Pijani kierowcy zabijają na drogach. Czy jest na nich jakikolwiek sposób?

Tysiąc pijanych kierowców od początku majówki. Dwieście trzydzieści wypadków. Trzystu rannych. Jedenaście osób nie żyje. Na nic zdają się kampanie społeczne, prośby policji, zabieranie prawa jazdy za jazdę z zawartością alkoholu powyżej dwóch dziesiątych promila. Czy jesteśmy skazani na jazdę wśród nietrzeźwych kierowców?

W 2011 roku policja zatrzymała 183 tysiące pijanych kierowców. To o 17 tysięcy osób więcej niż rok wcześniej.

Szwedzi pracują nad ustawą, według której jazda na podwójnym gazie nie będzie musiała kończyć się utratą uprawnień. O ewentualnym odebraniu prawa jazdy miałby decydować sam zatrzymany. Jako alternatywę będzie miał instalację w swoim aucie specjalnego urządzenia, będącego połączeniem alkomatu ze stacyjką. Każdorazowe odpalenie samochodu będzie wymagało "dmuchnięcia w balonik".

Szwecja ma najwięcej tego typu urządzeń. Do tej pory były montowane w samochodach ciężarowych. Już od 2005 r. Volvo Trucks oferuje fabrycznie montowany Alcolock. Już co czwarta sprzedawana tam w zeszłym roku ciężarówka, była wyposażona w to urządzenie.

W ślad za Szwedami idą Francuzi i Finowie. Takie urządzenie jest tam montowane we wszystkich autobusach szkolnych. Sceptycy zauważają, jak łatwo obejść to zabezpieczanie, choćby prosząc trzeźwego przechodnia o pomoc w uruchomieniu auta. Tu pojawia się kolejny problem związany z pijanymi kierowcami, czyli przyzwolenie społeczne na jeżdżenie po spożyciu alkoholu.

Pijani kierowcy w Rosji to zupełnie inna skala niż ta, o której możemy mówić w przypadku większości państw europejskich. Skala problemu sprawia, że kontrola kierowców przebiega bez zatrzymywania pojazdu. Rosyjską bronią na kierowców po kilku głębszych jest alkolaser. Urządzenie to pozwala na badanie zawartości alkoholu w organizmie kierowców, nawet przy prędkości 120 km/h. Pomiar odbywa się przez przednią szybę. Urządzenie wykrywa opary z wydychanego alkoholu, co może sprawiać również pewne problemy. Może dojść do zafałszowania wyniku badania, choćby w przypadku rozlania się alkoholu wewnątrz auta. Wówczas opary alkoholu zadziałają tak samo, jakby jego kierowca był po spożyciu.

W każdym amerykańskim stanie walka z nietrzeźwymi kierowcami wygląda nieco inaczej. W niektórych z nich alkohol jest zaliczany do kategorii narkotyków. W stanie Illinois wykroczeniem jest jazda pod wpływem 0,8 promila, czyli cztery razy więcej niż w Polsce. Nie jest to jednak sztywna zasada i kierowca może zostać również skazany za prowadzenie z mniejszą ilością alkoholu we krwi. Ważnym jest fakt, że taki incydent na zawsze pozostaje w kartotece danego kierowcy i nie podlega przedawnieniu.

Za jazdę pod wpływem alkoholu każdorazowo trafia się do aresztu. Stosowane są również kary finansowe oraz pozbawienia wolności. Przy pierwszym wyroku można również otrzymać dozór kuratora na osiemnaście miesięcy. Każdorazowo zatrzymanego kieruje się na zajęcia psychokorekcyjne. Jeśli dana osoba nie będzie na niego uczęszczała, może trafić do więzienia.

Jest bardzo wiele sposobów na walkę z pijanymi kierowcami, choć żadne państwo do tej pory nie poradziło sobie z problemem w wystarczającym stopniu. Jedną z najpopularniejszych metod jest wyrywkowe badanie kierowców, tak jak to ma miejsce w Polsce. Coraz częściej jednak stosuje się działania prewencyjne. Najpopularniejszą metodą jest prowadzenie kampanii społecznych. Ich skuteczność jest jednak trudna do zweryfikowania. Liczne kampanie prowadzone są między innymi w Wielkiej Brytanii, Grecji, Estonii, Austrii, Danii i na Łotwie.

Jednym ze sposobów walki z nietrzeźwymi kierowcami jest promowanie tzw. "wyznaczonego kierowcy". Polega ona na tym, aby jedna osoba w grupie zrezygnowała z picia alkoholu. Za każdym razem w danym towarzystwie wyznaczoną osobą jest ktoś inny, a wszyscy bezpiecznie wracają do swoich domów.

Francuzi prowadzą także działania następcze. Polegają na przeprowadzaniu zajęć dla osób, które zostały zatrzymane za picie alkoholu. Innym francuskim pomysłem jest zainstalowanie w kawiarniach, barach i restauracjach alkomatów. Dzięki nim, kierowcy mogliby sprawdzać, czy są w stanie wsiąść za kółko.

Kontrowersyjnym sposobem ukazywania zgubnego wpływu alkoholu na kierowcę są prowadzone w Holandii kursy na zamkniętym torze. Młodzi kierowcy w trakcie takiego kursu mają okazję spróbować swoich sił pod delikatnym wpływem alkoholu. Podobne doświadczenia można zdobywać w Szwajcarii, tyle tylko, że na symulatorze.

Mimo setek akcji uświadamiających, wiele się nie zmienia w kulturze picia w Polsce. Jak podaje badanie przeprowadzone na zlecenie firmy Diageo, aż 80 procent respondentów odpowiedziało, że widząc pijanego człowieka, który chce wsiąść za kółko, nie reaguje. Z kolei 26,5 procent przyznaje się do tego, że czasem bywają namawiani do prowadzenia "na podwójnym gazie".

Nie łatwo jednak namówić Polaków do zmiany przyzwyczajeń. Nie bez powodu funkcjonują powiedzenia jak "od Uralu po La Mancha, Polak pije nie zakansza". Największy jednak problem – prowadzenie po alkoholu – wciąż zabija na drogach.

A nasza policja zatrzymuje z każdym rokiem coraz więcej pijanych kierowców. W 2011 ujawniono 183 488 naruszeń przepisów. Najczęściej są to ludzie tak zwani "wczorajszy".