Wiele osób marzy o pracy lub stażu w międzynarodowej organizacji, takiej jak Unia Europejska. Czy koniecznie trzeba być prawnikiem albo poliglotą? Kto ma szansę zdobyć posadę urzędnika UE, a kto staż w unijnych instytucjach?
Unijne instytucje zatrudniają ponad 40 000 osób, zasadniczo z państw członkowskich. Nie wszyscy z nich są faktycznie urzędnikami – osobami zatrudnionymi na czas nieokreślony (oprócz nich UE angażuje również pracowników na umowy czasowe, oferuje staże i korzysta z usług ekspertów). Aby dostać posadę urzędnika, trzeba przystąpić do otwartego konkursu (chociaż najwyżsi urzędnicy mogą być wybierani na odmiennych zasadach). Aktualnie wyróżniamy dwie kategorie urzędników – asystentów (AST) oraz administratorów (AD). Żeby nie było tak łatwo, w grupie AD wyróżniamy dwanaście grup zaszeregowania personelu odpowiedzialnego za zadania w zakresie zarządzania, prac koncepcyjnych
i analitycznych, językowych lub naukowych. Natomiast w grupie AST jedenaście grup zaszeregowania personelu odpowiedzialnego za zadania wykonawcze i techniczne. Łącznie jest 16 szczebli kariery (wyższe są zarezerwowane tylko dla administratorów), a w ramach każdego szczebla jest jeszcze 5 stopni. Im wyższy szczebel i stopień, tym ważniejsza
i lepiej płatna posada. Aby zostać unijnym urzędnikiem, trzeba zdać trudne egzaminy i znać co najmniej 2 języki UE (w tym ojczysty). Jeśli planujecie karierę w unijnych strukturach, uzbrójcie się w cierpliwość (sam proces rekrutacji trwa kilka miesięcy).
Regulamin pracowniczy Unii Europejskiej stanowi, że: Przy naborze dąży się do pozyskania do służby urzędników spełniających najwyższe wymogi w zakresie kwalifikacji, wydajności i uczciwości, rekrutowanych spośród obywateli państw członkowskich Unii z uwzględnieniem jak najszerszego zasięgu geograficznego. Żadne stanowiska nie mogą być rezerwowane dla obywateli jakiegokolwiek konkretnego państwa członkowskiego.
Aktualnie podstawowe wynagrodzenie najniższego rangą urzędnika Komisji Europejskiej to około 2600 euro. Najwyższe to ponad 18 500 euro. Nie są to kwoty na rękę. Odliczyć należy składki, podatki (nie płaci się podatku dochodowego w ojczystym kraju, ale za to podatek bezpośrednio do budżetu UE; jest to podatek progresywny od 8 do 45%). Na osłodę są świadczenia dodatkowe (za opuszczenie kraju ojczystego dodatek w wysokości 16% podstawowego wynagrodzenia, niektórzy są uprawnieni do świadczeń rodzinnych).
Praca nie po znajomości
To Europejskie Biuro Doboru Kadr (EPSO) zajmuje się rekrutacją pracowników dla instytucji unijnych oraz agencji (np. dla Komisji Europejskiej, Rady UE, Parlamentu, Trybunału Obrachunkowego, Trybunału Sprawiedliwości, Komitetu Ekonomiczno-Społecznego, Komitetu Regionów, Rzecznika Praw Obywatelskich, Inspektora Ochrony Danych). Informacje o konkursach na posady publikowane są w Dzienniku Urzędowym UE i ogłaszane na portalu EU CAREERS.
Bezstronny jak urzędnik
Urzędnik przy wykonywaniu swoich obowiązków i w swoim postępowaniu musi kierować się wyłącznie interesem Unii. Nie może on zwracać się o instrukcje ani przyjmować instrukcji od jakiegokolwiek rządu, organu, organizacji lub osoby spoza instytucji, w której pracuje. Urzędnik musi pełnić swoje obowiązki w sposób obiektywny, bezstronny oraz w poszanowaniu obowiązku zachowania lojalności wobec Unii - precyzuje Regulamin pracowniczy.
A co ze stażami?
UE oferuje staże dla studentów oraz absolwentów, które w zależności od instytucji odbywają się w różnych miastach i państwach oraz mają różną długość. Szczegóły na temat staży publikowane są na stronach internetowych każdej z instytucji, rekrutację przeprowadzają one same,
a nie EPSO.
Joanna Różycka-Thiriet
Seminarium europejskie o pracy i stażach m.in. w Komisji Europejskiej 20 kwietnia (środa), w godz. 17:00-18:30, w siedzibie Fundacji Schumana (Al. Ujazdowskie 37/5). Zapraszamy na spotkanie z Agnieszką Zakrzewską, Ambasadorką Karier w UE.