Trudność w nawiązywaniu kontaktów, powtarzające się czynności czy zaburzenia mowy to tylko niektóre z wielu objawów autyzmu u dzieci. Autyzmu, który wbrew powszechnemu przekonaniu, nie jest chorobą. Już za kilka tygodni, 2 kwietnia, będziemy obchodzić – ustanowiony dyrektywą ONZ – Światowy Dzień Świadomości Autyzmu. Jak się okazuje, w Polsce to już problem dotyczący jednego dziecka na sto. Jak sobie z nim radzić?
Autyzm to nie choroba
Dzięki Fundacji JiM, 2 kwietnia będzie być może najjaśniejszym dniem w roku – a to z powodu akcji „Polska na niebiesko”. Kilkaset miejsc w całym kraju rozbłyśnie tego dnia niebieskim światłem.
Pomagają gwiazdy i sportowcy
Z roku na rok do akcji dołącza coraz więcej osób i instytucji. Dla dzieci z autyzmem świecą również gwiazdy (Maryla Rodowicz, Kazik, Marcin Gortat, Kamil Bednarek), a za każdym razem w projekcie udział bierze także Prezydent RP.
Oprócz znanych osobistości i świata kultury, sztuki oraz sportu, w akcję zaangażowały się placówki publiczne, przychodnie psychologiczne i pedagogiczne. Wyjątkowa akcja Fundacji JiM po raz pierwszy łączy różne instytucje we wspólnym działaniu na rzecz szerzenia świadomości autyzmu.
Jeśli autyzm nie jest chorobą, to czym jest? To całościowe zaburzenie rozwoju dziecka o podłożu neurologicznym. Maluch, którego to dotyczy, ma więc generalnie trudność w nawiązywaniu kontaktu z otoczeniem.
1,5 roku oczekiwania na diagnozę
Niestety, obecny stan profilaktyki i pomocy dzieciom cierpiącym na autyzm pozostawia w Polsce wiele do życzenia – choć Fundacja JiM tylko w zeszłym roku zdiagnozowała ponad 700 przypadków, a swoją opieką otoczyła już ponad 1360 pociech, sama ze wszystkim się nie upora.
JiM staje się coraz popularniejsza, tworzą się już kolejki do Fundacji, która walczy teraz o powstawanie kolejnych poradni autystycznych. Bardzo pomagają w tym Kluby Rodziców JiM, których jest już 17 w całym kraju. Koordynatorzy interweniują lokalnie, czasem przysyłają pacjentów do Centrum. Obecnie wiele dzieci przyjeżdża z rodzicami na zajęcia nawet raz w tygodniu, często z odległych zakątków kraju - a podróże kosztują. Nie wszystkich na nie stać.
Jednak wśród największych bolączek w Polsce pod tym względem wymienia się brak wczesnej diagnozy autyzmu i terapii. Lekarze pierwszego kontaktu często nie rozpoznają objawów, wydłużając czas prawidłowej oceny dolegliwości. A im wcześniej dziecko z autyzmem jest poprawnie zdiagnozowane, tym szybciej otrzyma skuteczną terapię.
1,5 roku oczekiwania
Tyle czasem zajmuje umówienie się do specjalisty. W kilku województwach w ogóle nie ma poradni dla osób z autyzmem. Utrudniony jest też dostęp do samej terapii. Za mało jest publicznych, fachowych klinik a prywatne windują ceny, niekoniecznie oferując pomoc wysokiej jakości.
Zauważasz objawy? Jak najszybciej do specjalisty!
Co zrobić, gdy dziecko zaczyna zachowywać się niepokojąco? Przy pierwszych objawach jak najszybciej zgłosić się do specjalisty lub do oddziału NFZ, aby ten wskazał odpowiednią poradnię dla osób z autyzmem dziecięcym. Diagnozę może przeprowadzić lekarz psychiatra dziecięcy lub, rzadziej, neurolog. By jednak system funkcjonował sprawniej, Fundacja JiM postuluje stworzenie większej ilości bezpłatnych placówek, łatwo dostępnych i szybko przyjmujących małych pacjentów.
Nie bez znaczenia jest też kwestia edukacji – dziś publiczne placówki robią wszystko, by nie przyjmować na siebie „kłopotów”, jak postrzegane są dzieci z autyzmem. Tłumaczy się to „brakiem odpowiednich warunków”, skazując początkujących uczniów do nauki w domu. Jak podkreśla Fundacja, to najgorsze, co może spotkać dzieci – wykluczenie, w momencie, gdy bardziej niż ktokolwiek muszą wchodzić w interakcje społeczne.
Cała Polska na niebiesko!
Na stronie Fundacji, „Polska na niebiesko”, możesz wybrać jedno z kilkuset miejsc oznaczonych na mapie i przyjść na wydarzenie organizowane w Twoim mieście. Możesz zapalić w oknie niebieskie światło, albo przypiąć niebieską wstążkę. I każdemu opowiadać o dzieciach z autyzmem. Ale przecież nic o nich nie wiem! – nie przejmuj się, wpisując swój adres mailowy, otrzymasz specjalny „Poradnik na 2 kwietnia”.