Dla osób prowadzących działalność gospodarczą koniec roku to intensywny okres. Musimy pamiętać o przygotowaniu się do zamknięcia roku podatkowego i obowiązujących nas terminach rozliczeń. Warto też rozważyć rozwiązania umożliwiające obniżenie podatku czy poznać zmiany podatkowe czekające nas w nowym roku.
Obowiązki, o których nie można zapomnieć
Koniec roku to przede wszystkim przygotowanie się do zamknięcia roku podatkowego. Przedsiębiorcy prowadzący podatkową księgę przychodów i rozchodów muszą sporządzić remanent, czyli spis z natury na koniec roku. Warto też rozważyć wcześniejsze rozliczenie roczne podatku dochodowego czy zwiększenie kosztów, a także sporządzić PIT-y dla pracowników. Płatnicy VAT prowadzący jednocześnie sprzedaż opodatkowaną i nieopodatkowaną muszą sprawdzić, czy nie będzie konieczne złożenie korekty.Spis z natury: kto i kiedy musi go sporządzić
Remanent, nazywany też spisem z natury lub inwentaryzacją, musi przygotować każdy przedsiębiorca prowadzący podatkową księgę przychodów i rozchodów. Dotyczy to także osób z zawieszoną działalnością gospodarczą. Remanent jest konieczny - bez niego nie będzie możliwe prawidłowe obliczenie dochodu i wypełnienie rozliczenia rocznego.
Kwotę wynikającą z remanentu wpisujemy do KPiR. Będzie to ostatnia pozycja w kończącym się roku podatkowym, z datą 31 grudnia. Jednocześnie będzie to też wartość remanentu początkowego, czyli pierwszy wpis z 1 stycznia, otwierający KPiR na nowy rok.
Remanent obejmuje towary handlowe, materiały podstawowe i pomocnicze, półwyroby, produkcję w toku, wyroby gotowe, a także braki i odpady. Musimy w nim ująć również towary, które w dniu przygotowania wpisu znajdowały się poza naszą siedzibą – nadal stanowią one własność przedsiębiorstwa. W spisie muszą się też znaleźć towary obce, które w dniu jego sporządzania były w przedsiębiorstwie. Nie będziemy jednak przeprowadzać ich wyceny. Wszystkie rzeczy znajdujące się w spisie (poza obcymi) musimy wycenić: np. materiały i towary handlowe wedle cen zakupu czy nabycia, a półwyroby według kosztów wytworzenia.
Wielu przedsiębiorców, np. świadczących różnego rodzaju usługi, nie posiada żadnych materiałów, które podlegałyby spisowi. Nie zwalnia nas to jednak z tego obowiązku. W takiej sytuacji sporządzamy tzw. remanent zerowy – wartość do zaksięgowania wynosi zero.
Podatek dochodowy: przygotuj się do rozliczenia rocznego
Chociaż na wysłanie PIT-a mamy czas do końca kwietnia, warto zrobić to wcześniej. Możemy przekazać rozliczenie do urzędu już od 1 stycznia. Jeśli zrobimy to do 20 stycznia, nie będziemy musieli wpłacać ostatniej zaliczki; wystarczy wpłacić tylko kwotę podatku, która wyjdzie nam w rozliczeniu. Rozliczenie roczne do 20 stycznia wiązać się będzie również z szybszym otrzymaniem ewentualnego zwrotu podatku, uwzględnieniem ulg czy odliczeń.
Jeżeli zatrudniamy pracowników, musimy pamiętać o wysłaniu zeznania PIT-4R do końca stycznia. Do tego czasu należy też przekazać pracownikom oraz od urzędu skarbowego PIT-11, jeśli zdecydujemy się na złożenie tej deklaracji w formie papierowej. W przypadku wyboru formy elektronicznej mamy czas do końca lutego.
Korekta VAT: kiedy jest konieczna?
Korekta deklaracji VAT na koniec roku okazuje się często koniecznością w przypadku sprzedaży mieszanej. Mowa tu o sytuacji, kiedy niektóre towary lub usługi świadczone przed przedsiębiorcę są objęte podatkiem VAT, inne natomiast są z niego zwolnione. Konieczne jest wtedy dzielenie kosztów na te związane ze sprzedażą zwolnioną oraz na związane ze sprzedażą opodatkowaną. W przypadku tych pierwszych nie będzie możliwości odliczenia VAT-u naliczonego.
Nie wszystkie koszty da się jednak przydzielić do jednej z tych kategorii; np. zakup sprzętu komputerowego może wiązać się z jednym i drugim rodzajem działalności. Dlatego w przypadku tej trzeciej grupy zakupów dokonujemy odliczenia VAT na podstawie wskaźnika proporcji (sprzedaż opodatkowana podzielona przez całość sprzedaży i pomnożona przez 100%).
Jest to tzw. wskaźnik prognozowany. Nasze przewidywania nie zawsze są jednak trafne, dlatego po zamknięciu roku konieczne jest obliczenie wskaźnika rzeczywistego. Na podstawie tych wyliczeń dokonujemy korekty deklaracji VAT. Nie zapomnijmy też o sprawdzeniu, czy korekta wskaźnika nie wpłynęła np. na zwiększenie kosztów – wówczas konieczne będzie skorygowanie kwoty podatku dochodowego.
Ostatni moment na obniżenie podatku
Koniec roku to również dobra pora na to, by zastanowić się, jak obniżyć podatek. Istnieją różne sposoby na obniżenie podatku. Rozsądnym pomysłem jest zakupienie w grudniu wyposażenia biurowego, sprzętu elektronicznego czy innych rzeczy potrzebnych w przedsiębiorstwie. Warto w miarę możliwości zapłacić wcześniej stałe opłaty czy składki ZUS i sprawdzić, czy wszystkie wydatki zostały zaksięgowane. Wszystko to pozwoli nam zwiększyć koszty, a tym samym zapłacić niższy podatek za mijający rok.Zmiana formy opodatkowania
Każdy przedsiębiorca podczas zakładania działalności wybiera formę opodatkowania: opodatkowanie na zasadach ogólnych, podatek liniowy, ryczałt od przychodów ewidencjonowanych bądź kartę podatkową.
Koniec roku to odpowiedni moment, żeby zweryfikować ten wybór. Korzystanie z takich form opodatkowania jak ryczałt czy karta podatkowa związane jest z pewnymi ograniczeniami dotyczącymi np. limitów kwotowych bądź rodzaju prowadzonej działalności. Sprawdźmy pod koniec roku, czy nie przekroczyliśmy limitów lub czy zmiany w zakresie działalności nie mają znaczenia przy zastosowanej przez nas formie. Możliwe, że konieczna będzie zmiana formy opodatkowania lub zastosowanie innej stawki.
Czasami zmianę formy opodatkowania warto przeprowadzić ze względu na możliwe obniżenie podatku. Dotyczy to m.in. przedsiębiorców rozliczających się wcześniej na zasadach ogólnych, ale zbliżających się do drugiego progu podatkowego. Jeśli przewidujemy jego przekroczenie, warto rozważyć przejście na podatek liniowy. Z kolei przy ponoszeniu bardzo niewielkich kosztów prowadzenia działalności opłacalne będzie często przejście na ryczałt.
Zmiana formy opodatkowania jest możliwa do 20 stycznia. Pamiętajmy, że nie wystarczy dokonać aktualizacji wniosku CEIDG – musimy też wystosować pismo do naczelnika naszego urzędu skarbowego z informacją o takiej zmianie.
Bądź na bieżąco ze zmianami
Pod koniec roku podatkowego warto zapoznać się ze zmianami, które w przyszłym roku wejdą w życie. W 2018 roku czeka nas przede wszystkim rewolucja związana z Jednolitym Plikiem Kontrolnym – od 1 stycznia plik JPK_VAT będą musieli przekazywać co miesiąc już wszyscy płatnicy tego podatku. Ważną zmianą jest również wprowadzenie tzw. e-składki. Od początku 2018 roku zamiast kilku przelewów do ZUS-u przedsiębiorcy będą wykonywali tylko jeden: na własny dedykowany numer konta, otrzymany listem poleconym.