Maryśka śpiewa "Jazz na ulicach". A Maria Sadowska opowiada o życiu, którego jazz jest nieodłączną częścią

Rzeczywiście ta płyta jest dla mnie odpoczynkiem i w pewnym sensie powrotem do dzieciństwa. Kilka rzeczy złożyło się na wydanie tej płyty – fajnych rzeczy. Płyta jest dedykowana mojej córeczce, która ma niesamowitą energię i zdolność cieszenia się dla samego cieszenia. Przypomniała mi o radości bez konkretnego powodu. Mój film odniósł zaskakujący sukces, zjeździłam z nim świat, został dobrze przyjęty – to wszystko dodało mi skrzydeł. Dużo dały mi spotkania rozmowy z ludźmi. Ostatnio, z powodu filmu, zajmowałam się poważnymi sprawami. Chciałam trochę odpocząć, zrobić coś, co nie będzie obciążone misją społeczną, bo i moja ostatnia płyta, i film takie były. Zwyczajnie stęskniłam się za beztroską, robieniem muzyki w sposób abstrakcyjny. Nie po to, żeby koniecznie o coś zawalczyć. Teraz walczę o dobre samopoczucie słuchaczy, a nagrywając płytę miałam wrażenie, że jestem dzieckiem, które bawi się ulubionymi zabawkami.

Tak, czułam się jak mały chuligan. Jak moja mała. I trochę, jakbym się bawiła starymi zabawkami: jazzem, muzyką elektroniczną, funkiem.

Traktuję to trochę jak misję pedagogiczną. W kraju, w którym nie ma praktycznie żadnej edukacji muzycznej – lekcje muzyki, na których uczy się dzieciaki gry na nieśmiertelnym flecie, prowadzą często przypadkowi ludzie i nie ma pomysłu, jak to miałoby wyglądać – to mam wrażenie, że takie programy telewizyjne trochę przejmują rolę edukacyjną, zachęcają ludzi do interesowania się muzyką: ludzie, którzy oglądają te programy, zaczynają poszukiwać, zaczynają rozumieć, że sami mogą się w tym kierunku edukować, ćwiczyć. Pokazujemy w nich trochę, jak to wygląda od kulis, że śpiewanie nie jest takie proste i jak się w tym zawodzie pracuje. Bo jednak nie jest tak, że śpiewać każdy może. Pokazujemy, że trzeba w śpiewanie włożyć dużo pracy, głowy i serca. Jest kolejna edycja, wciąż znajdują się nowi ludzie, którzy chcą śpiewać, co świadczy o tym, że jest takie zapotrzebowanie. Jest też całe pokolenie ludzi, którzy na takich programach się wychowali i dzięki nim zaczęli śpiewać. Ćwiczą i przychodzą do programu wiedząc, że mogą się pokazać. Dla mnie ważne jest też to, że mogę przemycać w programie muzykę, którą sama lubię i wykonuję, a której praktycznie nie ma w mediach.

Tak, to rozrywka, ale warto dbać o to, żeby była na dobrym poziomie. Jazz, funk, soul. Wierzę, że żniwa tego, co robimy teraz, zbierzemy za kilka lat. Mówię uczestnikom, żeby nie dali się zwariować, że to tylko program telewizyjny, który trwa chwilę. Żeby nie traktowali tego jako początku czy końca ich kariery, tylko żeby przyjęli jako to, czym jest – telewizyjnym show, który owszem, daje im chwilę sławy, ale jest to sława iluzoryczna.

W mojej grupie na szczęście nie, mam wrażenie, że wybierają mnie osoby, które są dość świadome, często są po szkołach muzycznych, traktują więc trening ze mną profesjonalnie i mają na siebie jakiś pomysł. Przychodzą świadomie po coś, ale zawsze staram się ich nauczyć, że roszczeniowa postawa nic im nie przyniesie, za to wzięcie się do roboty – tak. Mam wiarę, że ta misja dopiero za kilka lat nam się zwróci. Jedni nagrają płyty, staną się artystami, dla innych będzie to tylko etap, doświadczenie. Wierzę, że wielu z nich będzie szło własną drogą. Często widać to dopiero po latach, kto wykorzystał występ w takim programie jako naukę, krok do przodu – tak było w przypadku Moniki Brodki, Tomka Makowieckiego czy Krzyśka Zalewskiego.

To też duży atut, oczywiście. Ja jestem niezależną artystką, bardzo dużo inwestuję we własne projekty, udział w programie siłą rzeczy pozwala mi na większą swobodę przy ich realizacji. Ale mówiąc szczerze – nie było to główny powód, dla którego przyjęłam zaproszenie do „The Voice”. Zastanawiałam się nad tą propozycją, bo zaangażowanie się w taki program bardzo ogranicza, przede wszystkim zabiera bardzo dużo czasu i energii, którą mogłabym poświęcić na nagranie płyty.

To jest mit, który trochę staram się obalić na tej płycie, bo przykro mi, że mój ukochany jazz został zepchnięty do katakumb małych klubików albo do poważnych sal filharmonii i rzeczywiście stał się trochę, za przeproszeniem, muzyką dla snobów. Chciałabym go trochę odczarować i przypomnieć, że jazz był muzyką rozrywkową, z której wywodzą się wszystkie te gatunki, których teraz słuchamy – i pop, i rock'n'roll, i muzyka taneczna. Pierwsza muzyką taneczną niefilharmoniczną był jazz. Do jazzu ludzie tańczyli, także w Polsce, to była muzyka ulicy i młodych ludzi. W latach 50. i 60. jazz był muzyką wolności, mojego ojca wywalili z politechniki za to, że grał jazz. Wtedy Tyrmand założył Jazz Jamboree. Wiele mówiło się o rock'n rollu jako muzyce buntowników, która walczy z systemem. Tak, ale najpierw był jazz. W latach 50. i 60. w klubach grano swingową, jazzową muzykę, przy której ludzie się bawili.

Równości jest za mało, a wolność jest iluzoryczna, ponieważ jesteśmy rządzeni przez wielkie korporacje. Zrobiłam o tym film, ale zdałam sobie sprawę, że to za mało, trzeba się bardziej angażować. Na temat praw kobiet nagrałam ostatnią płytę, bo to jest rodzaj działalności, który mnie w tej chwili najbardziej interesuje.

Masz poczucie, tworząc swoją muzykę, robiąc filmy jak "Dzień Kobiet", że walczysz z bylejakością, której wszędzie jest dużo?

Od zawsze staram się walczyć z bylejakością. Miałam ostatnio przyjemność rozmawiać z Wandą Warską, zadzwoniła do mnie i powiedziała, że jest moją fanką, rozmawiałyśmy o tym że my jako społeczeństwo dajemy przyzwolenie na złą muzykę, na bylejakość, że nie równamy standardów do góry, tylko w dół, do ogólnego gustu i że ceni we mnie moją postawę, jakość tego, co robię. To dla mnie bardzo cenne słowa.

Tak, choć uważam, że nastapił powien progres. Na pewno pomogły festiwale, które stworzyły niejako drugi obieg muzyczny, choć szkoda, że wszystkie są nastawione głównie na zagranicznych artystów – nie ma w nas przekonania, że to, co polskie, jest dobre. Nie wiem, z czego to wynika. W polskich mediach tylko 30 proc. muzyki to muzyka polska, a najczęściej można ją usłyszeć między 2 a 6 rano. To jest paradoks.

Jest dość trudne. Ale jeśli jest się wytrwałym i pracowitym, można zajść naprawdę daleko. Mamy mnóstwo zdolnych ludzi, na wysokim poziomie artystycznym. Cieszy mnie, że jest mnóstwo muzyków, którzy zjeżdżają się do Warszawy i próbują się gdzieś załapać, grają, spotykają się na jam sessions. Mają potwornie ciężko, dlatego próbują różnych możliwości. Podejmują pewne ryzyko ale uważam, że warto je podejmować.

Nie, sporo osób nie wiedziało nawet kim jestem, zanim pojawiłam się w programie. Ja im pokazuję, że nie musisz być gwiazdą, tylko muzykiem. Trzeba zdawać sobie sprawę z prawidłowych wartości. Możesz działać w obiegu festiwalowym, niekomercyjnym, możesz robić muzykę alternatywną…Możesz robić „karierę” wykorzystując możliwości, jakie daje nam dziś internet. To dziwne czasy. Z jednej strony jest trudno, z drugiej – łatwo, bo Internet demokratyzuje sztukę.

Działasz w dziedzinach, w których wszystkim, ale mam wrażenie, że kobietom zwłaszcza, jest trudno....

Nie odczułam nigdy bezpośrednio dyskryminacji ze strony mężczyzn, choć faktem jest, że są instrumentaliści, którzy nie lubią instrumentalistek. Kiedy pierwszy raz poszłam na plan teledysku, musiałam trochę udawać – wydawało mi się, że muszę przyjąć trochę postawę babochłopa. Byłam wtedy dużo młodsza niż teraz, dopiero później zrozumiałam, że my, kobiety, nie możemy udawać facetów, tylko być sobą nawet, kiedy wykonujemy zadania czy przejmujemy role tradycyjnie zarezerwowane dla mężczyzn. Jak studiowałam w szkole filmowej, byłyśmy dwie na roku. Teraz jest pięć, sześć dziewczyn. To się ciągle zmienia, na naszych oczach dokonuje się rewolucja. Chociaż, jak patrzymy na sposób, w jaki przyznawane są Oscary – jedna jedyna Kathryn Bigelow z Oscarem przez tyle lat. Wstyd.

Jestem religijna, zostałam wychowana w religii, wierzę w Boga, ale bardzo jest mi ciężko myśleć o tym, że nasze korzenie, na których się wychowaliśmy, są w gruzach – na własne życzenie Kościoła. Ja na pewno wiem, że do Kościoła nie wrócę, ale chcę mieć wiarę, bo wierzę w duszę, duchowość. Ale na Kościół jestem wściekła – pamiętam, jak był walczący po dobrej stronie, a teraz nastąpiło kompletne przewartościowanie naszych ideałów z czasów dojrzewania, i mnie jest z tym ciężko. Kościół zniewala kobiety, zmienił język dotyczący np. aborcji, szkoda społeczna tego, co robi, jest ogromna.

Dbajmy o duszę. Biegamy, zdrowo się odżywiamy, staramy się żyć „eko,” a duszę zaniedbujemy. Dbajmy też o nasz środek.