Reklama.
Reklama.
Reklama.
Nie padnij ofiarą – na co uważać ze strony emocjonalnych szantażystów?
Szantaż emocjonalny polega na wpędzaniu w poczucie winy, w celu manipulacji drugą osobą. Jeżeli często zdarza ci się słyszeć: „To ja się poświęcam dla ciebie, a ty...”, co skutkuje poddawaniu się woli partnera, może to oznaczać, że jesteś ofiarą szantażu emocjonalnego.
Reklama.
Umiejętne granie na emocjach
Szantaż emocjonalny często zdarza się w związku, ale nie tylko – manipulacja może być stosowana przez mężów i żony, ale też rodziców, rodzeństwo, przyjaciół i dzieci. Niektóre przypadki mogą powodować u ofiary niską samoocenę, niepokój i depresję (przeczytaj o pomaganiu w depresji: http://portal.abczdrowie.pl/pomoc-w-depresji). Ponieważ szantaż emocjonalny stosują osoby, z którymi łączą nas bliskie relacje, nie jesteśmy w stanie zdystansować się do sytuacji i wykazać się asertywnością. Dla szantażysty prośby to tak naprawdę żądania – na odmowę osoby takie reagują niezadowoleniem i oburzeniem. Oto kilka sygnałów ostrzegawczych, które świadczą o tym, że mamy do czynienia z szantażem emocjonalnym:
1. Manipulowanie twoimi decyzjami i wyborami poprzez negatywną reakcję na te, które nie podobają się partnerowi, np. obrażanie się/nieodzywanie, dopóki nie zmienisz zdania.
2. Pojawiające się groźby do momentu, kiedy nie zrobisz tak, jak życzy sobie szantażysta, np. „Zrób to, bo jeśli nie, to będę smutny/nieszczęśliwy/będzie mi przykro” itp.
3. Oskarżanie lub obwinianie o coś, czego się nie zrobiło, aby wzbudzić poczucie winy i wymusić na ofierze ponowne zdobywanie względów szantażysty.
4. Dramatyczne okazywanie cierpienia.
5. W najgorszym wypadku: groźby skrzywdzenia ciebie lub siebie samego, aby osiągnąć określone zachowanie.
Szantaż emocjonalny często zdarza się w związku, ale nie tylko – manipulacja może być stosowana przez mężów i żony, ale też rodziców, rodzeństwo, przyjaciół i dzieci. Niektóre przypadki mogą powodować u ofiary niską samoocenę, niepokój i depresję (przeczytaj o pomaganiu w depresji: http://portal.abczdrowie.pl/pomoc-w-depresji). Ponieważ szantaż emocjonalny stosują osoby, z którymi łączą nas bliskie relacje, nie jesteśmy w stanie zdystansować się do sytuacji i wykazać się asertywnością. Dla szantażysty prośby to tak naprawdę żądania – na odmowę osoby takie reagują niezadowoleniem i oburzeniem. Oto kilka sygnałów ostrzegawczych, które świadczą o tym, że mamy do czynienia z szantażem emocjonalnym:
1. Manipulowanie twoimi decyzjami i wyborami poprzez negatywną reakcję na te, które nie podobają się partnerowi, np. obrażanie się/nieodzywanie, dopóki nie zmienisz zdania.
2. Pojawiające się groźby do momentu, kiedy nie zrobisz tak, jak życzy sobie szantażysta, np. „Zrób to, bo jeśli nie, to będę smutny/nieszczęśliwy/będzie mi przykro” itp.
3. Oskarżanie lub obwinianie o coś, czego się nie zrobiło, aby wzbudzić poczucie winy i wymusić na ofierze ponowne zdobywanie względów szantażysty.
4. Dramatyczne okazywanie cierpienia.
5. W najgorszym wypadku: groźby skrzywdzenia ciebie lub siebie samego, aby osiągnąć określone zachowanie.
Techniki stosowane przez szantażystę oparte mogą być na uczuciu miłości („Jeśli tak mnie kochasz, zrób to, o co proszę...”), celach („Musisz pomóc mi osiągnąć moje ważne cele.”), poczuciu winy („Poświęciłam życie dla ciebie, a ty...”), karach („Zrób to, bo inaczej ukarzę cię, np. przestanę się odzywać.”), zależności („Nie mogę żyć bez ciebie, więc zrób to, czego chcę”).
Najczęściej szantażystami są osoby egocentryczne, które uważają się za pępek świata, liczą się jedynie ich emocje, a pozostałe osoby pełnią rolę służalczą i mają za zadanie spełniać wszelkie ich życzenia. To zazwyczaj osoby bliskie, które znają nasze sekrety i sfery, w których nie czujemy się pewnie, co wykorzystują w celu kontroli naszego zachowania. Dobrym przykładem mogą być matki, które wywołują poczucie winy u dzieci („Nawet tego dla starej matki nie możesz zrobić...”) czy partner, który strzela focha. Czasami szantaż emocjonalny potrafi być bardzo subtelny i druga strona faktycznie uważa, że postąpiła źle lub zawiodła partnera czy rodzica.
Szantażyści emocjonalni nie są przygotowani na odmowę – przeciętna dojrzała osoba potrafi zrozumieć, że jeżeli o coś prosi, to może usłyszeć „nie”. Należy zrozumieć, że szantażysta wybiera cierpienie, chociaż nie ma żadnego powodu, żeby to robić – nie dzieje mu się żadna realna krzywda poza tą, że druga osoba nie postępuje zgodnie z ich wolą, czy przestała się ich słuchać.
Jak postępować z szantażystą emocjonalnym?
Na manipulację należy reagować stanowczo i asertywnie. Zmienić zachowanie takiej osoby można jedynie, jeśli pojawią się uczucia, które zaskoczą manipulatora, np. strach przed utratą partnera lub rozluźnienia relacji. Pod wpływem silnych emocji jest szansa, że szantażysta zmieni zachowanie, chociaż nie jest to łatwe i może wymagać terapii. Oto kilka wskazówek, co robić w przypadku szantażu emocjonalnego:
1. Przede wszystkim należy rozpoznawać charakterystyczne cechy szantażu emocjonalnego i zrozumieć, że postępowanie zgodnie z życzeniami drugiej strony spowoduje jedynie pogorszenie sytuacji.
2. Nikt, kto tak naprawdę cię kocha, nie zagrozi ci przemocą lub postępowaniem wbrew ważnym dla ciebie wartościom.
3. Należy zrozumieć, że szantażysta emocjonalny rozumuje inaczej i nie reaguje dobrze na logiczne argumenty czy komunikację w celu osiągnięcia kompromisu.
4. Należy pracować nad asertywnością i ustalaniem pewnych granic osobistych w celu obrony przed manipulacją.
Na manipulację należy reagować stanowczo i asertywnie. Zmienić zachowanie takiej osoby można jedynie, jeśli pojawią się uczucia, które zaskoczą manipulatora, np. strach przed utratą partnera lub rozluźnienia relacji. Pod wpływem silnych emocji jest szansa, że szantażysta zmieni zachowanie, chociaż nie jest to łatwe i może wymagać terapii. Oto kilka wskazówek, co robić w przypadku szantażu emocjonalnego:
1. Przede wszystkim należy rozpoznawać charakterystyczne cechy szantażu emocjonalnego i zrozumieć, że postępowanie zgodnie z życzeniami drugiej strony spowoduje jedynie pogorszenie sytuacji.
2. Nikt, kto tak naprawdę cię kocha, nie zagrozi ci przemocą lub postępowaniem wbrew ważnym dla ciebie wartościom.
3. Należy zrozumieć, że szantażysta emocjonalny rozumuje inaczej i nie reaguje dobrze na logiczne argumenty czy komunikację w celu osiągnięcia kompromisu.
4. Należy pracować nad asertywnością i ustalaniem pewnych granic osobistych w celu obrony przed manipulacją.
O swoich problemach możesz porozmawiać na forum abcZdrowie.pl: http://forum.abczdrowie.pl/forum-psychologia.
Reklama.