Po wykryciu zmian nowotworowych w jednej piersi wiele młodych kobiet decyduje się na zabieg kontralateralnej mastektomii profilaktycznej, czyli usunięcia także drugiej, zdrowej piersi. Jak wskazują wyniki badania przeprowadzonego przez naukowców z Dana-Farber Cancer Institute, pacjentki poddają się operacji pomimo świadomości, że najprawdopodobniej nie zwiększy ona szans na przeżycie. Specjaliści podkreślają, że liczba podobnych zabiegów gwałtownie wzrasta, w szczególności wśród młodych kobiet dotkniętych rakiem piersi. Jednak jak dotąd niewiele wiedziano o powodach, dla których chore decydują się na kontralateralną mastektomię profilaktyczną.
Reklama.
Niewiedza przyczyną zbędnych operacji
W celu dokładniejszego przyjrzenia się temu zjawisku, zespół badawczy pod przewodnictwem dr Shoshany Rosenberg z Dana-Farber Cancer Institute przeprowadził badanie z udziałem 123 kobiet przed 40 rokiem życia, które poddały się operacji usunięcia obu piersi pomimo wykrycia nowotworu tylko w jednej. Uczestniczki odpowiedziały na szereg pytań dotyczących powodów, dla których zdecydowały się na zabieg, wiedzy na temat ryzyka i korzyści wynikających z mastektomii profilaktycznej oraz poziomu zadowolenia z wyników operacji.
Po analizie odpowiedzi badacze stwierdzili, że prawie wszystkie kobiety poddały się operacji celem zmniejszenia ryzyka rozprzestrzenienia się zmian nowotworowych i zwiększenia szans na przeżycie. Co ciekawe, większość z nich wiedziała, że usunięcie obu piersi nie poprawia przeżywalności wśród chorych, które nie wykazują predyspozycji genetycznych w kierunku raka sutka. Ponadto, kobiety sądziły, że u 10% pacjentek z rakiem jednej piersi problem rozwinie się także w drugiej w ciągu 5 lat, podczas gdy w rzeczywistości zmiany pojawią się u 2-4% chorych. Jak wskazuje Rosenberg, uczestniczki badania posiadające gen odpowiedzialny za rozwój nowotworu trafniej oceniały ryzyko wystąpienia raka niż te, u których nie stwierdzono predyspozycji genetycznych.
Chociaż wiele uczestniczek przypisywało zabiegowi większe niż odnotowywane w rzeczywistości korzyści, wiele z nich nie doceniało skutków ubocznych mastektomii profilaktycznej. Okazało się na przykład, że zabieg miał gorszy wpływ na ich wygląd zewnętrzny – aż 42% kobiet doświadczyło większego niż zakładały obniżenia poczucia atrakcyjności seksualnej.
Kiedy warto usunąć obie piersi?
Jak podkreśla Shoshana Rosenberg, wyniki badania pokazują, że wiele pacjentek podejmujących decyzję o kontralateralnej mastektomii profilaktycznej nieprawidłowo ocenia ryzyko i korzyści z nią związane. Zdaniem specjalistki, niezwykle ważne jest, aby lekarze przekazywali pacjentkom wyczerpujące informacje na temat spodziewanych rezultatów operacji. Konieczne jest bowiem upewnienie się, że kobiety podejmują świadomą decyzję w oparciu o fakty i w otoczeniu promującym wsparcie i zrozumienie.
Chociaż w większości przypadków kontralateralna mastektomia profilaktyczna ma niewielki wpływ na wskaźniki przeżywalności, operacja może przynieść korzyści kobietom posiadającym genetyczne uwarunkowania w kierunku raka piersi (np. mutacje genów BRCA1 i BRCA2). U pacjentek, u których występuje znaczne ryzyko dziedziczenia nowotworu oraz u których wykryto gen warunkujący jego rozwój podwójna mastektomia stanowić może rozsądne rozwiązanie – tłumaczą eksperci.
Jak wynika z przeprowadzonych wcześniej badań, w zeszłym roku na podwójną mastektomię zdecydowało się 15% kobiet, u których zdiagnozowano nowotwór. W latach 90. ich odsetek wynosił niecałe 3%. Jak podają specjaliści, większość pacjentek przed usunięciem piersi nie poddaje się szczegółowym badaniom genetycznym, a wyboru dokonuje ze strachu przed przerzutami. Sarah T. Hawley z University of Michigan tłumaczy, że nowotworom piersi towarzyszą ogromne emocje. Co więcej, pierś postrzegana jest przez pacjentki w odmienny sposób niż ręka lub inna część ciała niezbędna do normalnego funkcjonowania. Chore decydują się na profilaktyczną mastektomię, gdyż nie chcą już dłużej martwić się ryzykiem zachorowania.
Szczegółowe informacje na temat profilaktyki i leczenia raka piersi znajdziesz na abcZdrowie.pl.