Ostatnimi czasy tematyka związana z samą kulturą arabską, jak i religią islamu stała się bardzo popularna głównie poprzez negatywne zdarzenia, które miały miejsce m.in. w Paryżu. Zamachy terrorystyczne sprawiły, że w mediach zaczęły pojawiać się słowa i pojęcia, które dla wielu osób są niezrozumiałe. Dlatego postanowiłem zaprezentować zbiór podstawowych terminów używanych na co dzień w arabskim świecie.
Najbardziej popularnym tematem w aspekcie Bliskiego Wschodu jest aktualnie tzw. "Państwo Islamskie". Bojownicy walczący w szeregach PI posługują się znakami oraz nazwami, które dla Europejczyków są najczęściej nieczytelne i skomplikowane.
Flaga PI?
Ich znakiem rozpoznawczym jest tzw. sztandar Państwa Islamskiego.
Górny napis, tzw. tauhid oznacza „Nie ma bóstwa innego niż Bóg”. Dolny dodaje uznanie proroctwa „Mahomet jest wysłammikiem Boga”. Czarny kolor „flagi” nawiązuje do barw kalifów abbasydzkich, jest to jednocześnie kolor żałoby po męczennikach oraz członkach rodu Proroka Mahometa, którzy zginęli podczas finty (muzułmańskie wojny). Biel symbolizuje ubiór pielgrzymów podążających do Mekki oraz pobożność. Koło, które znajduje się w centrum sztandaru obrazuje pieczęć Proroka oraz jego utracony pierścień.
Pojęcia, które używane są w odniesieniu do Państwa Islamskiego oraz religii islamu.
Da'isz (Daesh) – jest to arabski akronim od Ad-Daula al-Islamijja fi al-Irak wa-asz-Szam, czyli Państwo Islamskie Iraku i Lewantu.
Dżabhat an-Nusra – ugrupowanie o charakterze dżihadystycznym afiliowane przy Al-Kaidzie. Występuje na terenie Syrii i od 2013 roku stoi w opozycji w stosunku do PI.
Dżihad – „wysiłek, zapał, staranie, zmaganie” - walka ze złem, które znajduje się w każdym człowieku.
Hadżdż – pielgrzymka do świątyki Al-Kaba w Mekkce. Odbycie pielgrzymki co najmniej razy w życiu jest obowiązkiem dla każdego dorosłego muzułmanina płci męskiej (jeżeli pozwala na to zdrowie i sytuacja finansowa).
Hidżab – pojęcie wywodzące od słowa „haja”, czyli skromność, nawiązuje bezpośrednio do nierzucającego się w oczy, skromnego ubioru. Praktyka związana z zasłanianiem twarzy kobiet oraz trzymania ich w odosobnieniu.
Fundamentalizm muzułmański – całkowite podporządkowanie działalności społecznej wraz z porządkiem prawnym religijnym zasadom islamu przekazanym w Koranie.
Kafir – w średniowiecznym języku arabskim określa osobę, która „ukrywa lub zaprzecza prawdzie religijnej”. Jednostka uważana za „niewiernego”, kogoś, kto sprzeciwiał się Mahometowi. Obecnie użwany w stosunku m.in. do chrześcijan i żydów (liczba mnoga – kuffar).
Kalif – osoba stająca na czele społeczńości muzułmańskiej (ummy) po śmierci Proroka Mahometa.
Mudżahid – wojownik muzułmański, który „czyni dżihad”.
Salafijja (salafizm) – reformatorski ruch muzułmański zapoczątkowany w Egipcie. Postuluje odrodzenie islamu poprzez powrót do pierwotnych źródeł i czystej wiary przodków.
Szahada – muzułmańskie wyznanie wiary poprzez wypowiedzenie w języku arabskim słów „Nie ma boga prócz Allaha, a Mahomet jest jego Prorokiem.” Trzykrotne wypowiedzenie przy świadkach oznacza przejście danej osoby na islam. Po wypowiedzeniu szahady grzechy pochodzące z dotychczasowego życia znikają, a człowiek rozpoczyna nowy etap z „czystą kartą”.
Szariat – prawo muzułmańskie, którego podstawowymi źródłami jest Koran oraz hadisy (opowieści i historie dotyczące życia Proroka Mahometa).
Wahhabizm – islamski nurt religijny i polityczny założony w Arabii Saudyjskiej przez Muhammada Ibn Abd al-Wahhaba. Nurt ten opiera się na fundamentalizmie, opiera się na powrocie do źródeł i czystości islamu.
Zakat – obowiązkowy podatek składany na rzecz społeczności muzułmańskiej i rozdawany najuboższym (najczęściej obliczany na podstawie rocznych dochodów, około 2,5%).
Źródła:
1. „Państwo Islamskie. Geneza nowego kalifatu” - Olivier Hanne, Thomas Flichy de La Neuville
2. „Nie ma Boga oprócz Allaha” - Reza Aslan