Kiedy czynność ma dla nas wartość praktyczną a jej rezultaty przydają się w życiu codziennym, uplasowuje się ona wysoko na liście rzeczy do zrobienia. Fitness ma wiele zalet. Dla mnie np. piękne jest to, że dzięki konkretnym ćwiczeniom mogę poprawiać swoją efektywność w pracy oraz rozwijać pasję jeździecką. Dzięki temu rzeczy, których się podejmuję stają się spójne. Ponieważ tematyka jeździectwa w dalszym ciągu jest mi bliska, przedstawiam kilka kwestii, które mogą przydać się miłośnikom akurat tego sportu.
Fintess zaczyna się w głowie, ale nigdy się tam nie kończy.
Po co jeźdźcom fitness
Jazda konna to sport, który kształtuje umiejętności techniczne, rozwija sprawność fizyczną, ale także charakter. By działać skutecznie w tym samym czasie, na różnych płaszczyznach, należy zapanować nad kilkoma istotnymi kwestiami. Dlatego też - zwłaszcza na początku - może wydawać się to bardzo trudne. Ten wie, kto spróbował.
Ponieważ na końskim grzbiecie nie wystarczy tylko siedzieć, dobrze jest przybrać pewną strategię działania, która pozwoli nam się utrzymać w siodle. Przede wszystkim jest to praca mięśni całego ciała i to od chwili, kiedy na konia wsiadamy a on stępuje (gdy mięśnie nie pracują, nasze ciało buja się na boki, co jest widoczne dla obserwatorów). By uruchomić silnik stojącego konia, musimy również uruchomić własną muskulaturę. Więcej, trzeba wiedzieć, które części naszego ciała działają oraz jak je pobudzić do czynu. Ponieważ niezbędne wówczas włączniki znajdują się w naszym mózgu, poprawia się także świadomość siebie i funkcjonalności własnego organizmu. Po przyswojeniu sobie podstawowych wiadomości z zakresu teorii jazdy konnej, następuje moment, w którym te dwie aktywności – jazda konna i fitness – mogą się skutecznie przeplatać.
Rozmowa mięśniami
Można komunikować się z koniem w ogóle do niego nie mówiąc. Oddziałując na zwierzę ciężarem naszego ciała oraz napinając właściwe mięśnie (w przypadku jazdy wierzchem), sprawiamy, że to, co chcemy, staje się dla niego zrozumiałe.
Żeby dialog pomiędzy dwoma osobami (np. z członkiem rodziny, kolegą, współpracownikiem) był skuteczny, musimy używać precyzyjnych określeń, właściwego tonu i intonacji oraz dostosować głośność wypowiedzi do sytuacji. W końcu, musimy zostawić również trochę miejsca innym uczestnikom rozmowy. To samo dzieje się w siodle. Tylko język jest nieco inny. Osobom jeżdżącym konno proponuję ćwiczenia ukierunkowane na rozwój wytrzymałości mięśniowej, siły, równowagi, koordynacji, ale i gibkości.
Na właściwym miejscu
Takie osoby mogą być zainteresowane wszelkimi zajęciami nastawionymi na wzmocnienie mięśni postruralnych, odpowiadających za utrzymanie prawidłowej postawy ciała. Są to m.in. zajęcia Pilates, Fit ball, Bosu, TRX, Zdrowy kręgosłup czy (nieco zaskakujący) fitness na trampolinie. Poprawie ulega wówczas równowaga organizmu, który nawet wytrącony z równowagi potrafi utrzymać określoną pozycję. Poprawna sylwetka stanowi punkt wyjścia a właściwy balans zapewnia poczucie bezpieczeństwa. Stanowią więc podstawę podstaw.
Ponieważ sygnały daje się napinając odpowiednie mięśnie, ciało powinno być w kontrolowany sposób rozluźnione. Tu dodatkowo pomaga stretching, Yoga fitness, Pilates itp. Spędzając mnóstwo czasu w pozycji siedzącej mamy tendencję, by być przykurczonym i przygarbionym. Polecam szczególnie ćwiczenia, które pozwolą otworzyć kaltkę piersiową. W siodle ma to bardzo duże znaczenie.
Wreszcie powinniśmy zadbać o rozwój wytrzymałości oraz wzmocnienie najbardziej istotnych mięśni. Szczególną uwagę należy zwrócić na mięśnie brzucha oraz wewnętrzne mięśnie ud i antagonistyczne do nich – mięśnie pośladkowe. Takie mięśnie wzmocnimy na zajęciach Rzeźby ciała, TBC, Bodypump, TRX itp. Konieczne jest jednak ćwiczenie całego ciała.
Przykłady ćwiczeń
Ćwiczenia na wzmocnienie mięśni brzucha:
1. Proste spięcia brzucha. Połóż się na macie na plecach. Ugnij nogi w kolanach i postaw stopy na ziemi. Dłonie ułóż z tyłu głowy (po bokach) tak, aby podtrzymywały głowę (szyja ma nie pracować). Skieruj wzrok ku górze a brodę utrzymuj jak najdalej od klatki piersiowej. Z tej pozycji wykonuj spięcia brzucha tak, by oderwać (od podłogi) i unieść łopatki. W tym samym czasie odcinek lędźwiowy powinien cały czas przylegać do podłogi. Ćwiczenie można utrudniać odrywając nogi od ziemi. Kierując dodatkowo kolana na siebie, uruchamiamy dolne partie brzucha.
2. W leżeniu na plecach ułóż ramiona wzdłuż tułowia i unieś nogi tak, by stopy znalazły się nad biodrami. Odcinek lędźwiowy powinien przylegać do maty. Za pomocą dolnych partii mięśni brzucha unieś nogi do góry tak, by pupa oderwała się od podłogi. Używaj mięśni i nie wykorzystuj siły zamachu. W następnej kolejności dodaj skręty brzucha, kierując nogi raz w prawą, raz w lewą stronę.
3. Deska (ćwiczenie izometryczne). Połóż się na brzucha a dłonie ułóż obok żeber. Podstaw stopy i unieś ciało tak, by twoje dłonie znalazły się pod barkami a nogi i tułów tworzyły jedną linię. Możesz również oprzeć się na przedramionach. Jest to ćwiczenie statyczne, więc w tej pozycji wytrzymaj 10 – 15 sekund. Następnie kontrolowanym ruchem połóż się, odpocznij i powtórz. Ćwiczenie to angażuje głębokie mięśnie brzucha, ale i pośladki, uda oraz grzbiet.
Ćwiczenie na wzmocnienie wewnętrznych mięśni ud:
1. Fit ball: Umieść piłkę szwajcarską między nogami. Powinieneś znajdować się na środku lub nieco z tyłu piłki. Stopy niech przylegają do podłogi. Otwórz biodra a następnie pulsując, ściskaj piłkę mięśniami ud.
2. W leżeniu bokiem zegnij zewnętrzną nogę w kolanie i postaw stopę na podłodze. Druga leży wyprostowana a palce są skierowane przed siebie. Następnie unieś ku górze wyprostowaną nogę, odrywąc udo od podłogi. Przy powrocie nie odkładaj nogi. Powinieneś poczuć jak pracują przywodziciele ud.
Ćwiczenia na wzmocnienie mięśni pośladkowych:
1. W klęku podpartym na przedramionach (kolana znajdują się pod biodrami a łokcie pod barkami - kąt w tych stawach wynosi 90 stopni) wyprostuj jedną nogę i unoś ją do góry. Odwodzenie nogi kończymy w momencie kiedy czujemy spięcie pośladka. Należy wykonywać równomierną liczbę powtórzeń na obie nogi.
2. Squat: Stojąc, rozstaw stopy równolegle na szerokość bioder. Następnie zejdź pośladkami w dół tak, aby kolana nie wychodziły poza palce stów. Wracając w górze napnij pośladki.
Ćwiczenie na wzmocnienie mięśni łydek:
1. Stań na podwyższeniu (krawężnik, deska, step) tak, by pięty – rozstawione na ok. 30 cm - wystawały za jego krawędzie. Następnie wykonuj wspięcia na palce a potem zejdź w dół maksymalnie obciągając piętę. Ćwiczenie to angażuje obie głowy mięśni brzuchatych, mięśnie płaszczkowate oraz strzałkowe długie. Utrudniamy je trzymając w rękach równomierne obciążenie (np. hantalki).
By zachować prawidłową postawę niezbędne jest również wzmacnianie mięśni grzbietu. Przykładowym ćwiczeniem jest np. wiosłowanie sztangielką. Zajęcia choreografizne wpłyną z kolei korzystnie na koordynację ruchowo-przestrzenną. Fitness przyśpiesza proces uczenia i sprawia, że subiektywnie odczuwany jest on jako łatwy i przyjemny.
Ciekawostka:
W klubach fitness istnieją nawet specjalne urządzenia, symulujące jazdę konną.