Skarby Sri Lanki czyli cejloński terroir i sztuka parzenia herbaty

Historia pewnej zarazy
Na Cejlonie najwcześniej uprawiana była kawa. Kawa, kakao oraz chinowiec (uprawiany do produkcji chininy, leku na malarię). Kawę zaczęli tu uprawiać Brytyjczycy, spodziewając się zbić na tych uprawach wielkie majątki. Wykarczowali więc pod uprawę kawy ogromne obszaru lasów na wzgórzach, w środkowej Sri Lance.

Gdy w XIX wieku Cejlon zaatakowała rdza kawowa (rodzaj grzyba) większość upraw została błyskawicznie zniszczona. Część brytyjskich plantatorów zbankrutowała i wróciła do Anglii.
To wtedy, w latach 70-tych XIX wieku zaczęto na Cejlonie uprawiać herbatę.
W 1867 roku, James Taylor, zarządca na plantacji kawy, ale też doświadczony hodowca chinowca, obsadził pierwsze 20 hektarów cejlońskich wzgórz krzaczkami herbaty assam z Indii.
Tak rozpoczął się nowy rozdział w historii Sri Lanki, jednego z najsłynniejszych producentów herbaty na świecie.

Cejloński terroir
Terroir (od franc: terroir - okolica) to unikatowy splot warunków geologicznych i klimatycznych w jakich wytwarzany jest dany produkt spożywczy. Warunków, które nadają mu niepowtarzalny, unikalny charakter.
Po raz pierwszy termin terroir oraz koncepcję, że warunki uprawy mogą mieć wpływ na końcowy produkt zastosowali mnisi z Burgundii zajmujący się hodowlą winorośli. Próbowali nawet gleby, jej smak pomagał im rozpoznać szczególne cechy rosnących w niej roślin.
Indyjska herbata, w cejlońskiej glebie i pod cejlońskim słońcem nabrała szczególnych - cejlońskich cech.
Każda plantacja, a nawet każdy zbiór różnią się. Są unikalne, tak jak unikalne są partie wina z tej samej plantacji i tego samego gatunku winorośli. Są roczniki szczególne i nieco słabsze.
Herbata, podobnie jak wino ma zbiory bardziej i mniej cenione. Wytrawni kiperzy znają wszystkie plantacje na Sri Lance, wiedzą w jakich warunkach, temperaturze, glebie, wilgotności wzrastają poszczególne listki, potrafią rozpoznać najbardziej udane plony.

Przetwórnie herbat
Herbatę, szczególnie tych najlepszych gatunków zbiera się ręcznie. Zbieracze odrywają jedynie 2-3 najmłodsze, najświeższe, najbardziej soczyste listki.
Następnie liście poddawane są więdnięciu, skręcane, a na koniec fermentowane.
Z częściowej fermentacji uzyskuje się herbatę czerwoną, a dopiero z pełnej fermentacji - czarną.
Herbaty zielone nie są poddawane ani więdnięciu, ani fermentacji.
Na koniec w przetwórniach herbat (zwanych na Sri Lance - fabrykami) herbata jest sortowana, mieszana i pakowana.
Ponieważ każdy zbiór herbat smakuje nieco inaczej, mieszanie herbat jest ważne dla zapewnienia powtarzalności smaków w ramach określonego rodzaju czy marki herbaty.
Stworzenie właściwej mieszanki to zadanie dla kipera.
Na Sri Lance mówi się, że herbata to dzieło hojnej natury i mistrzowskiej ręki człowieka (źródło: MERRILL J. FERNANDO, Dilhma.pl).

Herbata jest wysoce higrospijna dlatego musi być bardzo szczelnie pakowana.
Tajemnicą na doskonałą filiżankę herbaty jest wybór tych herbat, które były pakowane na miejscu, w rejonie zbiorów.
Tylko takie, które nie były przed przetworzeniem daleko transportowane, długo przechowywane, a od razu zostały poddane obróbce i szczelnie zapakowane, dają gwarancję najwyższej jakości, bogactwa aromatów.

Przygotuj
1. Dobrą herbatę
2. Świeżo zagotowaną wodę źródlaną lub mineralną (nie należy używać dwukrotnie przegotowanej wody bo niska zawartość tlenu w wodzie tłumi aromat szlachetnych herbat)
3. Czysty, suchy czajniczek

Parzenie herbaty
Do czajniczka wsyp 1 łyżeczkę herbaty na osobę i dodatkowo 1 łyżeczkę "dla czajniczka", a następnie zalej wrzątkiem kierując strumień wrzątku bezpośrednio na liście. Przykryj czajniczek, niech się parzy ok. 2 min, następnie zamieszaj i pozostaw pod przykryciem na kolejne 2-3 minuty.

Podawanie herbaty
Do picia herbaty najlepiej używać filiżanek z białej porcelany. Wówczas poza aromem i smakiem, naczynie pozwoli docenić szlachetny kolor naparu.