Psychologowie, trochę jak szamani, mają sporo wiedzy, która jest użyteczna w ciężkich czasach. Dlatego postanowiłam porozmawiać z kilkoma moimi kolegami, o tym co możemy zrobić, żeby ten czas przeżyć spokojniej i bezpiecznie. W pierwszym wywiadzie Marta Gruhn mówi o tym, czy warto korzystać z psychoterapii on line i jak się do niej przygotować.
Psycholog kliniczny. Pomagam ludziom żyć. Skontaktuj się ze mną: dorotaminta@gmail.com
Czy zawiesić terapię na czas epidemii? Czy terapia on line ma sens? Czy w sytuacji, kiedy ogarnia nas przytłaczający lęk może nam pomóc w przetrwaniu trudnych czasów? A co my albo ktoś z bliskich kiedy padnie ofiarą wirusa? To tylko część pytań, które stawiamy sobie w czasach kryzysu, który dotyka nas wszystkich. Odpowiedzi na niektóre z nich szukam w rozmowie z Martą Gruhn, psycholożką i psychoterapeutką z Ośrodka Psychoterapii Psycholodzy Lwowska.
Dorota Minta: Marto, wszyscy znaleźliśmy się w specyficznej sytuacji życiowej. Zamknięte są restauracje, punkty usługowe, wiele firm przesunęło swoich pracowników do pracy zdalnej. Podobnie jest z psychologami, poradnie psychologiczne ograniczyły swoją aktywność, a przecież pacjenci nie zniknęli. Czy istnieje psychoterapia przez Internet? Marta Gruhn*: Sytuacja na świecie, której przyszło nam być świadkami dotyka także osób będących w terapii. Wielu pacjentów psychoterapeutów usłyszało propozycję, aby sesje w tym trudnym dla nas wszystkich czasie odbywały się online. Ponadto, wielu z nas może teraz odczuwać potrzebę pomocy psychologicznej w związku z nową, nieprzewidywalną sytuacją.
DM: Co zatem robić zrobić, aby ta forma kontaktu psychoterapeutycznego była dla pacjentów jak najbardziej pomocna?
MG: To o czym należy pamiętać w pierwszej kolejności, to że ciągłość i regularność spotkań z terapeutą pełni bardzo istotną rolę. Daje nam poczucie bycia w kontakcie, tworzenie autentycznej relacji i buduje zaufanie. Relacja jest tym w psychoterapii, co zgodnie z wynikami badań nad skutecznością, działa najsilniej. Nagłe zerwanie kontaktu działa negatywnie na proces i efekty terapii.
DM: Ale co daje ta regularność? Nie można „wpaść” na terapię raz na miesiąc albo nawet trzy?
MG: Regularne spotkania nie pozwala na zapominanie o tym czego już się o sobie dowiedzieliśmy i pozwala na ugruntowanie zmian, które w nas zaszły. To tak jak z nauką, jeśli nie utrwalamy nabytej wiedzy i umiejętności przez powtarzanie, wiedza zanika, a przecież terapia jest procesem zdobywania wiedzy o samym sobie. Daje nam wgląd w to jak reagujemy, jak działają w nas mechanizmy psychologiczne, jak sobie radzimy z trudnościami i daje nam wiedzę o tym co możemy zmienić, aby czuć się lepiej.
DM: Ale ograniczyliśmy kontakty z innymi, z myślą nie tylko naszym, ale ogólnym, społecznym bezpieczeństwie. Czy ta terapia on line jest rozwiązaniem? Może poczekać aż się wszystko uspokoi?
GM: Myślę, że zwłaszcza teraz, kiedy tak dużo się wokół nas dzieje, nie rezygnować ze spotkań z terapeutą. Forma online nie zastąpi w pełni bezpośredniego kontaktu, do którego jesteśmy przyzwyczajeni, ale pozwoli na ukojenie lęków, podtrzymanie relacji oraz efektów, które udało nam się wypracować dotychczas, ale także pomoże w radzeniu sobie z bieżącymi wydarzeniami.
DM: Powiedziałaś, że to jednak inna forma terapii. Czy zatem powinniśmy jakoś specjalnie przygotować się do sesji online?
MG: Spotkania z terapeutą wymagają specjalnych warunków, dlatego w pierwszej kolejności warto zadbać o ciche miejsce w domu, w którym nikt nie będzie nam przeszkadzał, gdzie będziemy czuli się bezpiecznie i swobodnie. Zadbajmy o warunki jak najbardziej zbliżone do tych jakie mamy w gabinecie terapeuty. Znajdźmy wygodne miejsce do siedzenia, przygotujmy sobie coś do picia, poprośmy domowników o niezakłócanie przebiegu spotkania, dogadajmy się z partnerem, aby w tym czasie zajął się dziećmi.
Może warto włączyć cichą muzykę w tle, daleko od laptopa, która będzie trochę zagłuszała zarówno waszą rozmowę jak i hałasy z zewnątrz.
Korzystaj ze słuchawek, będziesz nie tylko lepiej słyszeć terapeutę, ale też pozwoli Ci to odciąć się od świata dookoła i skoncentrować na rozmowie.
Zaloguj się wcześniej, ustaw laptopa czy telefon tak aby było Ci wygodnie. Daj sobie czas na oswojenie się z nowymi warunkami, może warto na próbę porozmawiać w ten sposób z kimś znajomym?
Ustalmy zasady takiego kontaktu, kto do kogo dzwoni, co zrobicie kiedy połączenie zostanie zerwane, jak rozwiążemy kwestie płatności.
DM: Zapewne wiele osób poczuje niepokój w związku z tą zmianą. Zamiast przychodzić do znanego, bezpiecznego gabinetu będą rozmawiać ze swoim psychoterapeutą przez ekran. Jak z tym sobie poradzić?
MG: Przede wszystkim pamiętaj, że wszelkie wątpliwości i niejasności dotyczące zarówno kwestii organizacyjnych jak i te dotyczące naszych własnych emocji z tym związanych warto omawiać ze swoim terapeutą. To wciąż Twój terapeuta, którego znasz i z którym czujesz się bezpiecznie.
[i]Zatem nie przerywajmy terapii, kontaktujmy się ze swoim terapeutą, pytajmy go o wszystko co nas w tej nowej sytuacji nurtuje i dbajmy mądrze o swoje zdrowie psychiczne[/i]
* Marta Gruhn - psycholog, psychoterapeuta poznawczo-behawioralny, na co dzień pracuje terapeutycznie z dziećmi, młodzieżą i dorosłymi