Kontrola drogowa zazwyczaj kojarzy się z policją. Rzecz jasna nie tylko policjanci mogą zatrzymać kierowcę. Jednak prawo do kontroli ma niewiele służb, a w wielu przypadkach jest ona stricte określona.
Kto może zatrzymać pojazd?
Według odpowiedniego rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji, dość spora liczba służb ma uprawnienia do zatrzymywania pojazdów. Pomijając policję, mamy Inspekcję Transportu Drogowego, Straż Graniczną, Straż Celną, Straż Miejską lub Straż Gminną, Straż Leśną, Straż Parku oraz osoby działające w imieniu zarządcy drogi. Jednak najważniejszym aspektem pozostaje w tym przypadku określenie zasad, których muszą przestrzegać.
Mało kto ma prawo do kontroli
Pisaliśmy ostatnio, co może policjant umundurowany, a czego mu nie wolno. Jeśli chodzi o strażników miejskich i gminnych, to mogą oni zatrzymać pojazd tylko w momencie, gdy kierowca nie stosuje się do zakazu ruchu w obu kierunkach. W ramach kontroli kierowca musi się zatrzymać na wezwanie strażnika, który ma prawo go wylegitymować, sprawdzić prawo jazdy i dokumenty auta. Co więcej, ma również prawo do usuwania pojazdów i blokowania kół, jeśli pojazd nie został właściwie zaparkowany.
Służby Celne posiadają uprawnienia do sprawdzenia pojazdów, które zatrzymali w strefie nadgranicznej. Mogą przeszukać auto, sprawdzić paliwo w zbiorniku, dokumenty oraz zakazać dalszej jazdy. Osoby ze Straży Granicznej mają uprawnienia do wylegitymowania kierowcy oraz zbadania alkomatem, sprawdzenia stanu technicznego pojazdu, jego ładunku oraz wyposażenia. Z kolei żandarmeria wojskowa może to zrobić na terenie wojskowym. Wyjątkiem od reguły jest patrol mieszany, w którym znajduje się policjant. Wówczas kierowca może być zatrzymany i poddany kontroli w każdym miejscu.
Inspektorzy ITD, czyli Inspekcji Transportu Drogowego są umundurowaną służbą powołaną na mocy ustawy z września 2001 roku. Ich kontroli podlegają przede wszystkim kierowcy zajmujący się krajowym oraz międzynarodowym transportem drogowym, czyli ciężarówek i autobusów, ale nie oznacza to, że nie mogą zatrzymać kierowców samochodu osobowego. Mogą się powołać na podejrzenie, że kierowca jest w stanie nietrzeźwości lub spowodował zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Z tego tytułu ITD może wystawić kierowcy mandat.
Zatrzymywać, a nawet legitymować kierowcę mogą również strażnicy parków narodowych i leśni. Jednak nawet w tym wypadku takie osoby muszą mieć upoważnienie do kontroli ruchu drogowego, które wydaje im komendant policji. Zatrzymać kierowców mogą pieszo lub oznakowanym pojazdem służbowym, ale kontrola może odbywać się jedynie na terenach lasów czy parków narodowych.