Trwała wojna, a oni... śpiewali kolędy i grali w piłkę. Nawet 100 tys. żołnierzy pojednało się na froncie

Był 24 grudnia 1914 roku, mroźny wieczór, okolice belgijskiego Ypres. Nie minęło jeszcze pół roku od rozpoczęcia Wielkiej Wojny, a ci, którzy przeżyli jej piekło, mieli już serdecznie dosyć. Wojna, która w chwili wybuchu miała być co najwyżej lokalnym konfliktem, szybko przerodziła się w krwawą jatkę. Na Zachodzie, gdzie walki szybko przeszły w konflikt pozycyjny, ginęły codziennie tysiące ludzi.

Zaczęło się od zaśpiewania przez Niemców znanej kolędy „Cicha noc”. Wcześniej przybrali przed okopami choinki, szczególnie popularne w ich ojczyźnie. Nie spodziewali się bratania tej nocy z ludźmi, do których wcześniej niejednokrotnie celowali. I zdarzyło się coś, co zdziwiło wszystkich. Śpiew niemieckich żołnierzy usłyszeli Brytyjczycy z wrogiego okopu i szybko „odpowiedzieli” melodią popularnej na Wyspach pieśni „Przybądźcie wierni”.

Żołnierze obu armii nie wierzyli własnych oczom i uszom. Ale dali się ponieść świątecznej atmosferze i stopniowo, na początku niepewnie, wychodzili z okopów. Spotkali się na pasie ziemi, która oddzielała nieprzyjacielskie okopy. Tam odbyły się sceny, które zapamiętali na długie lata.

Wkrótce także oficerowie, którzy początkowo zakazywali jakichkolwiek prób zaprzyjaźniania się z wrogiem, ulegli bożonarodzeniowemu nastrojowi. Niemieccy dowódcy ofiarowali Brytyjczykom beczkę piwa, a w zamian otrzymali popularny deser – pudding śliwkowy. Niebawem zapadła niezwykle istotna decyzja – ogłoszono świąteczny rozejm.

Nie zabrakło również czasu na rozrywkę. Rozgrywano m.in. mecze piłki nożnej – np. w okolicach francuskiego Armentières rywalizacja na „boisku” zakończyła się zwycięstwem Niemców 3:2.

Do rozejmu doszło jeszcze na innych odcinkach frontu. W jednym miejscu żołnierze bratali się ze sobą, w innym wzajemnie do siebie strzelali.

Co więcej, nie wszyscy uczestnicy wydarzeń z grudnia 1914 roku, polubili żołnierzy przeciwnej armii, czemu dawali upust w swych pamiętnikach. Niemcy pokutowali w ich przeświadczeniu - co umiejętnie wzmacniała wojenna propaganda - jako „barbarzyńscy Hunowie”. Sami jednak nie pozostawali dłużni.

Święta upływały spokojnie, ale każdy dzień przybliżał wszystkich do momentu wznowienia walk. W niektórych rejonach uczyniono to już 26 grudnia, w innych – nieformalne porozumienie żołnierskie trwało dłużej. Nie każdy, kto uczestniczył w rozejmie, chciał jednak znowu zabijać. Na front musiano dostarczyć nowe kontyngenty wojskowych, którzy nie mieli "kolegów" wśród żołnierzy obcych armii.

Łącznie w bożonarodzeniowym pojednaniu uczestniczyło nawet 100 tys. żołnierzy. Prób pojednania na czas świąt próbowano także w kolejnych latach, jednak nigdy nie osiągnęły one takiego rozmiaru, jak równo wiek temu. Wtedy wypadki na froncie udowodniły, że wojna to nie tylko zabijanie.

Rozejm z grudnia 1914 roku zainspirował francuskiego reżysera Christiana Caniona do nakręcenia filmu „Joyeux Noel” („Boże Narodzenie”). Obraz był nominowany do Oscara w 2006 roku.