Dzieci chorujące na padaczkę źle sypiają w nocy, w związku z czym w ciągu dnia często odczuwają senność. Co więcej, mali epileptycy przeważnie słabo radzą sobie w szkole. Chociaż oba problemy niewątpliwie są ze sobą powiązane, związek ten okazuje się bardziej skomplikowany, niż dotychczas przypuszczano.
Reklama.
Wpływ padaczki na dziecięcą pamięć
Zdaniem członków brytyjskiej organizacji charytatywnej Young Epilepsy, 1 na 5 osób cierpiących na padaczkę doświadcza problemów z nauką i innych trudności w dziedzinie osiągnięć intelektualnych. Słabe wyniki szkolne są typowe dla najmłodszych pacjentów. Liczne dowody wskazują na fakt, że nawet połowa dzieci z padaczką radzi sobie w szkole słabiej niż rówieśnicy.
2 lata temu dr Charline Urbain z Free University of Brussels (Wolny Uniwersytet Brukselski) opublikowała wyniki małego, jednak niezwykle istotnego badania w dziedzinie dziecięcej epilepsji. Pracuje ona w uznanym na świecie ośrodku badań nad diagnozą i leczeniem zaburzeń snu, kierowanym przez prof. Philippe Peigneux. W swoim badaniu specjalistka porównała zdolności poznawcze czworga dzieci z padaczką i ich zdrowych rówieśników. Zadanie przydzielone młodym ludziom polegało na przywołaniu wyuczonych dzień wcześniej par słów po przespanej nocy. Okazało się, że epileptycy radzili sobie z testem gorzej niż pozostali uczestnicy. Badacze są zdania, że zjawisko to wynika z odmiennego przebiegu konsolidacji pamięci deklaratywnej w czasie snu u chorych dzieci. Innymi słowy, sugerują oni, że do wykształcenia silnych wspomnień konieczny jest zdrowy sen. Co ciekawe, zespół badawczy stwierdził, że po zastosowaniu hydrokortyzonu, u jednego z chorych dzieci rytm snu uległ regulacji i było ono w stanie skuteczniej przywoływać wyuczone słowa.
Zaburzenia snu a sukcesy szkolne
Zachęcona pozytywnymi wynikami, organizacja Young Epilepsy ufundowała badanie nad związkiem padaczki z problemami w nauce i rolą snu w procesie zapamiętywania. Powierzone ono zostało zespołowi badawczemu pod przewodnictwem prof. Helen Cross z University College London Institute of Child Health (Instytut Zdrowia Dziecka na Uniwersytecie Londyńskim). Zdaniem prof. Cross, problemy z nauką dotykają nawet dzieci z najłagodniejszymi formami epilepsji. Wynikać to może z tzw. wyładowań padaczkowych w mózgach pacjentów. Przypominają one zakłócenia aktywności elektrycznej mózgu, obserwowane w czasie napadów padaczkowych, jednak nie są tak silne, aby wywołać drgawki. Wspomniane wyładowania elektryczne przeważnie występują w czasie snu u osób z epilepsją oraz u dzieci z ADHD.
W czasie snu wspomnienia się ugruntowują, dlatego w przypadku gdy poddamy daną osobę testowi dotyczącemu związków między słowami, a potem sprawdzimy jej dokonania po zdrowo przespanej nocy, okaże się, że następnego dnia lepiej poradzi sobie ona z zadaniem. Jeżeli przerwiemy sen, wynik nie będzie tak dobry. Tymczasem niektóre formy epilepsji, objawiające się nieustającymi wyładowaniami padaczkowymi w czasie snu, mogą w negatywny sposób wpływać na pamięć – podkreśla prof. Cross. Możliwe jest jednak odwrócenie tych skutków na drodze terapii.
Potrzebne nowe podejście do leczenia?
W prowadzonych obecnie testach, specjalistka analizuje młodych pacjentów, którzy leczeni są farmakologicznie, oraz tych, u których występują stałe wyładowania padaczkowe. Testy przeprowadza przed i po śnie, a także przed i po momencie obudzenia, celem stwierdzenia, czy wyładowania mają wpływ na zaburzenia rytmu snu. Epilepsja może mieć katastrofalny wpływ na dzieci i ich rodziny, dlatego należy poświęcić szczególną uwagę kontroli napadów – mówi prof. Cross. Jeżeli badania potwierdzą związek między wyładowaniami padaczkowymi, zaburzeniami snu i problemami z nauką, konieczne będzie skupienie się na bardziej agresywnych metodach leczenia epilepsji, skoncentrowanych nie tylko na powstrzymaniu napadów, ale także na stłumieniu nieprawidłowej, nocnej aktywności mózgu.
Jak tłumaczy specjalistka, dotychczas przyjmowano, że pacjentów nie powinno się leczyć, dopóki nie wystąpi atak, chyba że w mózgu chorego w czasie snu odnotowuje się ciągłe wyładowania elektryczne. Jeżeli uda się potwierdzić, że padaczka ma wpływ na pamięć i konsolidację wspomnień, konieczna będzie zmiana zasad postępowania z najmłodszymi chorymi. Pierwszych wyników badacze spodziewają się nadchodzącego lata.
Więcej na temat problemów związanych z padaczką przeczytasz na abcZdrowie.pl.