12 pojęć, z którymi spotyka się każdy kupujący ubezpieczenie, ale często nie wie, co oznaczają

Marcin Długosz
Przyzwyczailiśmy się, że w umowach roi się od zwrotów, które brzmią tajemniczo, żeby nie powiedzieć podejrzanie. Chcąc czy nie chcąc, podpisujemy dokumenty o mocy prawnej, a to przecież zobowiązuje, jeśli chodzi o dobór słownictwa. Nie ukrywajmy, że taka ''poetyka'' leży też w interesie oferujących usługi firm.
Przyzwyczailiśmy się, że w umowach ubezpieczeń roi się od zwrotów, które brzmią tajemniczo, żeby nie powiedzieć podejrzanie. Prezentujemy 12 najczęściej spotykanych pojęć i skrótów 123rf.com
Wśród nich można wskazać chociażby towarzystwa ubezpieczeniowe. Na co dzień podpisujemy umowy na ubezpieczenia OC, AC, NNW i inne. I często robimy wielkie oczy, czytając ich zapisy. Stąd pomysł listy 12 objaśnionych przystępnym językiem pojęć i skrótów, z jakimi najczęściej spotkamy się w umowach ubezpieczeń lub ich załącznikach.

BM

Pełna nazwa to bonus-malus. Tak określa się system analizujący historię szkodowości danego kierowcy, czyli zwracający uwagę na to, czy ma on już za sobą jakieś wypadki na drodze. Na podstawie tych danych firma ubezpieczeniowa określa tabele zniżek i zwyżek do wyliczenia kierowcy składki za ubezpieczenie komunikacyjne OC.

Cesja

W ujęciu ogólnym to przelanie praw wynikających z danej umowy na osobę trzecią. W branży ubezpieczeniowej oznacza zastrzeżenie, że odszkodowanie zostanie przekazane nie ubezpieczonemu, lecz podmiotowi, na rzecz którego dokonano cesji np. bankowi jako instytucji, która udzieliła ubezpieczonemu kredytu.

Ekspiracja

Brzmi skomplikowanie, ale słowo to oznacza wygaśnięcie, czyli zakończenie umowy ubezpieczenia. Termin ekspiracji wskazuje więc, którego dnia ustaje odpowiedzialność ubezpieczyciela za objęte polisą zdarzenia w życiu ubezpieczonych.

Franszyza

Klauzula w umowie ubezpieczenia, która wprowadza ograniczenie (kwotowe lub procentowe) co do wysokości wypłacanego odszkodowania. De facto oznacza część szkody, za którą ubezpieczyciel nie ponosi odpowiedzialności.

Franszyza integralna

Zwana też względną lub warunkową. Mowa tu o kwocie, do wysokości której ubezpieczyciel nie odpowiada za powstałą szkodę. Jeżeli jednak wartość szkody przekroczy tę kwotę, wówczas ubezpieczyciel wypłaca całe należne odszkodowanie.

Franszyza redukcyjna

Zwana również bezwzględną lub bezwarunkową. Tym razem to kwota, o którą zostanie pomniejszone odszkodowanie. Gdy wartość szkody nie przekroczy tej kwoty, ubezpieczyciel nic nie wypłaca, a gdy przekroczy, firma potrąca z odszkodowania wysokość franszyzy.

Karencja

Nie każde ubezpieczenie, które wykupujemy, działa ''od zaraz''. W umowie może być bowiem zapisana karencja, czyli okres, po upływie którego ubezpieczyciel bierze odpowiedzialność za określone zdarzenia. Pojęcie karencji odnosi się do większości ubezpieczeń na życie, ubezpieczeń zdrowotnych oraz polis majątkowych.

Osoba trzecia

Każda osoba (fizyczna lub prawna) pozostająca poza stosunkiem ubezpieczeniowym. W praktyce w zależności od przedmiotu polisy może oznaczać kogoś, kto spowodował szkodę ubezpieczonego, albo kogoś, komu to ubezpieczony wyrządził szkodę.

OWU

W rozwinięciu Ogólne Warunki Ubezpieczenia, czyli szczegółowe warunki określonej umowy ubezpieczeniowej. Dokument OWU opisuje zasady zawarcia ubezpieczenia, definicje podstawowych pojęć ubezpieczeniowych, zakres ubezpieczenia, zakres terytorialny, obowiązki ubezpieczyciela i ubezpieczonego, wyłączenia odpowiedzialności ubezpieczyciela oraz procedurę postępowania w razie wypadku/szkody.

Pro rata temporis

Czyli po polsku: ''stosownie do upływu czasu''. Jest to system obliczania składki za okresy krótsze niż rok (ubezpieczenia krótkoterminowe). Składkę roczną mnoży się przez okres ubezpieczenia, a następnie dzieli przez rok (przyjmuje się tu 360 dni). Wzór do obliczenia wysokości składki to SU = SR x OU / 360, gdzie SU – składka za ubezpieczenie, SR – składka za pełny okres ubezpieczenia, OU – okres ubezpieczenia.

Regres

Roszczenie zwrotne, które daje zakładowi ubezpieczeń prawo do pociągnięcia do odpowiedzialności finansowej osoby, która wyrządziła szkodę. Przykład? Spowodowałeś wypadek pod wpływem alkoholu, na czym ucierpiała osoba trzecia. Ubezpieczyciel wypłaci poszkodowanemu odszkodowanie, ale zażąda od sprawcy wypadku, czyli ciebie, zwrotu kosztów poniesionych w związku z tym zdarzeniem.

Wyłączenia odpowiedzialności

Określona w umowie ubezpieczenia lista sytuacji, gdy firma ubezpieczeniowa ma prawo odmówić wypłaty odszkodowania. Lista wyłączeń odpowiedzialności ubezpieczyciela znajduje się w dokumencie OWU. Przykładowo, nici z pokrycia kosztów uszczerbku na zdrowiu, gdy doznaliśmy go pod wpływem alkoholu. W przypadku kierowców wyłączenia odpowiedzialności obejmują np. szkody, po których sprawca zbiegł z miejsca zdarzenia.