Czy osoby w dojrzałym wieku oraz młodzi naukowcy i animatorzy mogą mieć te same „zajawki”? Tak – mówią twórcy Archipelagu Pokoleń, eksperymentalnego Uniwersytetu Trzeciego Wieku. I opracowują program zajęć, który obala stereotypy.
Zmiany zachodzące we współczesnym świecie, nowe prądy społeczne i trendy są ważnym zjawiskiem wpływającym na życie codzienne nie tylko młodych, ale i dojrzałych już osób. Uniwersytetu Trzeciego wieku często, zamiast je tłumaczyć, zamykają seniorów w bezpiecznym kokonie tematów dobrze znanych, wewnątrz swojego własnego środowiska. Archipelag Pokoleń stwarza szansę na zerwanie z niesprawiedliwym stereotypem, według którego seniorzy to grupa społeczna, z którą nie da się nawiązać dialogu i która nie ma ochoty rozumieć współczesnego świata.
Inny język?
Archipelag Pokoleń to platforma edukacyjna 50+ stworzona i realizowana przez Towarzystwo Inicjatyw Twórczych „ę” oraz Instytut Stosowanych Nauk Społecznych Uniwersytetu Warszawskiego. Uczestnicy kursu wezmą udział w różnorodnych działaniach edukacyjnych: wykładach, warsztatach, spacerach oraz debatach. Mają one umożliwić osobom w dojrzałym wieku dalszy rozwój, zachęcić do aktywności społecznej oraz pomóc w skuteczniejszym budowaniu dialogu międzypokoleniowego. Częstą przeszkodą w dialogu między pokoleniami jest poczucie, że młodzi i starsi mówią „innym językiem”.
Archipelag będzie starał się udowodnić, że młodzi i starsi mogą znaleźć wspólny język rozmowy na temat obecne w debacie publicznej, szczególnie takie, które dotykają sfery obyczajowości.
Starsze osoby często nie dostają szansy, aby zrozumieć zmiany, jakie zachodzą współcześnie w myśleniu o społeczeństwie, a często jedyne, co im się oferuje to polityczna propaganda i dyskurs religijny
Starsze osoby często nie dostają szansy, aby zrozumieć zmiany, jakie zachodzą współcześnie w myśleniu o społeczeństwie, a często jedyne, co im się oferuje to polityczna propaganda i dyskurs religijny. Na zajęciach w ramach Archipelagu bedą mieli okazję posłuchać wykładów i zabrać głos m.in. na temat nowych ruchów społecznych nowych form religijności, nowych koncepcji domu i rodziny, społecznych aspektów architektury i przekształceń miasta, ciała i tożsamości, przemian w obszarze rodziny i seksualności a także sztuki współczesnej,nowych sposobów komunikacji oraz wpływu mediów na rzeczywistość. Kurs Archipelagu zakończy się debatą zorganizowaną przez samych uczestników.
Zuzanna Sikorska, koordynatorka projektu, tłumaczy: Myślę, że proponujemy coś wyjątkowego: spotkanie osób 50+, młodych animatorów, naukowców i studentów socjologii. Taka różnorodność jest zawsze inspirująca.Szczególnie zapraszamy tych, którzy są ciekawi spotkań, rozmów z młodymi ludźmi, którzy lubią dyskutować i dzielić się swoimi doświadczeniami. Przeglądając to, co napisały nam osoby, które już zgłosiły chęć udziału w zajęciach widzę, że ich największą obawą jest to, że ze względu na swój wiek będą wykluczeni z tego, co aktualne, że zostaną odsunięci na boczny tor wydarzeń naukowych, teorii społecznych, jako ci, którzy „i tak się nie połapią”. Obawiają się zaszufladkowania, przymusowej gettoizacji.
Eksperyment i ferment
Tymczasem nie jest tak, że istnieje jakaś tajemnicza metrykalna granica, powyżej której nie można uczestniczyć w życiu społecznym i intelektualnym tak jak wcześniej. Ważne jest, i o tym również piszą zgłaszający się, żeby spotykać ludzi spoza swojej grupy rówieśniczej, spoza środowiska, poznawać inne punkty widzenia, dyskutować. To jakiś mit, że starsze osoby mają gotowy zestaw poglądów, których nie zmieniają i chcą sprawdzać w działaniu.
Można powiedzieć, że Archipelag Pokoleń to taki eksperymentalny Uniwersytet Trzeciego Wieku, który kładzie wyraźny akcent na twórczość, aktywność i międzypokoleniowość. Naszym zdaniem warto łączyć wiedzę teoretyczną z praktyką. Wykłady będą prowadzić wykładowcy związani z Instytutem Stosowanych Nauk Społecznych UW, pasjonaci, którzy badają nowe zjawiska społeczne. Będą one okazją do rozmowy i dyskusji. Jesteśmy ciekawi tego, co mają do powiedzenia uczestnicy kursu. Równolegle,
Każdy uczestnik będzie mógł zdecydować się na jedną ścieżkę warsztatową: animacyjną, teatralną albo dotyczącą sztuki w przestrzeni publicznej.
każdy uczestnik będzie mógł zdecydować się na jedną ścieżkę warsztatową: animacyjną, teatralną albo prowadzoną przeze mnie – dotyczącą sztuki w przestrzeni publicznej. Warsztaty będą formą praktycznego uzupełnienia wykładów.
Dr Hab. Wojciech Pawlik, jeden z wykładowców projektu tak wyjaśnia powody swojego zaangażowania w inicjatywę w rozmowie z Łukaszem Czapskim z Towarzystwa „Ę” : Jestem pewien, że osobami, które bardziej z tych wykładów i warsztatów skorzystają, będą nasi słuchacze. Ale moim cichym pragnieniem jest to, żeby również wykładowcy na tej wymianie skorzystali, bo problem kulturowej gettyzacji nie dotyczy tylko ludzi starszych, ale też ludzi młodszych.
To jest trochę tak jak z przejmowaniem obowiązków rodzicielskich przez mężczyzn, przez ojców. Współcześnie rodzicielstwo stało się doświadczeniem obojga rodziców. Najpierw uważaliśmy, że kobiety są zamknięte w getcie obowiązków macierzyńskich i domowych, a mężczyźni są uprzywilejowani, bo dzięki takiemu podziałowi obowiązków mają więcej czasu, by móc realizować się zawodowo. Jest w tym sporo racji. Dzisiaj jednak uświadamiamy sobie także, że mężczyźni przez te wszystkie lata też na tym podziale ról rodzinnych sporo stracili.
Byli odseparowani od doświadczenia tych wszystkich emocji i satysfakcji, które wiążą się z aktywnym rodzicielstwem i intensywnym, bliskim kontaktem z dzieckiem. Mnie się wydaje, że to odseparowanie świata ludzi starszych i młodszych polega na czymś podobnym; nie tylko osoby starsze na tym tracą, ale tracą coś ważnego także ludzie młodsi. Więc jeśliby wykładowcy i słuchacze Archipelagu Pokoleń w czasie warsztatów i zajęć nawzajem sobie coś ze swoich pokoleniowych doświadczeń przekazali i na tym skorzystali, to cel tej inicjatywy edukacyjnej zrealizowany byłby z nawiązką.
Na odseparowaniu świata ludzi starszych i młodszych tracą nie tylko osoby starsze, ale także ludzie młodsi.
Zuzanna Sikorska marzy, żeby Archipelag był początkiem nowego myślenia o edukacji i aktywności osób po 50. roku życia. Realizacja jej marzeń jest potrzebna nam wszystkim, niezależnie od naszego metrykalnego zaawansowania. Wywiad z doktorem hab. Wojciechem Pawlikiem można przeczytać tu
Kurs trwa od września do grudnia 2012.
Na zgłoszenia organizatorzy czekają do 20 lipca. Ankietę kwalifikującą do zajęć można wypełnić tu. Zakwalifikować mogą się wszyscy chętni 50+, którzy napiszą dlaczego chcą uczestniczyć w kursie i jakie mają zainteresowania. Nie ma żadnych ograniczeń, jeśli chodzi o poziom wykształcenia. Cena kursu: 250 zł