Sok owocowy może być tak szkodliwy jak napój gazowany
Patrycja Karpińska
22 kwietnia 2014, 08:24·3 minuty czytania
Publikacja artykułu: 22 kwietnia 2014, 08:24
Jak dowodzi dwóch specjalistów w magazynie „The Lancet Diabetes & Endocrinology”, z powodu wysokiej zawartości cukru soki owocowe mogą być dla nas tak samo niekorzystne, jak słodzone cukrem napoje gazowane. Zdaniem prof. Naveeda Sattara i dr. Jasona Gilla z Uniwersytetu Glasgow w Szkocji, obecnie przyjmowane wytyczne zalecające spożywanie 5 porcji owoców i warzyw dziennie nie powinny obejmować soków owocowych.
Reklama.
Choroby wywołane cukrem
Jak tłumaczą autorzy raportu, włączenie soków owocowych na listę zalecanych produktów spożywczych prowadzi do błędnego przekonania, że mogą być one pite bez ograniczeń. Apelują oni także do firm spożywczych, aby poprawiły oznakowanie soków owocowych w taki sposób, aby konsument wiedział, że nie powinien spożywać więcej niż 150 ml soku dziennie.
Większą uwagę sokom owocowym poświęcono, gdy lekarze postanowili zgłębić związek pomiędzy wysokim spożyciem cukru a ryzykiem chorób serca. W 2012 roku badacze z Harwardu donieśli, że spożywanie słodkich napojów zwiększa ryzyko chorób serca wśród mężczyzn. 2 lata wcześniej zauważono, że w okresie ostatniej dekady wysoka konsumpcja słodzonych cukrem napojów przyczyniła się do wzrostu liczby przypadków cukrzycy i chorób serca.
Ile wiemy o sokach owocowych?
Dr Gill zaznacza, że w społeczeństwie panuje błędne przekonanie, iż soki owocowe i koktajle są niskocukrowymi alternatywami dla napojów słodzonych cukrem. Jak tłumaczy prof. Sattar, sok wykazuje zbliżoną gęstość energii i zawartość cukru do napojów słodzonych. Na przykład, 250 ml soku jabłkowego zawiera 110 kcal i 26 g cukru, podczas gdy 250 ml coca-coli zawiera 105 kcal i 26,5 g cukru.
W badaniu powrócono do ankiety internetowej, w której udział wzięło ponad 2000 dorosłych osób. Jej celem było zbadanie świadomości społecznej na temat zawartości cukru w sokach owocowych. Uczestników poproszono o obejrzenie zdjęć pojemników wypełnionych napojami bezalkoholowymi i oszacowanie, ile łyżeczek cukru zawierały. Okazało się, że chociaż wszystkie napoje posiadały podobną ilość cukru, badani przeważnie niedoceniali jego zawartości w sokach i koktajlach (podawali wartości niższe o średnio 48%), a przeceniali w napojach gazowanych (o około 12%).
Wartości odżywcze soków
Okazuje się także, że chociaż spożywanie znacznej ilości całych owoców skutkuje zmniejszonym lub neutralnym ryzykiem cukrzycy, wypijanie dużej ilości soków owocowych prowadzić może do zwiększonego ryzyka cukrzycy. Jedna szklanka soku owocowego zawiera znacznie więcej cukru niż jeden kawałek owocu. Co więcej, wiele składników odżywczych, takich jak błonnik, występuje w sokach w dużo mniejszych ilościach lub wcale – dodaje prof. Sattar.
Według amerykańskiego eksperta ds. otyłości, Roberta Lustiga, sok owocowy w zasadniczej części składa się z cukru, dlatego, jak podaje, jest swoistą „trucizną”. Specjalista sugeruje, że cukier jest największym winowajcą epidemii otyłości, a najgorsze jego źródła to te, które wydają się najzdrowsze. Największym problemem związanym z sokami jest brak błonnika. Gdy zjadamy całe jabłko, cukier bilansowany jest przez błonnik, co umożliwia wątrobie pełną przemianę metaboliczną tego, co do niej trafia. Jednak spożywając pół litra soku jabłkowego, ogromna ilość energii trafia bezpośrednio do wątroby.
Poza tym, chociaż soki owocowe zawierają witaminy i minerały, których brak w słodzonych napojach, ilość tych składników odżywczych może okazać się niewystarczająca, aby wyrównać straty, jakie w wyniku nadmiernego spożycia soków ponosi metabolizm – mówi dr Gill. Autorzy badania powołują się także na eksperyment, w którym uczestnicy codziennie przez 3 miesiące wypijali pół litra czystego soku grejpfrutowego. Wyniki pokazały, że chociaż napój ten posiada właściwości przeciwutleniające, doprowadził do zwiększonej insulinooporności i większego obwodu talii u dorosłych osób z nadwagą.
Zdaniem prof. Sattara, istnieją ważne powody, dla których warto opodatkować słodkie napoje lub uregulować problem zbyt dużego ich spożycia w inny sposób. Specjaliści nie sądzą, że dzieci w ogóle nie powinny pić soków owocowych. Pragną jedynie, aby decydenci w sprawach zdrowia publicznego pamiętali o sokach owocowych, gdy poruszają temat napojów słodzonych cukrem.