Druga twarz hormonu miłości

W przypadku, gdy doświadczamy negatywnego lub stresującego wydarzenia, oksytocyna pobudza obszar mózgu odpowiedzialny za intensyfikację wspomnienia. Co więcej, hormon ten zwiększa podatność człowieka na uczucia strachu i niepokoju podczas stresujących doświadczeń w przyszłości. Naukowcy przypuszczają, że ma też działanie przeciwne, czyli wzmacnia pozytywne wspomnienia społeczne i w ten sposób polepsza nasze samopoczucie, jednak badania nad tą sferą aktywności oksytocyny wciąż trwają.

Do powyższych wniosków badacze doszli na drodze 2 eksperymentów z udziałem 3 grup myszy. Jedna z grup zwierząt pozbawiona była receptorów oksytocyny, co oznaczało, że hormon nie miał dostępu do komórek mózgu. W kolejnej liczba receptorów była znacznie podwyższona, a w grupie kontrolnej ich ilość była typowa.

W pierwszym z badań myszy pojedynczo umieszczane były w klatkach z gryzoniami agresywnymi i doświadczały społecznej porażki, co było dla nich stresującym przeżyciem. Gdy po 6 godzinach czynność powtórzono, okazało się, że gryzonie z pierwszej grupy nie pamiętały o negatywnych przeżyciach, dlatego nie okazywały strachu. Tymczasem u myszy ze zwiększoną ilością receptorów reakcja lękowa na stresującą sytuację była bardzo wyraźna. W ten sposób naukowcy doszli do wniosku, że oksytocyna wzmaga złe wspomnienia.

W drugim badaniu te same grupy myszy wystawione zostały na działanie stresu związanego z porażką społeczną, której doświadczyły w klatkach z jeszcze bardziej agresywnymi zwierzętami. Tym razem 6 godzin po wystąpieniu stresu myszy umieszczono w pudełkach, gdzie poddano je krótkiemu porażeniu prądem, które nie powodowało bólu, a jedynie zaskoczenie. Po 24 godzinach, gdy ponownie lokowane były w pudełkach, nie stosowano elektrowstrząsów. Okazało się, że zwierzęta, u których brakowało receptorów, po powrocie do pudełka nie okazywały strachu. Myszy z drugiej grupy odczuwały bardzo silny lęk, podczas gdy w grupie kontrolnej strach był umiarkowany. Naukowcy doszli więc do wniosku, że oksytocyna podsyca uczucia strachu i niepokoju, w przypadku stresu występującego w przyszłości.

W wyniku badań okazało się, że aby zintensyfikować negatywne wspomnienia społeczne i niepokój, konieczne jest aktywowanie konkretnych cząsteczek sygnałowych, zwanych kinazami regulowanymi sygnałem zewnątrzkomórkowym. Ich działanie trwa przez 6 godzin po wystąpieniu negatywnego doświadczenia. Poprzez stymulację ścieżek mózgowych odpowiedzialnych za strach, z których wiele przebiega przez przegrodę boczną, kinaza sprawia, że poczucie lęku się wzmaga – podejrzewa Jelena Radulovic, pracowniczka naukowa Northwestern University Feinberg School of Medicine i współautorka badania.