmu. Oczywiście zdajemy sobie sprawę, że są także Polacy, którzy są przeciwko zakazowi uboju rytualnego.
Jak ocenia się decyzję Sejmu w żydowskich kręgach w Nowym Jorku? Czy tak ostro jak ocenia ją AJC?
Właściwie to wszyscy Żydzi i wszystkie żydowskie organizacje podchodzą do sprawy w ten sam sposób co AJC. Nawet Żydzi, którzy sami nie praktykują prawa żydowskiego zapewne są zaszokowani tym, że tradycyjna żydowska praktyka jest potępiona jako nieludzka.
Czy AJC będzie podejmowało poza oświadczeniem jakieś działania polityczne, lobbingowe lub komunikacyjne w sprawie uboju rytualnego w Polsce?
AJC będzie szukało jakichkolwiek rozwiązań, które sprawiłyby, że ubój rytualny pozostanie legalny w Polsce. Jest to kraj z którym mamy wyjątkowo przyjacielskie stosunki od czasów dramatycznych wydarzeń z 1989 roku. Być może przeprowadzimy w Polsce kampanię podobną do niemieckiej. Tam udało nam się ponownie zatwierdzić legalność rytualnego obrzezania, kiedy ta praktyka została zakwestionowana. Ten proces przeprowadzony został głównie dzięki edukowaniu obywateli.
Czy ta sprawa może zaszkodzić wizerunkowo Polsce? Czy ta szkoda może mieć jakiś praktyczny wymiar?
Polski minister spraw zagranicznych ostatnio przemówił podczas Globalnego Forum AJC w Waszyngtonie. Elokwentnie się wysławiał przed 1600 osobami o tym, jak demokratyczna Polska ceni rolę jaką Polscy Żydzi odegrali w historii kraju. Podkreślił także istotność zachowania i umocnienia obecnej społeczności żydowskiej. Wszystkie te starania zostały storpedowane przez nierozważne poczynania Sejmu, które już doprowadziły do tego że Naczelny Rabin Michael Schudrich zastanawia się nad odejściem. Takie postępowanie może jedynie nadszarpnąć ciężko zdobytą przez Polskę reputację dojrzewającej demokracji, która broni wolność religijną i społeczności mniejszościowe.
Czy generalnie w państwach Zachodu ubój rytualny jest dozwolony?
Generalnie rzecz mówiąc tak. Wiemy, że Stany Zjednoczone są tego najlepszym przykładem i nigdy nie było tu problemów. Ten kraj bardzo poważnie traktuje pełną wolność wyznania i obronę społeczeństw wyznaniowych. W rzeczy samej te społeczeństwa często razem stały w obronie wspólnych spraw. Amerykańscy katolicy i Żydzi są wspaniałym przykładem tego typu trwającej współpracy.