Zombie Week: Świt żywych trupów i 28 dni później

Zombie nie były klasycznymi potworami z horrorów, były inne od wielkich rekinów, duchów, wilkołaków czy krwiopijców, były straszniejsze, bo nie było od nich ucieczki. Przed rekinem schronisz się na lądzie, duchy atakują w nocy, wilkołaki tylko w pełnię, a załatwisz je srebrną zastawą stołową, wampiry ukatrupisz z kolei lampką UV – zawsze jest jakieś wyjście. Przed żywymi trupami się jednak nie schowasz. Możesz je zabijać, ale na miejsce jednego powalonego pojawi się dziesięć nowych. Są niezmordowane, są wszechobecne i w końcu sam staniesz się jednym z nich. Fatalizm w najczystszej postaci.

Doskonale oddany w „Świcie żywych trupów”. W porównaniu do oryginału z lat 70. ubiegłego wieku, film Snydera jest bardziej krwawy, mroczniejszy i pokazuje ludzi w sytuacji bez absolutnie żadnego wyjścia – plaga zombie opanowała cały świat, a każdy krok, każde ich działanie wiąże się wyłącznie z kolejnymi stratami. Widzom pozostaje obserwowanie ich skazanych na porażkę prób szukania ratunku, oraz przyglądanie się ich wzajemnym interakcjom; współczesne historie o zombie tym różnią się od większości horrorów, że na pierwszym planie zawsze pozostaje człowiek, że są to opowieści o tym, co drzemie w nas, nie o jakiejś klątwie czy kreaturze z głębin.

„28 dni później” nie było kręcone jako film o zombie, ba!, można nawet dyskutować, czy prezentowane w nim stwory to żywe trupy – przecież oni nie umierają, dostają tylko ataku niepohamowanego szału. Kamera pracuje w charakterystyczny dla obrazów Brytyjczyka sposób, prezentując malownicze kadry (świetne ujęcia opustoszałego Londynu), grę świateł, same zdjęcia doskonale zaś komponują się ze ścieżką dźwiękową – długie ujęcia, w których rolę narratora przejmuje muzyka to znak firmowy Boyle’a. Nie brakuje brutalności i cierpienia, często równoważone są one jednak lżejszymi sekwencjami, jak choćby „zakupy” czy wyjazd z miasta (tutaj także warto zwrócić uwagę na dobór muzyki). W przeciwieństwie do lwiej części produkcji o zombie, ten film nie jest jednoznacznie fatalistyczny, oferuje odrobinę nadziei, ogólny wydźwięk jest zaś słodko-gorzki.

Bo, powtórzę, Boyle nie kręcił filmu o zombie – przecież scen ze stworami nie ma w nim jakoś specjalnie dużo, nie one miały stanowić o sile obrazu (to także efekt stawiania na realizm i nie naginania niczego w imię efektowności). W „28 dni później”, jak nigdzie indziej, skupiono się na przemianach zachodzących w ludziach w ekstremalnych sytuacjach, czego symbolem stał się Jim (świetny Cillian Murphy) i jego zachowanie w finale. Po prawdzie, zakończenie filmu Boyle’a, wydarzenia w bazie wojskowej, przerażają bardziej, niż przesycony poczuciem beznadziejności „Świt…” Snydera.

Tutaj już odrzucono wszystkie dyrdymały, o których pisałem wcześniej, i postawiono na efektowne bawienie się w berka gryzionego z tysiącami żywych trupów. Precz z kameralnością, niech żyje rozmach, do diabła z opowieścią, niech ktoś kogoś zabije – tak w skrócie można scharakteryzować to, co widzimy na ekranie. Scenariusz wciąż jest co najmniej przyzwoity, a uszy po raz kolejny cieszy dobrze dobrana muzyka (z lekko przerobionym motywem przewodnim z pierwszej części), nie ma jednak co się oszukiwać – cały film nakręcono chyba tylko i wyłącznie dla fenomenalnej sceny koszenia zombiaków helikopterem. W skrócie można powiedzieć, że po sukcesie Boyle’a, postanowiono odciąć kilka kuponów, a ponieważ reżyser „jedynki” nie był zainteresowany, zatrudniono Juana Carlosa Fresnadillo i kazano mu nakręcić hit.

Na szczęście w zapowiedzianej niedawno części trzeciej, „28 miesiącach później”, za kamerą ponownie stanie Danny Boyle.