Janusz Piechociński, wicepremier, prezes PSL, poseł na Sejm I, II, IV, VI i VII kadencji
1. Państwo w przeciwieństwie do obywateli ma szereg instrumentów egzekwowania i zabezpieczania własnych wierzytelności :
1) możliwość nadawania decyzjom rygoru natychmiastowej wykonalności
2) możliwość wydawania decyzji o zabezpieczeniu na podstawie art. 33 Ordynacji podatkowej mających rygor natychmiastowej wykonalności z mocy prawa
Zgodnie bowiem z art. 33 § 1 Ordynacji podatkowej zobowiązanie podatkowe może być zabezpieczone na majątku podatnika jeszcze przed terminem płatności, a w przypadku osób pozostających w związku małżeńskim także na majątku wspólnym, jeżeli zachodzi uzasadniona obawa, że nie zostanie ono wykonane, a w szczególności gdy podatnik trwale nie uiszcza wymagalnych zobowiązań o charakterze publicznoprawnym lub dokonuje czynności polegających na zbywaniu majątku, które mogą utrudnić lub udaremnić egzekucję.
Zgodnie bowiem z art. 33 § 2 Ordynacji podatkowej w powyższych okolicznościach zabezpieczenia można dokonać również w toku postępowania podatkowego lub kontroli podatkowej, przed wydaniem decyzji ustalającej lub określającej wysokość zobowiązania podatkowego, bądź określającej wysokość zwrotu podatku.
3) hipoteka przymusowa - Skarbowi Państwa i jednostkom samorządu terytorialnego przysługuje hipoteka przymusowa na wszystkich nieruchomościach podatnika, płatnika, inkasenta, następcy prawnego lub osób trzecich z tytułu zobowiązań podatkowych
4) zastaw skarbowy - Skarbowi Państwa i jednostkom samorządu terytorialnego z tytułu zobowiązań podatkowych, a także z tytułu zaległości podatkowych stanowiących ich dochód oraz odsetek za zwłokę od tych zaległości przysługuje zastaw skarbowy na wszystkich będących własnością podatnika oraz stanowiących współwłasność łączną podatnika i jego małżonka rzeczach ruchomych oraz zbywalnych prawach majątkowych, jeżeli wartość poszczególnych rzeczy lub praw wynosi w dniu ustanowienia zastawu co najmniej 12.400
4) w toku postępowania podatkowego lub kontroli podatkowej, jeżeli zachodzi uzasadniona obawa niewykonania zobowiązania podatkowego, organ podatkowy wzywa stronę postępowania lub kontrolowanego do złożenia oświadczenia o:
1) nieruchomościach oraz prawach majątkowych, które mogą być przedmiotem hipoteki przymusowej;
2) rzeczach ruchomych oraz zbywalnych prawach majątkowych, które mogą być przedmiotem zastawu skarbowego.
2. Jeżeli ciężar skutków poniosą wierzyciele prywatni, spowoduje to ich zachwianie stabilności finansowej co w konsekwencji doprowadzi również i ich albo do likwidacji bądź również upadłości ich przedsiębiorstw. Uniknęli by zatem własnej upadłości lub likwidacji - tzw. efektu domina. Finalnie koszty tych upadłości i tak poniesie rząd (spadek PKB, spadek wpływów budżetowych z VAT, akcyzy, PIT, CIT). Zarachowanie nieściągalnych wierzytelności w koszty uzyskania przychodów na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 20 ustawy o PIT i art. 16 ust. 1 pkt 25 ustawy o CIT w żaden sposób nie rekompensuje przedsiębiorcom utraconych wierzytelności, którymi co do zasady regulują własne należności wobec kontrahentów.
3. Organom podatkowym spółki kapitałowe składają zeznania podatkowe oraz sprawozdania finansowe, które organy podatkowe dzięki dość rozbudowanemu aparatowi administracyjnemu mogą na bieżąco weryfikować i kontrolować sytuację finansową potencjalnego upadłego.
Zgodnie bowiem z art. 27 ust. 1 ustawy o CIT podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym zeznanie, według ustalonego wzoru, o wysokości dochodu (straty) osiągniętego w roku podatkowym - do końca trzeciego miesiąca roku następnego i w tym terminie wpłacić podatek należny albo różnicę między podatkiem należnym od dochodu wykazanego w zeznaniu a sumą należnych zaliczek za okres od początku roku.
Ponadto na podstawie art. 27 ust. 2 ustawy o CIT podatnicy zobowiązani do sporządzenia sprawozdania finansowego przekazują do urzędu skarbowego sprawozdanie wraz z opinią i raportem podmiotu uprawnionego do badania sprawozdań finansowych, w terminie 10 dni od daty zatwierdzenia rocznego sprawozdania finansowego, a spółki - także odpis uchwały zgromadzenia zatwierdzającej sprawozdanie finansowe.
4. Państwo ma środki i cały aparat egzekucyjny do dochodzenia swoich należności, natomiast kontrahent teoretycznie też ma środki, ale o ich wykorzystaniu decyduje status podatnika na rynku. Mikro, czy mały przedsiębiorca albo boi się, że starci kontrahenta albo nie ma pieniędzy aby zlecić dochodzenie swoich roszczeń profesjonaliście. Robi wszystko, żeby dogadać się z kontrahentem, aby mu zapłacił za towar, czy usługę. Skarb Państwa nie jest stroną, która dogaduje się z podatnikiem co do terminów spłaty należności, to podatnik prosi o umorzenie lub rozłożenie na raty podatku,
5. Zrównanie pozycji Skarbu Państwa z innymi wierzycielami w odzyskiwaniu należności od upadłego dłużnika powinno również zmobilizować aparat skarbowy do poprawy efektywności ściągalności należności podatkowych na wcześniejszym etapie, jak również do współpracy czy pomocy podatnikowi w przypadku pogarszającej się jego sytuacji ekonomicznej. Takie narzędzia jak pomoc w restrukturyzacji, czy rozłożenie na raty, odroczenie a nawet umorzenie zaległości, powinny być bardziej elastycznie stosowane przez aparat skarbowy, aby podatnik miał możliwość kontynuowania działalności gospodarczej, utrzymywania miejsc pracy, a w konsekwencji zapłatę należnych SP podatków.