Biolodzy z Uniwersytetu w Indianie i Uniwersytetu Stanowego w Montanie odkryli związek pomiędzy wirusami HIV i Ebola a wirusami STIV, które atakują archeony – mikroorganizmy jednokomórkowe, występujące przy gorących źródłach. Pomimo że ludzie i wspomniane jednokomórkowce żyją w zupełnie innych środowiskach oraz dzieli je ogromna przepaść ewolucyjna mierzona w miliardach lat, oba rodzaje wirusów korzystają z takich samych białek oraz identycznych mechanizmów niszczenia komórek.
Reklama.
Wirusy HIV i Eboli starsze niż sądzono
Naukowcy poddali badaniom wirusa STIV, który występuje w mikroorganizmach przystosowanych do życia w ekstremalnie wysokich temperaturach, zwanych termofilami. Znaleźć je można w szczególności w pobliżu gejzerów, takich jak te w Parku Narodowym Yellowstone. Badacze zauważyli, że podobnie jak w przypadku wirusów atakujących człowieka, wirus STIV używa kompleksu białkowego ESCRT nosiciela, w celu zakończenia procesu własnego rozwoju. Stephen D. Bell, profesor biochemii Uniwersytetu w Indianie, podkreśla, że odkrycie to pozwala zgłębić związek między gospodarzami a wirusami i, co ważniejsze, dostarcza prostego modelu pokazującego, w jaki sposób wirusy wykorzystują mechanizmy komórkowe.
W wyniku badań naukowcom udało się ustalić, że zarówno w komórkach zarażonych wirusami HIV czy Eboli, jak i w zainfekowanym mikroorganizmie jednokomórkowym obecny jest ten sam enzym – Vps4A. Występuje on wyłącznie w komórkach zainfekowanych wirusem, któremu pomaga w przebiciu ściany komórkowej. W ten sposób nowe wirusy wyprodukowane wewnątrz komórki z jego własnego materiału genetycznego wydostają się na zewnątrz. Prof. Bell jest zdania, że wirus używa tych samych mechanizmów włączenia kompleksu białkowego ESCRT i ataku zarówno w przypadku jednokomórkowych archeonów, jak i złożonych wielokomórkowych tkanek ludzkich. Wspólne cechy wirusów HIV, Eboli i STIV dowodzą, że dwa pierwsze muszą być dużo starsze, niż do tej pory uważano. Podczas gdy archeony mogą mieć nawet 3,7 miliarda lat, pierwsze eukaryota, czyli komórki jądrowe dające początek roślinom i zwierzętom, datowane są na 1,7 miliarda lat.
Powstanie szczepionka przeciw wirusom HIV i Eboli?
Jak wskazuje Medonet.pl, od jakiegoś już czasu podejrzewano, że wirusy Eboli i HIV są w rzeczywistości dużo starsze. Wskazywały na to nieudane próby stworzenia szczepionek chroniących przed zakażeniem nimi. Chociaż wciąż nie dysponujemy skutecznymi szczepionkami, w czasie badań naukowcy z amerykańskiego Narodowego Instytutu Zdrowia i Uniwersytetu Zdrowia i Nauki w Oregonie zauważyli, że zarówno mechanizm zakażenia wirusem Eboli, jak i nabywania odporności przez nosiciela jest stary z ewolucyjnego punktu widzenia. Odkrycie to może okazać się przełomem w przyszłych badaniach nad zapobieganiem zakażeniom wirusami HIV i Eboli.
O wirusie HIV głośno zrobiło się dopiero podczas epidemii AIDS w latach 80. Jest on wciąż przyczyną wielu zakażeń, zarówno na świecie, jak i w Polsce. Jak podaje Wirtualna Polska, w 2011 roku w naszym kraju zarejestrowano 992 zakażenia wirusem HIV, co jest najwyższym wynikiem od wielu lat. Począwszy od roku 1985, zakażeniu uległo ok. 16 tysięcy osób. Biorąc pod uwagę ludzi, którzy są nieświadomi posiadania wirusa, możliwe, że liczba jego nosicieli w Polsce sięga nawet 35 tysięcy. Jeżeli chodzi o dane światowe, w 2011 roku odnotowano 2,5 miliona zakażeń, chociaż w rzeczywistości nosicieli może być nawet 34 miliony. Z powodu wirusa w 2011 roku zmarło aż 1,7 miliona osób.
Wirus Eboli jest przyczyną powstawania groźnej dla życia gorączki krwotocznej, występującej u naczelnych oraz ludzi. Światowa Organizacja Zdrowia podaje, że w przypadku zarażenia wirusem śmiertelność sięga aż 90% przypadków. Wirus Eboli oraz pokrewny mu wirus Marburg najczęściej atakują w Afryce, a w latach 2005-2006 spowodowały zgon 88% zakażonych ludzi. Pojedyncze zakażenia odnotowano także na innych kontynentach – w Holandii i Stanach Zjednoczonych. W większości przypadków zakończyły się one śmiercią zainfekowanych osób.
Więcej informacji na temat wirusa HIV i wirusa Eboli znajdziesz na abcZdrowie.pl.