63. proc. wszystkich błędów dotyczy braku znajomości zasad ortografii.
63. proc. wszystkich błędów dotyczy braku znajomości zasad ortografii. Fot. lassedesignen / www.shutterstock.com

Aż 45 proc. dorosłych Polaków twierdzi, że poprawna polszczyzna nie ma dla młodych żadnego znaczenia. Nienawidzą ortografii, kochają wtrącać anglicyzmy. Uda im się doprowadzić język do ruiny?

REKLAMA
– Ja proszę Pani dostaję dreszczy jak słyszę rozmowy tych młodych, pracujących w międzynarodowych korporacjach, ludzi – mówi w rozmowie z naTemat profesor Włodzimierz Gruszczyński, językoznawca ze Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej. – I zawsze im powtarzam: mówcie w jednym języku, albo po polsku albo – jeśli faktycznie chcecie ćwiczyć – po angielsku. I proszę ich żeby tych dwóch języków nie mieszali, bo to szkodzi i jednemu i drugiemu.

Najwięcej trudności młodym Polakom w poprawnym posługiwaniu się językiem polskim sprawia ortografia (63 proc. wszystkich uwzględnionych w badaniu odpowiedzi), niepoprawna wymowa (43 proc.), nieodpowiednie używanie wyrazów (42 proc.), wtrącanie anglicyzmów (40 proc.), niepoprawna składnia (39 proc.), stosowanie skrótowców i przeskoków myślowych (36 proc.), zbyt szybkie mówienie (34 proc.), zasady interpunkcji (32 proc.) oraz stylistyka i przestawianie szyku w zdaniu (30 proc.).

Anglicyzmów nie unikniemy
Anglicyzmów nie unikniemy, bo współczesny świat językowy zbyt silnie się przenika. I dobrze, ale stosujmy je z głową. Z głową, czyli tylko wtedy, kiedy jest taka potrzeba. – Uzasadnione to jest w sytuacjach, kiedy w języku polskim nie mamy na dane słowo odpowiednika – tłumaczą językoznawcy. – Na przykład w przypadku słów komputer, tablet czy smartfon.
Najbardziej jednak martwi to, że aż 63 proc. młodych Polaków ma problem z ortografią, nie potrafi odmieniać przez przypadki i poprawnie stosować zasad frazeologii. Nie potrafi, bo nie chce się nauczyć. A nie chce się nauczyć, bo szkoła nie ma pomysłu na to, jak im ciekawie tę nieszczęsną ortografię sprzedać. Skutek? Nie dość, że młodzi sami zasad poprawnej polszczyzny nie stosują to także nie uznają za stosowne wymagać jej od innych. Tak przynajmniej deklarują w badaniach.
A gdyby ortografia znikła...
– Szybko zmieniliby zdanie, gdyby na przykład z urzędu czy banku przyszło do nich pismo, którego treści, ze względu na brak poprawnej interpunkcji, ortografii i stylistyki, nie sposób byłoby zrozumieć – uśmiecha się prof. Gruszczyński.
O, na przykład takie:

W otpowiedzi na dokóment skierowany do banku dotyczący umowy kredytowej zawartej bitłin panią Beatą Kowalską przesyłam kondytjons na których spłata kredytu morze zostać zawieszona. Bekgrand tego kejsa bank uznaje za przekonujoncy. Z powarzaniem,

Może warto o tym pomyśleć, zanim następnym razem uznamy, że zasady poprawnej polszczyzny nie są nam do niczego potrzebne. W końcu jeśli my przestaniemy je stosować, nie będą ich też stosować nasze dzieci, a wtedy irracjonalna wizja niezrozumiałego pisma przychodzącego do nas z bądź co bądź państwowej placówki stanie się jak najbardziej realna.
– Ona już zaczyna się spełniać – alarmuje prof. Gruszczyński. – Niech pani sobie wyobrazi, że maturzyści, studenci polonistyki więcej wiedzą o strukturze, historii i stosowaniu języka angielskiego niż o ich ojczystej mowie. Nieraz zdarza się tak, ze zjawiska zachodzące w języku polskim wyjaśniam im odnosząc się do angielskiego. Ale chyba nie powinno to nikogo dziwić, skoro od wprowadzenia reformy edukacyjnej i tak zwanej „nowej matury” na egzaminie dojrzałości ani razu nie było zadania sprawdzającego znajomość polskiej gramatyki.