Memento mori, czyli pamiętaj o śmierci

W moim mniemaniu ból towarzyszący refleksjom na temat śmierci ma dwie strony. Pierwszą, wiążącą się ze strachem, który uderza w jestestwo prostego człowieka samym myśleniem oraz drugą, dotyczącą odejścia niekoniecznie bliskich osób. Śmierć jako śmierć, już sama w sobie pobudza ludzką wrażliwość. Wielokrotnie poszukujemy odpowiedzi na nurtujące pytania. Jak mawiał Seneka: Nie śmierci się boimy, lecz myśli o śmierci. Świadomość nicości i końca jest dla wielu nie do przyjęcia. Często staje się przyczyną lęku, który wewnętrznie dotyka każdego człowieka. Dopiero ocierając się o śmierć, której partneruje cierpienie, jesteśmy w stanie spojrzeć na świat trzeźwym okiem. Powołam się na słowa Marty Fox, że ból urzeczywistnia. Racja. O wszystkie możliwe zgony i nieszczęścia obwiniamy nie tylko Boga, ale cały świat. Ogarnięci czarną melancholią, dopuszczamy do siebie niedorzeczne myśli, popełniamy mnóstwo błędów. Z czasem jednak uzmysławiamy sobie, że nic nie dzieje się bez przyczyny, a odejścia, wpisane są gdzieś w księgę przeznaczenia. Wydostając się z objęć śmierci, zaczynamy doceniać to, co kiedyś było zwyczajnie nieważne. Odnajdujemy piękno otaczającego nas świata. Dostrzegamy drobne radości, które razem wzięte, tworzą życiowe szczęście. Staramy się wierzyć, że ci, którzy opuścili ten świat, zostali uniesieni. Codzienność przyjmujemy za dobrą monetę. W kontekście tego, cisną się słowa fragmentu książki Kobo Abe: Tylko rozbitek, który uniknął śmieci na tonącym okręcie może pojąć psychikę człowieka, który śmieje się wyłącznie dlatego, że może oddychać.

Zastanawia mnie to, co kryje się w sercach ludzi, przychodzących na cmentarz. Smutek, miłość, tęsknota, przymus, poczucie obowiązku? Każdej wizycie na cmentarzu towarzyszy widok opuszczonych grobów. Obijam się o różnych ludzi: tych, których serca przepełnione są afektem dostosowanym oraz tych, których miłość ogranicza się wyłącznie do zbierania liści przed 1 listopada.

Nie ma przeszkód, by motyw śmierci rozgrzebywać nieustannie, rozdrabniając się poprzez uwzględnianie wielu aspektów i konfrontowanie przekonań różnych ludzi. Można śmiało stwierdzić, że świadomość przemijania pobudza. Jest też nieodłącznym i nieuchronnym elementem życia każdego z nas, choć często sama myśl o niej potrafi doprowadzić człowieka do niewyobrażalnego stanu. Wszyscy staniemy oko w oko z nieodzownym wrogiem , który, miejmy nadzieję, pokieruje nas w dobrą stronę.