Warzecha chciał strollować Gretę Thunberg. Przypadkiem zwrócił uwagę na poważny problem

Greta na słynny już szczyt ONZ w Nowym Jorku dopłynęła jachtem z Anglii. Nie chciała lecieć samolotem, by odciążyć środowisko. Zgryźliwą aluzję do tej wyprawy napisał dziennikarz "Do Rzeczy".

"Hej Greta, ludzie cierpią, ludzie umierają, a ja trochę zabiję planetę. Jestem bardzo złym facetem. Jak śmiem?" – swój wpis okrasił zdjęciem z lotniska. Pomijając fakt, że dorosły mężczyzna przekomarza się z nastolatką na Twitterze, transport lotniczy rzeczywiście ma negatywny wpływ na Ziemię.

Smugi na niebie to nie chemtrails
Na samoloty praktycznie nie zwracamy uwagi. Latają za wysoko i tylko czasem któryś rzuci nam się w oczy. Wydają się też przyjazne - przecież jedna maszyna może zabrać kilkuset pasażerów (Airbus A380-900 aż 900!), czyli o wiele więcej niż np. słynące z ekologiczności autobusy.

Jeśli jednak spojrzymy na mapy z aktualnym ruchem lotniczym, możemy przetrzeć oczy ze zdumienia. W danym momencie nad nami znajdują się tysiące samolotów. A każdy emituje gazy cieplarniane. To sprawia, że transport lotniczy ma znaczny wpływ na zmiany klimatyczne. W jaki sposób?

– Samoloty napędzane są paliwem pochodzącym z ropy naftowej. Zawiera one głównie węglowodory, które przy spalaniu w silnikach lotniczych zmieniają się w dwutlenek węgla, tlenki azotu, parę wodną i niedopalone cząstki na ogół w postaci węgla elementarnego, czyli sadzy, tworząc smugę aerozolu. Przechłodzona para wodna, obecna w atmosferze na wysokościach przelotów, skrapla się na cząstkach tego aerozolu i często zamarza – mówi naTemat dr inż Tomasz Śnieżek z Wydziału Biologii i Nauk o Środowisku Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie.

Tak właśnie powstają widoczne na niebie białe smugi, przez fanów teorii spiskowych nazywane chemtrailsami, a przez meteorologów klasyfikowane jako chmury typu cirrus homogenitus. Smugi te praktycznie nie różnią się od przeciętnej chmury. A chmura to nic innego jak kropelki wody pochodzące ze skondensowane pary wodnej.

Podsumowując: samoloty zabierają ze sobą bardzo dużo paliwa (np. pełne zbiorniki A380 to równowartość baków około 6,5 tys. samochodów - 320 tysięcy litrów), które po spaleniu wydostaje się do atmosfery w postaci aerozolu. Para wodna i dwutlenek węgla powstający w czasie spalania dodatkowo blokują w dolnych warstwach atmosfery długofalowe, cieplne promieniowanie emitowane przez Ziemię. Globalna temperatura podnosi się.

Liczby nie kłamią
Smugi kondensacyjne, jak było wspomniane, są rodzajem chmur. "Takie chmury mogą pokryć 5 proc. nieba na obszarach korytarzy powietrznych nad Europą, USA i pn. Atlantykiem. W skali globalnej smugom przypisuje się planowany w roku 2050 udział w zachmurzeniu w wysokości 0,1 proc., a we wzroście zachmurzenia 0,5 proc." – podaje dr Elmar Uherek z Instytutu Maxa Plancka w Niemczech.

Jaki udział w ogólnym zanieczyszczaniu powietrza przez transport ma lotnictwo? Widać to na poniższym wykresie zamieszonym w referacie prof. Mariana Jeża z Instytutu Lotnictwa. "Transport drogowy dominuje w emisji środków transportu, niemniej udział ruchu lotniczego w emisji transportu jest znaczny – wynosi 13 proc." – czytamy w pracy.

Cieplarniany efekt smug rośnie
Powyższe dane i analizy pochodzą sprzed kilkunastu lat. Od tamtej pory poziom rozwoju lotnictwa... poszybował w górę. I ekolodzy bardziej skupiają się na emisji CO2, niż na smugach. To błąd, czego dowodzą opublikowane w czerwcu badania.

"Transport lotniczy jest obecnie odpowiedzialny za około 5 proc. globalnego ocieplenia, ale jego udział wzrośnie. Nie podejmuje się żadnych znaczących działań zapobiegawczych, zaś prowadzone dyskusje koncentrują się niemal wyłącznie na emisji CO2 związanej z lotami" – podają cytowani przez PAP autorzy analizy z niemieckiego Instytutu Fizyki Atmosferycznej.

Ulrike Burkhardt i jego współpracownicy przygotowali komputerową symulację atmosfery, by sprawdzić, ile powstanie smug kondensacyjnych przy ciągle zwiększającym się ruchu lotniczym za 30 lat. Wyszło na to, że cieplarniany efekt smug wzrośnie z 50 miliwatów na metr kwadratowy powierzchni Ziemi w 2006 r. (kiedy prowadzony był pierwszy szczegółowy opis ruchu lotniczego) do 160 mW/m2 do 2050 roku. Czyli ponad trzykrotnie.

Podniebne sprzężenie zwrotne
Skutki zmian klimatycznych odczuli już niektórzy pasażerowie, bowiem komunikacja lotnicza poniekąd... sama kręci na siebie bat. Np. w 2017 roku linia American Airlines musiała odwołać ponad 40 lotów. Było za gorąco, żeby niektóre samoloty mogły wzbić się w powietrze. Temperatury dochodziły wtedy do 50°C.

I tu z prognozami wychodzi zespół naukowców kierowany przez Ethana Coffela z nowojorskiego Columbia University. "Utrzymująca się nawet na obecnym poziomie emisja gazów cieplarnianych do roku 2080 spowoduje, że rekordowe temperatury na lotniskach wzrosną o 4 do 8°C. Oznacza to, że około 10 do 30 proc. samolotów z kompletem pasażerów w takich okolicznościach musiałoby albo pozbyć się części paliwa, pasażerów lub ładunku. Lub załoga samolotu musiałaby czekać na spadek temperatury, by móc wystartować" – czytamy w artykule.