Reklama.
Reklama.
Reklama.
Akromegalia - choroba dużych kończyn powodująca duże problemy
Akromegalia jest rzadkim schorzeniem endokrynologicznym, spowodowanym nadmiernym wydzielaniem hormonu wzrostu przez przysadkę mózgową, w której obrębie wykształca się guz. Choroba skutkuje powiększaniem się stóp, rąk, żuchwy, języka oraz nosa, nadmierną potliwością, poszerzeniem szpar międzyzębowych, bólami kości oraz pogrubieniem rysów twarzy. Nieleczona choroba przyczynić się może do wielu komplikacji zdrowotnych, a nawet przedwczesnej śmierci.
Reklama.
Objawy akromegalii
Choroba najczęściej występuje u osób w wieku od 25 lat do 40 roku życia. Dotyka częściej kobiety niż mężczyzn. Rzadko spotykana jest u dzieci. Jeżeli już rozwija się w młodym organizmie – przeważnie pomiędzy 15 a 17 rokiem życia – powoduje schorzenie nazywane gigantyzmem, w którym hormon wzrostu wpływa na wzrost kości.
Choroba najczęściej występuje u osób w wieku od 25 lat do 40 roku życia. Dotyka częściej kobiety niż mężczyzn. Rzadko spotykana jest u dzieci. Jeżeli już rozwija się w młodym organizmie – przeważnie pomiędzy 15 a 17 rokiem życia – powoduje schorzenie nazywane gigantyzmem, w którym hormon wzrostu wpływa na wzrost kości.
Wskutek nadmiernego wydzielania hormonu wzrostu następuje produkcja czynników wzrostowych, skutkując powiększeniem się twarzoszczęki, organów wewnętrznych, stóp i rąk – mówi prof. dr hab. n. med. Wojciech Zgliczyński z Kliniki Endokrynologii z Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego w Szpitalu Bielańskim. W wyniku schorzenia pogrubić się może także skóra, w szczególności na twarzy. Często staje się ona bardziej tłusta i podatna na pocenie. Choroba powodować może liczne zmiany w obrębie twarzy, takie jak pogrubienie ust, nosa i skóry głowy czy zwiększona wydatność szczęki. Zmiany te rozwijają się stopniowo, więc mogą przez długi czas pozostawać niezauważone przez chorego, jak i jego rodzinę oraz bliskich. Akromegalia wiąże się z pogrubieniem strun głosowych, co wpływa na pogłębienie głosu, powiększeniem języka, pogrubieniem chrząstek, prowadzącym do zapalenia stawów, a także pogrubieniem dróg nosowych, przyczyniającym się do głośnego chrapania i bezdechu sennego.
Wiele objawów chorobowych wynikać może także z samego wzrostu guza. Są to przede wszystkim bóle głowy i problemy ze wzrokiem. Guz może bowiem uciskać nerwy wzrokowe, prowadzące z oczu do mózgu. Inne normalne komórki przysadki mogą zostać zgniecione i uszkodzone. W związku z tym w organizmie pojawić się mogą niedobory innych hormonów przez nią wydzielanych. Spowodować to może niedoczynność tarczycy i/lub niedoczynność nadnerczy – oba te problemy prowadzą do szeregu objawów chorobowych.
Komplikacje wynikające z akromegalii
Gdy zaobserwujemy powyższe objawy, powinniśmy niezwłocznie udać się do lekarza, który wykona badania hormonalne i badania obrazowe przysadki mózgowej. Jak zaznacza specjalista, choroba często rozpoznawana jest późno ‒ po ok. 7-10 latach od wystąpienia pierwszych zmian. Tymczasem większego guza trudniej usunąć. Jeżeli zabieg taki jest niemożliwy, stosuje się leki, które spowalniają postęp schorzenia. Wcześnie wykonana operacja usunięcia guza przysadki warunkuje wyleczenie pacjenta, a także uniemożliwia rozwój powikłań, takich jak choroby serca, choroby układu krwionośnego, choroby płuc i zwiększone ryzyko raka piersi oraz okrężnicy.
Gdy zaobserwujemy powyższe objawy, powinniśmy niezwłocznie udać się do lekarza, który wykona badania hormonalne i badania obrazowe przysadki mózgowej. Jak zaznacza specjalista, choroba często rozpoznawana jest późno ‒ po ok. 7-10 latach od wystąpienia pierwszych zmian. Tymczasem większego guza trudniej usunąć. Jeżeli zabieg taki jest niemożliwy, stosuje się leki, które spowalniają postęp schorzenia. Wcześnie wykonana operacja usunięcia guza przysadki warunkuje wyleczenie pacjenta, a także uniemożliwia rozwój powikłań, takich jak choroby serca, choroby układu krwionośnego, choroby płuc i zwiększone ryzyko raka piersi oraz okrężnicy.
Akromegalia prowadzić może do ogólnego zmęczenia i osłabienia mięśni. Co piąta osoba rozwinie cukrzycę, ponieważ hormon wzrostu zaburza funkcje insuliny. Co trzecia osoba zmagać się będzie z wysokim ciśnieniem tętniczym. Zwiększone ryzyko nadciśnienia i cukrzycy wpływa na zwiększone ryzyko udaru. U kobiet pojawić się mogą nieregularne miesiączki lub całkowity ich brak, a u mężczyzn problemy z erekcją.
Leczenie akromegalii
Terapia akromegalii polega na usunięciu (zmniejszeniu) guza lub obniżeniu stężenia hormonu wzrostu. Operację wykonać można przez nos lub zatokę klinową, dzięki czemu nie istnieje konieczność otwierania czaszki. W ten sposób możliwe jest zminimalizowanie ryzyka potencjalnych powikłań. W przypadku niewielkiego guza możliwe jest całkowite wyleczenie. Guz większy wymagać może ponownej operacji lub leczenia dodatkowego.
Terapia akromegalii polega na usunięciu (zmniejszeniu) guza lub obniżeniu stężenia hormonu wzrostu. Operację wykonać można przez nos lub zatokę klinową, dzięki czemu nie istnieje konieczność otwierania czaszki. W ten sposób możliwe jest zminimalizowanie ryzyka potencjalnych powikłań. W przypadku niewielkiego guza możliwe jest całkowite wyleczenie. Guz większy wymagać może ponownej operacji lub leczenia dodatkowego.
Chociaż farmakoterapia pozwala na obniżenie poziomu hormonu wzrostu i zmniejszenie wielkości guza, nie prowadzi do całkowitego jego zniknięcia. Przed zabiegiem usunięcia guza lub po niezupełnym jego usunięciu stosuje się analogi somatostatyny. Niekiedy dodatkowo do terapii włącza się leki dopaminergiczne lub antagonistę receptora hormonu wzrostu. W niektórych przypadkach konieczne jest przeprowadzenie radioterapii.
Reklama.