Reklama.
Reklama.
Reklama.
Naukowcy odkryli źródło apatii
Osoby starsze, które doświadczają apatii – braku zainteresowania lub emocji – częściej posiadają mózgi o mniejszej objętości niż ludzie, którzy nie przejawiają podobnych cech – dowodzą badacze. Odkryli oni także, że zmiany takie występują niezależnie od tego, czy dana osoba cierpi na depresję, czy nie, co stanowi kolejny dowód na odmienny charakter obu problemów.
Reklama.
Mózg osób z apatią jest mniejszy
Badanie przeprowadzone przez zespół naukowców pod przewodnictwem Lenore J. Launer z National Institute on Aging (Narodowy Instytut Starzenia), należącego do National Institutes of Health (Narodowe Instytuty Zdrowia, część amerykańskiego Ministerstwa Zdrowia), ukazało się na łamach czasopisma „Neurology”. Jak tłumaczą specjaliści, poprzednie badania dowiodły istnienia związku pomiędzy depresją w późniejszym życiu i lezjami (niewielkimi obszarami martwych komórek) w istocie białej mózgu. Apatię u osób z zaburzeniami poznawczymi i chorobą Alzheimera powiązano z większą liczbą lezji w płacie czołowym mózgu, a także z atrofią – pomniejszeniem objętości mózgu.
Badanie przeprowadzone przez zespół naukowców pod przewodnictwem Lenore J. Launer z National Institute on Aging (Narodowy Instytut Starzenia), należącego do National Institutes of Health (Narodowe Instytuty Zdrowia, część amerykańskiego Ministerstwa Zdrowia), ukazało się na łamach czasopisma „Neurology”. Jak tłumaczą specjaliści, poprzednie badania dowiodły istnienia związku pomiędzy depresją w późniejszym życiu i lezjami (niewielkimi obszarami martwych komórek) w istocie białej mózgu. Apatię u osób z zaburzeniami poznawczymi i chorobą Alzheimera powiązano z większą liczbą lezji w płacie czołowym mózgu, a także z atrofią – pomniejszeniem objętości mózgu.
Odkrycie to skłoniło naukowców do zbadania, czy apatia przyczynia się do podobnych zmian w mózgu także u osób niecierpiących na demencję czy depresję. Jak podają autorzy ostatniego badania, niejasne było, czy apatia związana może być również z atrofią i lezjami istoty białej w mózgach osób starszych, u których nie zdiagnozowano alzheimera. Ponieważ apatia w znacznym stopniu różni się i występuje niezależnie od depresji, ważne jest, aby rozgraniczyć oba te schorzenia dotykające ludzi starszych.
W badaniu poddano analizie 4354 osoby bez demencji, które miały średnio 76 lat. Wszystkich uczestników zbadano za pomocą rezonansu magnetycznego i poproszono o wypełnienie ankiety na temat apatii. Pytania dotyczyły braku zainteresowania, emocji, energii, a także ogólnej aktywności.
Okazało się, że osoby wykazujące co najmniej dwa objawy apatii posiadały o 1,4% mniejszą objętość istoty szarej oraz o 1,6% mniejszą objętość istoty białej w mózgu niż uczestnicy doświadczający mniejszej liczby symptomów. Nawet po tym, jak naukowcy wzięli pod uwagę objawy depresji, wyniki pozostały takie same. Oznacza to, że apatia sama w sobie może stanowić czynnik ryzyka utraty białej i szarej istoty mózgu.
Obszary szarej istoty w mózgu odpowiedzialne są za przechowywanie wspomnień i naukę, podczas gdy istota biała umożliwia komunikację pomiędzy różnymi regionami mózgu. Ubytek w zakresie tych struktur może nieść komplikacje w postaci zaburzeń poznawczych.
Apatia zwiastunem zmian w mózgu
Komentując wyniki badania, Launer zaznacza, że tak samo jak oznaki utraty pamięci mogą sygnalizować chorobę mózgu, apatia może być zwiastunem poważnych zmian w narządzie. Objawy schorzenia są typowe dla starszych osób bez demencji. Fakt, że uczestnicy badania doświadczali apatii, nie wykazując oznak depresji, powinien zwrócić naszą uwagę na to, że apatia jako samodzielny problem świadczyć może o chorobach mózgu.
Komentując wyniki badania, Launer zaznacza, że tak samo jak oznaki utraty pamięci mogą sygnalizować chorobę mózgu, apatia może być zwiastunem poważnych zmian w narządzie. Objawy schorzenia są typowe dla starszych osób bez demencji. Fakt, że uczestnicy badania doświadczali apatii, nie wykazując oznak depresji, powinien zwrócić naszą uwagę na to, że apatia jako samodzielny problem świadczyć może o chorobach mózgu.
Jak dodają specjaliści, standardowe narzędzia do pomiaru depresji nie rozpoznają oznak apatii, co jest martwiące, ponieważ wiele starszych osób odczuwa podobne emocje. Zdaniem Launer, jeżeli wyniki badania zostaną potwierdzone, możliwe będzie opracowanie strategii pomocnych we wczesnej diagnostyce apatii. Pozwolą one na identyfikację osób narażonych na schorzenia mózgu.
Badacze podkreślają jednak, że badanie związane jest z pewnymi ograniczeniami. Jak zaznaczają, podczas oceny uczestników nie dokonali, na przykład, formalnej diagnozy apatii. Z drugiej strony, wykorzystane przez nich narzędzie (skala GDS – Geriatryczna Skala Oceny Depresji) wykazuje wysoką dokładność i stosowane było w wielu innych dużych badaniach.
Apatia a choroby układu sercowo-naczyniowego
W poprzednim badaniu, które przeprowadzone zostało w 2013 roku przez naukowców z Uniwersytetu Amsterdamskiego w Holandii, ukazano, że apatia przyczyniać się może do problemów sercowo-naczyniowych u starszych osób. Podobnego związku nie zaobserwowano w przypadku depresji. Żaden z tych problemów nie miał wpływu na udar mózgu.
W poprzednim badaniu, które przeprowadzone zostało w 2013 roku przez naukowców z Uniwersytetu Amsterdamskiego w Holandii, ukazano, że apatia przyczyniać się może do problemów sercowo-naczyniowych u starszych osób. Podobnego związku nie zaobserwowano w przypadku depresji. Żaden z tych problemów nie miał wpływu na udar mózgu.
W badaniu udział wzięło 1810 osób w wieku od 70 do 78 lat, które nigdy nie cierpiały na schorzenia układu sercowo-naczyniowego, udar lub inne problemy, które mogłyby mieć wpływ na wyniki testu, takie jak alkoholizm, nowotwory czy demencja. Okazało się, że apatia ok. 2,6-krotnie zwiększała ryzyko chorób sercowo-naczyniowych. Autorzy badania sugerują, że objawy apatii mogą być następstwem choroby układu sercowo-naczyniowego. Innym możliwym wytłumaczeniem jest fakt, że pacjenci z apatią nie dbają o swoje zdrowie i stają się podatni na wspomniane schorzenia.
Reklama.