Tomasz Jaroński i Krzysztof Wyrzykowski, komentatorzy Eurosportu: My nie ściemniamy [wywiad]

T.J: Tak.

K.W: Z tą twarzą to nie zawsze tak jest. Pamiętam, jak pierwszy raz ktoś mnie poznał po głosie. To było zaskoczenie, bo nastąpiło to w nietypowych warunkach. W Andrychowie, dokąd często jeżdżę, stałem w kolejce po pomidory. I stał przede mną facet, który coś tam zamówił, płacił i potem ja pani w sklepie mówię: „To ja też poproszę trzy kilo pomidorów”. I on się odwrócił i mówi: „Ja pana znam”. „A skąd pan mnie zna?”. „Przecież pan w Eurosporcie pracuje”. Uświadomiło mi to wtedy, że jest w tym pewne niebezpieczeństwo. Na przykład jak gdzieś dzwonię, w dowolnej sprawie, nie jestem incognito. To nowe doświadczenie, które oceniam raczej jako przyjemne. Nie usłyszałem jeszcze czegoś w stylu: „Ja pana znam, słucham, pan jest kawał wała”.

T.J: I nie pompujemy balona, co jest dzisiaj niezwykle modne.

K.W: To może wydać się proste, ale nie jest. Nie można wziąć dzisiaj młodego adepta i powiedzieć mu, że już wkrótce będzie tak komentował. To są lata pracy, które później wychodzą w niewiadomo którym momencie. Ja na przykład kompletnie się nie denerwuję transmisją. Może mnie wkurzyć coś, co stanie się na zawodach, ale zupełnie nie spinam się na myśl, że właśnie przemawiam do wielu Polaków. Że trzeba mówić. Nam nie przeszkadza mikrofon, a jak pan widzi takich polityków, to im się podkłada mikrofon bez przerwy, bez umiaru, a oni dalej dukają i nie wiedzą, co mówić.

T.J: Raczej tak. Często bywa u nas tak, że jak daną imprezę sportową komentuje dwójka ludzi, dwójka dziennikarzy, to gdzieś tam pobrzmiewa rywalizacja. Ja wiem lepiej, i tak dalej. My tego w ogóle nie mamy. A jak już, to robimy to celowo, żeby podnieść dozę humoru.

T.J: „Mam tu Krzysztofie taką ciekawostkę, ale nie pokażę ci jej, tylko powiem w odpowiedniej chwili”. To nie jest tekst w stylu „ja to wiem, ty tego nie wiesz”, tylko taki żart, który pełni określoną funkcję. A oprócz tego wszystkiego wydaje mi się, że mamy jeszcze podobne poczucie humoru. Śmiejemy się i z siebie, i z innych. I, co ciekawe, nawet jak te żarty gdzieś później trafiają, nie spotkałem się jeszcze z tym, by ktoś miał do nas pretensje.

K.W: Teraz jest w ogóle tendencja do wydłużania transmisji. To jest niedobre. Przecież nie można trzymać ludzi siedem godzin, pokazując im kolarstwo. Jeśli my nie możemy czasami tego wytrzymać, to co dopiero odbiorcy.

T.J: Chodzi panu o naszą specyfikę?

T.J: Nie chciałbym, żeby przy takiej okazji porównywano nas zaraz do Szpakowskiego, bo nie o to w tym chodzi.

K.W: Byłoby to ciekawe, ale myślę, że lepiej jednak tego nie robić. Jest wiele różnych sportów, które spokojnie moglibyśmy komentować na niezłym poziomie po jakimś procesie adaptacyjnym. Byłoby dobrze, gdyby one były zbieżne do kolarstwa i biathlonu, które wbrew pozorom też wiele łączy. Ucieczka tam, ucieczka tu, gonią tam i gonią też tu.

K.W. Tak, tak. Celowo tego używamy. Mi się na przykład Tomku wydaje, że my byśmy się sprawdzili w komentowaniu biegów narciarskich.

T.J: Ale tutaj pytanie padło o piłkę.

K.W: Co do piłki, to nie jestem już taki pewien.

T.J: Na pewno byśmy nie mówili, że ktoś zagrał piłkę, przegrał piłkę, bo to są takie zwroty piłkarskie, których ja w ogóle nie rozumiem. Niech mi ktoś wytłumaczy, co to znaczy, że ktoś „przegrał piłkę”.

K.W: Tam trzeba mieć orientację co do nazwisk, historii, ustawienia drużyny.

T.J: Ale do tego można się przygotować. Po prostu nie wchodzilibyśmy w szczegóły, bo tu byśmy nie uniknęli błędu. Bałbyś się takiego wyzwania?

K.W: Nie podjąłbym się go. Jestem człowiekiem, który kocha wszystkie sporty olimpijskie. Zaraz pewnie pan powie, że piłka na igrzyskach też jest. Jest, ale zupełnie pozbawiona tego znaczenia. Bardzo lubię oglądać mistrzostwa świata, bardzo nie lubię oglądać piłki ligowej, a wręcz nie znoszę oglądać meczów, które niczego nie wnoszą. Z kim my tam wczoraj graliśmy? Z Mołdawią?

K.W: No to takiego meczu bym w życiu nie oglądał.

T.J: A wczoraj był mecz Polska – Macedonia?

K.W: Mnie to bardzo martwi.

T.J: A ja wejdę ci w słowo. To nie jest złe, bo to są nowe środki komunikacji i dlaczego z nich nie korzystać. Natomiast dramatycznie zaniżył się poziom i to nawet nie w dziennikarstwie sportowym, ale zwłaszcza w politycznym. To jest fatalny wzór, polegający na tym, że liczy się szybkość. Ale zła szybkość, a co za tym idzie takie niechlujstwo. Że kluczowy jest tytuł, ale nie mądry, inteligentny, zachęcający do czytania, tylko tytuł kłamliwy. „Premier zginął w katastrofie lotniczej” – klikam w takie coś, a potem się okazuje, że był to premier Filipin. To jest dla mnie zbrodnia. Dziennikarska zbrodnia. W dawnym „Przeglądzie Sportowym” ktoś by za taki tytuł wyleciał, bo on nie jest adekwatny do treści.

K.W: Ja jestem wychowany w kulturze słowa pisanego. Niechlujstwo bardzo mnie razi. W internecie czy na tych paskach. Zobaczcie, ile jest strasznych błędów na tych paskach. Merytorycznych, składniowych, czasami ortograficznych. Lecą takie byki, że to się w głowie nie mieści.

T.J: Bo to jest ta szybkość. Podam jeszcze panu taki przykład. Dawniej, gdy nie było internetu, tekst pisało się po zakończeniu zawodów. Człowiek miał zupełnie inną refleksję i od czegoś innego zaczynał. Miał ogólny widok. A teraz człowiek, który jest na meczu, wklepuje to w trakcie jego trwania. Po pierwsze jego ogląd meczu jest zupełnie inny, bo zajęty jest wklepywaniem. To tak, jak nie powinno się rozmawiać przez komórkę, gdy się prowadzi samochód. Bo mózg zajęty jest czymś innym i obie rzeczy na tym cierpią. I prowadzenie, i ta rozmowa. Po tych tekstach to widać. Czytam sobie tekst i tam pierwsze minuty są rozbudowane, a im dalej, tym coraz mniej jest. A ja nie chcę szczegółowego sprawozdania. Chciałbym dowiedzieć się z główki o ogólnym wrażeniu. Czy mecz był dobry, czy słaby. Kiedyś Wojtek Mittelstaedt w „Trybunie Ludu” wymyślił, żeby były tylko krótkie sprawozdania za wszystkich meczów piłkarskich. I on kolegom powiedział fajną rzecz. Twoje sprawozdanie ma być takie, że ty idziesz jedną stroną ulicy, a twój kolega idzie drugą. I on krzyczy do ciebie: „Ty, byłeś na meczu, co tam było?!” I ty nie zaczynasz wtedy: „Już w siódmej minucie ten a ten strzelił na bramkę, w dziewiątej minucie Pipściński podał do Ikścińskiego”. Przecież ty po prostu krzykniesz: „Eee, słuchaj, mecz był słaby, nasi tak trochę się starali, ale ten trener jest do dupy i trzeba go zmienić!”. Niestety, ale teraz nikt takich rzeczy nie umie napisać. Albo te blogi i felietony. Przecież to są komentarze.

T.J: Na studiach usłyszałem kiedyś ciekawy przykład. To jeszcze było oczywiście za czasów dawniejszych. Otóż dziennikarze polityczni byli wysyłani do pisania sprawozdań, gdy na przykład do Polski przylatywał Breżniew. To nie była żadna trudność, bo taki tekst składał się ze schematów. „Godzina 19.15, ląduje Tupolew, na pokładzie jest ten, wśród witających ten”. Problem pojawił się w Polskiej Agencji Prasowej, gdy przylatywał jeden z amerykańskich prezydentów i to jeszcze po długiej przerwie. Kto to wtedy był…

K.W: Carter?

T.J: Carter, chyba tak. I nagle się okazało, że trzeba było wysłać kogoś, kto napisałby niekonwencjonalnie. I wybór padł na dziennikarzy sportowych. Wie pan, ja generalnie nie wierzę w to, że dziennikarz, czy nawet człowiek, może się znać na wszystkim. I jak słucham tych wszystkich komentatorów politycznych, nie mówiąc już o politykach, to ja nie wierzę w ich żadne słowo, bo to jest fizycznie niemożliwe. Jest sobie któryś tam komentator z prawicy czy lewicy, obojętnie. Tarcza antyrakietowa? On się wypowiada. Katastrofa smoleńska? On wszystko wie o samolotach. Wejście Polski do strefy Euro? On to komentuje. To samo politycy. A teraz weźmy sytuację, gdy tematem głównym w całej tej medialnej sieczce staje się sport. I mamy sprawę Armstronga, którą tam też na wszelkie strony nicowano. I nagle się okazuje, że ktoś tam się wypowiada i gada głupoty. I jeśli on gada w tej sprawie głupoty, to podejrzewam, że i o tarczy, i o katastrofie też gada głupoty. W sporcie tak nie jest. Jest bardzo mało ogólnosportowych komentatorów.

K.W: Ale tam jest jeszcze jedna rzecz z tymi politycznymi. Ta pani Pochanke, której nie cenię jako dziennikarza politycznego. TVN24 - stacja, która jest dowodem  straszliwej degrengolady dobrego dziennika, który mógł być. Poza tym dziennikarze polityczni mają skrajną nieumiejętność przeprowadzania wywiadów. Z jakiej my znamy ich strony? Ano z takiej, że pytają. Pani Pochanke pyta. Nie umie słuchać, nie czeka na odpowiedź.

K.W: Tak, musi być wyżej.

T.J: Bo ona jest gwiazdą. A rozmówca ma spowodować, żeby ona była jeszcze większą gwiazdą.

K.W: Proszę zauważyć, że większość dziennikarzy z tego TVN24 postępuje podobnie. I tak samo jest jeszcze w „Szkle Kontaktowym”. Dlaczego w „Szkle”, które na początku było ulubioną audycją inteligencji, jak nagle jest czyjś telefon i ktoś ma rację w czymś,  ale to nie jest racja, którą dzieli prowadzący, nikt się do tego nie ustosunkuje? I taki pan Miecugow to kompletnie pomija albo przechodzi do czegoś kompletnie innego, że to niby nieważne, że my tu mamy ważniejsze rzeczy. Tak się nie prowadzi programów. W swoim życiu nigdy nie miałem sytuacji, żebym ja kogoś zagłuszył czy żebym ja chciał tylko mówić, w ogóle nie zwracając uwagi na to, co ktoś inny ma do powiedzenia. No jakżeż tak można? A tak jest głównie w TVN-ie. Myślę, że teraz najbardziej się broni telewizyjna Jedynka.

T.J: A gdyby ode mnie coś zależało to bym zlikwidował, zresztą ostatnio skrytykował to ten z Ameryki kolega…

T.J: Tak, właśnie. No więc zlikwidowałbym tych wszystkich stand-uperów. Czy naprawdę każdą rzecz ktoś musi mi skomentować? I jednego dnia ja widzę, że gość jest przy tarczy antyrakietowej, innego – przy jakimś wypadku samochodowym, a do tego wszystkiego ten jego niby inteligentny, ale tak naprawdę płytki i beznadziejny komentarz. Bo niby musi to się nim kończyć. To nie jest wiarygodne. Nie jest wiarygodne, jeżeli Kamil Dzióbka wiecznie zajmuje się czymś innym.

K.W: Nie wiem, kim jest Kamil Dzióbka…

T.J: (Śmiech).

K.W: Ale wiem, że w TVN24 jest taki dziennikarz, który kiedyś wydawało mi się, że jest przyzwoity. Ostatnio widzę, że stał się partnerem do rozmów ze Zbigniewem Bońkiem. Pyta go o taktykę kadry, o taktykę związku. A z jakiej paki? Czy ja publicznie mówię, co myślę o katastrofie smoleńskiej?

T.J: A co myślisz?

K.W: Wiesz, co myślę.

T.J: Ale zwróćmy tutaj uwagę na to, że TVN24 powstało po to, by informować cały dzień. I oni siłą rzeczy żyją z tych tematów, które wałkuje się cały dzień. I najlepiej dla stacji jest zrobić poranną audycję, gdzie ktoś się poobraża i potem już tylko żyć tym tematem. A dlaczego nie udało się, mimo prób Mariusza Waltera i innych, zrobić sportowej stacji całodziennej? Bo się nie da! Nie da się rzucić rano jakiś temat i potem przez całą dobę debatować, czy Gwizdoń jest lepsza od Pałki. Nie da się! Są pewne rzeczy obiektywne i sport jest jedną z nich.

K.W: Ale ja myślę, że ten cały TVN24 zaczął kiedyś na dużym poziomie. A teraz jest dramat, bo tego poziomu nie są w stanie utrzymać.

T.J: Dlatego wymyślają takie tematy, które mogą potem wałkować.

K.W: I to wieczne trzymanie kamer na sztywno, na konferencjach prasowych. Zmieniają zastawkę. Tu wszedł PIS, potem wchodzi PO…

T.J: Choć w zasadzie to nie jest nic ciekawego. Gdybym obudził się w środku nocy między 16. a 17. etapem Tour de France, byłbym w stanie spokojnie powiedzieć, co się będzie dziać na następnym etapie. I tak samo byłbym w stanie przewidzieć, myślę, że Krzysztof też, co w jakiejś sprawie powie polityk określonej partii.

K.W: I co każdy z nich myśli na temat katastrofy smoleńskiej.

T.J: To jest do bólu przewidywalne.

K.W: On w ogóle już nie istnieje. Nie będę ukrywał, że nie podoba mi się ta cała fuzja, która nastąpiła. Nie podoba mi się też pisanie bloga dla Onetu. Zresztą w ogóle nie odpowiada mi pisanie czegokolwiek do Internetu. Wie pan dlaczego? Bo nie lubię być później zaskakiwany przez ludzi, którzy coś mi zarzucają, a ja kompletnie nie wiem, z kim mam do czynienia. Co z tego, że człowiek ma jakąś tam ksywkę wpisaną, kiedy nie wiem, kto to w ogóle jest. Jak chce ze mną porozmawiać, to niech dorzuci adres, telefon. Porozmawiamy. A to, że on mi napisze, że jestem stary idiota? Jestem wolnym człowiekiem, sam mogę decydować. A z Tomkiem bardzo dobrze mi się pisało.

T.J: Myślę, że ludziom też to się podobało, ta cała formuła.

T.J: Naturalnie.

K.W: Usiedliśmy sobie tutaj, powiedzieliśmy „Starzy, ale jarzy” i już mieliśmy gotową jego nazwę.

T.J: Moja diagnoza jest prosta. Nieumiejętne osoby zarządzają kolarstwem. To są panowie, którzy nie dorośli do dzisiejszych czasów, robią jakieś przedziwne ruchy, tak jak choćby teraz z tą Katiuszą i Rodriguezem. Przecież to jest paranoja! Gość wygrywa ich klasyfikację, a później się jemu i grupie nie daje możliwości startu w najważniejszych wyścigach. Samobójstwo. Podejrzewam, że tam decydują tylko przewały, wywracanie pieniędzy, branie ich do swojej kieszeni.

K.W: Kolarstwo jest ciężko chore, to nie ulega wątpliwości. Czy śmiertelnie, to my nie wiemy, bo pewnie jesteśmy ostatnimi, którzy by tego pragnęli. Poza tym to by oznaczało, że dalej już nie ma niczego. Nie będę tutaj mówił, czy to jest obecne czy dawne UCI. To się nagromadziło przez wiele ostatnich lat. Winni też są kolarze. Ale przede wszystkim winne są pieniądze, winne są telewizje i winne jest wszystko to, co wiąże się z otoczką finansową tego wszystkiego. Doszliśmy do sytuacji, gdzie Armstrong, bazując na permanentnym oszukiwaniu siebie i wszystkich dookoła, stał się jednym z najbogatszych sportowców w USA. Przecież to jest postawienie wszystkiego na głowie! Nie może być tak, że kilkunastu uczestników Tour de France zarabia olbrzymie pieniądze, a stu to w ogóle klepie biedę. I teraz porównajmy z tenisistami czy piłkarzami. Pieniądz powoduje, że w sporcie dzieje się coś bardzo złego.

T.J: Ale kolarstwo to piękny sport. I on się obroni. Przecież całe społeczeństwa, mnóstwo ludzie jeździ na rowerach. Wyobraźmy sobie, że dochodzi do wielkiej afery korupcyjnej w skokach narciarskich. Skoków by wtedy nie było, bo nikt rekreacyjnie nie skacze oprócz tych zawodników. A na rowerach się jeździ. Poza tym cieszą mnie podejmowane teraz oddolne inicjatywy wyczyszczenia kolarstwa. Choć nie będzie łatwo, bo tutaj jest za dużo różnych grup interesów. Tak jak Kmicic spotkał się z Bogusławem i mu Bogusław opowiadał o tej połaci czerwonego sukna, tak tam każdy ciągnie sam, po swojemu. I jest bałagan. A nie ma spójności.

K.W: Dzisiaj nie mogę tak powiedzieć o żadnym. W przeszłości mogłem tak powiedzieć dwa albo trzy razy i nie pomyliłem się mam nadzieję. Dotarliśmy niedawno z Tomaszem do listy kolarzy, którzy sięgali po doping. Ci, którzy brali, do tego ci, którym udowodniono kontakty z podejrzanymi lekarzami.

T.J: Zamieszani, tak to nazwijmy.

K.W: I ich są straszne liczby. Przerażające. Ale ja uważam, że w kolarstwie doping jest od dawna. Jak czytam kroniki Tour de France, to dochodzę do wniosku, że był już kilkadziesiąt lat temu.

T.J: Ale w innych sportach też był.

K.W: Kolarstwo zawsze jest kontrolowane jako pierwsze. I w największym stopniu. Przecież dlaczego w tenisie nie ma tak posuniętych kontroli? Bo by powiedzieli, że nie będą grać.

K.W: Kolegą może nie, bo była między nami duża różnica wieku. Ale przez długi czas utrzymywaliśmy towarzyskie kontakty.

T.J: Ja bym powiedział: „Hello! What are you doing here?!” (śmiech)