Początek jesieni to niestety powrót infekcji wirusowych i pierwsze zachorowania na grypę. Jedną z podstawowych i najbardziej skutecznych metod zapobiegania epidemii tej choroby są szczepienia profilaktyczne – alarmują lekarze rodzinni z Porozumienia Zielonogórskiego.
Grypa, to nie jest "większe przeziębienie", to groźna choroba. Agnieszka Sadowska / Agencja Gazeta
Szczepionki są już dostępne i warto o nie zapytać naszego lekarza rodzinnego. Komitet Doradczy ds. Szczepień Ochronnych (ACIP ) oraz Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zalecają szczepienie przeciwko grypie wszystkim osobom dorosłym i dzieciom, które ukończyły 6. miesiąc życia.
Szczególnie narażeni na powikłania
Lekarze rodzinni, zaznaczają, że szczególnie powinny zaszczepić się osoby po przeszczepieniu organu, zdrowe dzieci od 6. do 59. miesiąca życia, osoby powyżej 50. roku życia, dorośli i dzieci chorzy na: przewlekłe choroby układu sercowo-naczyniowego, układu oddechowego (w tym astmę). A także osoby, które borykają się chorobami neurologicznymi, hematologicznymi, metabolicznymi (także cukrzyca) oraz nerek i wątroby.
Zaszczepić powinni się również dorośli i dzieci z niedoborami odporności (w tym spowodowanymi leczeniem immunosupresyjnym lub zakażeniem HIV), kobiety, które są lub będą w ciąży w trakcie sezonu epidemicznego grypy. A także dzieci i młodzież od szóstego miesiąca do osiemnastego roku życia leczona przewlekle kwasem acetylosalicylowym, co zwiększa u nich ryzyko wystąpienia zespołu Reye’a w razie zachorowania na grypę.
W tej grupie znajdują się również osoby otyłe, u których indeks masy ciała (BMI) wynosi powyżej 40 oraz pensjonariusze domów spokojnej starości, zakładów opieki zdrowotnej i przewlekle chorzy bez względu na ich wiek.
Lekarze z Porozumienia Zielonogórskiego przypominają, że grypa to ostra choroba zakaźna, przenoszona drogą kropelkową. Człowiek zaraża się od drugiego człowieka najczęściej przez zakażone powietrze lub zainfekowane dłonie. Najczęściej pierwsze objawy dotyczą układu oddechowego. Pojawia się suchy, męczący kaszel, bóle głowy, gorączka, często bóle mięśni, kości i stawów.
Ciężka choroba
Choroba ma nagły początek, występuje wysoka gorączka, ból głowy, uczucie ogólnego rozbicia. Wirus rozwija się w ciągu 18-72 godzin od momentu wniknięcia do organizmu i trwa, o ile nie dojdzie do powikłań, około 7 dni – wyjaśniają lekarze z Porozumienia Zielonogórskiego.
Osoba dorosła zakażona grypą może zakażać innych przez 3-5 dni od chwili pojawienia się objawów chorobowych, natomiast dziecko może być ogniskiem zakażenia dla innych nawet do 7 dni.
Trzeba pamiętać, że grypa to nie jest takie większe przeziębienie, które leczone czy nie, samo mija po tygodniu. To ciężka choroba wirusowa, która daje dużo powikłań narządowych.
Ze strony układu oddechowego to najczęściej zapalenie płuc i oskrzeli, wtórne bakteryjne zapalenia płuc i zapalenia oskrzelików, szczególnie u niemowląt i dzieci, zakażenia meningokokowe lub zaostrzenie astmy. Ze strony innych układów może również zdarzyć się np. odrzut przeszczepu, zapalenie ucha środkowego, zapalenie mięśnia serca i osierdzia, zespół wstrząsu toksycznego, zapalenie mięśni i mioglobinuria mogąca prowadzić do niewydolności nerek.
Inne powikłania to: pogrypowe kłębuszkowe zapalenie nerek, zaostrzenie przewlekłych kłębuszkowych zapaleń nerek i nasilenie objawów przewlekłej niewydolności nerek. Zdarzają się także powikłania neurologiczne takie jak nasilenie częstości napadów padaczkowych, choroby naczyniowe mózgu, toksyczna encefalopatia, poinfekcyjne zapalenie mózgu i opon mózgowych. Odnotowano również wzrost przypadków choroby Parkinsona i zespół Reye’a.
W ramach powikłań, jak podają lekarze rodzinni, dochodzi również do schorzeń naczyniowych mózgu - wylewów podpajęczynówkowych czy śpiączkowego zapalenie mózgu. Wśród powikłań w psychiatrii zaobserwowano ostre psychozy, niektóre ze słuchowymi lub wzrokowymi halucynacjami oraz schizofrenię. Warto dodać, że powikłania pogrypowe obserwuje się zwłaszcza u dzieci.
W ich przypadku najczęściej występują dysfunkcje receptora słuchowego, częściowa utrata słuchu, a nawet głuchota. Zdarza się również zaostrzenie przebiegu astmy i mukowiscydozy, bóle brzucha, zaburzenia żołądkowo-jelitowe, biegunki i wymioty - powikłania niejednokrotnie naśladujące zapalenie wyrostka robaczkowego.
Nie zarażaj innych
Eksperci zwracają również uwagę na kilka grup docelowych, u których szczepienie przeciwko grypie jest szczególnie ważne. Wśród nich są wszyscy pracownicy ochrony zdrowia (lekarze, pielęgniarki i pozostały personel szpitali oraz ośrodków lecznictwa otwartego, pogotowia ratunkowego), pracownicy domów spokojnej starości oraz zakładów opieki medycznej, którzy kontaktują się z pensjonariuszami lub chorymi (w tym także z dziećmi).
Także osoby zapewniające opiekę domową pacjentom z grup wysokiego ryzyka, członkowie rodzin osób należących do grup wysokiego ryzyka, osoby opiekujące się dziećmi w wieku poniżej 5 lat, pracownicy służb publicznych np. konduktorzy, kasjerzy, policjanci, wojskowi, nauczyciele, przedszkolanki, dziennikarze, pracownicy budowlani, ekspedienci sklepów i marketów, świadczący usługi rzemieślnicze itp.
Lekarze rodzinni z Porozumienia Zielonogórskiego podsumowują, że żadne witaminy, reklamowane w mediach suplementy diety i inne „cudowne tabletki” nie mają żadnego znaczenia w zapobieganiu grypie. Zdrowy tryb życia, prawidłowa dieta, higiena osobista (szczególnie częste mycie rąk) oraz szczepienie ochronne przeciwko grypie są najskuteczniejszymi środkami w profilaktyce.
W Polsce przeciwko grypie szczepi się 2-3 proc. osób. W największej grupie ryzyka znajdują się osoby starsze i przewlekle chore. Warto pomyśleć również o dzieciach, które oprócz tego, że same chorują, często zarażają np. swoich dziadków.
