Wampiry energetyczne to ludzie, którzy – czasami bezwiednie, czasami naumyślnie – "wysysają" z ciebie energię życiową: zabierają ci wszelki optymizm, burzą twój spokój i poczucie własnej wartości, regularnie cię dołują. To może być twoja babcia, mama, brat, partner czy przyjaciółka. Jednak wcale nie musisz sobie na to pozwalać. Oto znaki, że masz do czynienia z wampirem energetycznym i powinieneś powiedzieć "stop".
Przyjaźń z wampirem energetycznym potrafi być toksyczna Fot. Kadr z serialu "Przyjaciele"
Rozmowy z bliskimi nie powinny męczyć. Jeśli więc po pogawędce z kimś za każdym razem czujesz się, jakbyś przebiegł maraton, może być on wampirem energetycznym. Musisz stąpać wokół tej osoby na paluszkach, rzadko dochodzisz do głosu i nieustannie czujesz się w obowiązku pocieszać ją i zapewniać, że wszystko będzie dobrze. A to i tak nic nie daje – wampir energetyczny nie chce konkretnych rad, chce po prostu narzekać.
2. Zaraża cię pesymistycznym nastawieniem
Wampir energetyczny lubi marudzić i krytykować. Wszystko jest złe: ludzie, praca, świat, życie. Lubi też grać rolę męczennika i pławi się w "dramach" – z dziwnych względów zawsze jest w ich centrum. Po wysłuchaniu jego opowieści o tym, że wszystko jest nie tak i nic nie ma sensu, czujesz, jakby uciekł z ciebie cały optymizm, a ze świata uszło wszelkie dobro.
3. Jego problemy są ważniejsze od twoich
Kiedy opowiadasz o nieciekawej sytuacji w swojej pracy, twój rozmówca nagle ci przerywa, mówi: "Przynajmniej, twoje biuro nie jest nudne, ja już nie wytrzymuję" i zaczyna opowieść o sobie. Gdy na prośbę o pilną rozmowę odpowiadasz, że miałeś ciężki dzień i zadzwonisz jutro, słyszysz: "Rozumiem, że jesteś zmęczona, ale muszę opowiedzieć ci o tej randce, bo nie wytrzymam". Twoje potrzeby i problemy są po prostu... mniej ważne. Podobnie zresztą jak sukcesy. Gdy tylko, czymś się pochwalić, wampir również musi się czymś pochwalić – nie znosi, gdy ktoś inny jest w świetle reflektorów.
4. Obgaduje osoby, które oboje znacie
Wampir energetyczny lubi krytykować innych, również tych, których lubisz i szanujesz. Narzeka na osoby, które nie zachowały się tak, jak tego oczekiwał lub go zawiodły. Nawet jeśli bronisz podmiotu waszej rozmowy albo mówisz, że nie chcesz o tym rozmawiać, wampir nic sobie z tego nie robi. Uwaga: osoby, które krytykuje wampir, bardzo często po prostu przejrzały jego toksyczne zachowania i powiedziały "dość". A to się mu wcale nie podoba.
5. Nigdy nie przyznaje się do błędu
To jedno z typowych zachowań wampira energetycznego. Taka osoba zawsze jest niewinna i nigdy nie zrobiła nic złego, nie przyjmuje też żadnej konstruktywnej krytyki. Ba, udaje niewiniątko i powtarza: "ja nie wiem w ogóle o co chodzi." To sprawia, że kłótnie z wampirem są tak wykańczające: zawsze przegrywasz i zostajesz z olbrzymim poczuciem winy.
6. Czujesz się wykorzystywany
Wampir energetyczny często wykorzystuje twoje dobre serce. Ciągle prosi o przysługi i proponuje coraz częstsze spotkania i rozmowy, mimo że nie masz ochoty, czasu albo zwyczajnie źle się czujesz. Jednak nie umiesz odmówić, a po takim spotkaniu... czujesz się jeszcze gorzej. Dla wampira takie interakcje to jednak idealna okazja do pożywienia się twoją życiową energią.
7. Często wbija ci szpilki
Wampiry energetyczne często są niepewne siebie – dlatego polują na osoby, które mają tej pewności jeszcze mniej. W ten sposób czują się lepiej i pewniej. To oznacza, że często kieruje w twoją stronę zawoalowane krytyczne uwagi lub wbija ci szpilki. "Oczywiście, ja zawsze jestem najgorsza, możesz sobie mnie zastąpić" – takie zdanie często możesz usłyszeć z ust wampira. Tak naprawdę oznacza "ranisz mnie, mimo że tyle dla ciebie robię, to ty jesteś ten zły". Wampirowi chodzi bowiem o to, żeby wszelką winę odwrócić w twoją stronę i to ciebie umniejszyć. To on jest ten dobry. W szantażu emocjonalnym czuje się więc jak ryba w wodzie.
Jak radzić sobie z wampirem energetycznym?
Relacja z wampirem energetycznym jest toksyczna – musisz uświadomić sobie, że to nie twoja wina i nikt nie zasługuje na takie traktowanie. Nawet jeśli wampir działa nieświadomie i nie jest (najgorszym) typem wampira-narcyza, który celowo wysysa z ludzi energię, trzeba reagować. Stosunki z wampirem są bowiem bardzo szkodliwe dla naszej psychiki: wywołują stres, prowadzą do stanów lękowych i depresji, obniżają poczucie własnej wartości. Oto kilka rad, jak radzić sobie z wampirem energetycznym:
1. Pogódź się z prawdą. Nie zmienisz wampira energetycznego, a żadne rozmowy i twoje uwagi nie poprawią sytuacji (chyba że wampir zrozumie swój problem i zgodzi się na terapię u psychologa lub psychoterapeuty, aby naprawić wasze relacje). Zaakceptuj fakt, że wasza relacja nie jest zdrowa i musisz trzymać daną osobę na dystans – nawet jeśli jest ci bardzo bliska, na przykład jest twoim rodzicem czy siostrą. Nie miej złudzeń.
2. Postaw granice i bądź asertywny. Granice fizyczne i psychiczne są potrzebne w każdej relacji, jednak w tej z wampirem energetycznym są po prostu konieczne. Nie zgadzaj się na często spotkania, ograniczaj rozmowy telefoniczne, mów "stop", gdy tylko zaczynasz czuć się niekomfortowo i masz dosyć tyrad wampira.
3. Bądź czujny. Ogranicz opowieści o sobie do minimum, aby wampir nie odkrył twoich słabych punktów. Trzymaj gardę, kontroluj swoją mowę ciała i bądź niewzruszony.
4. Nie daj się złapać na szantaże emocjonalne. Mimo próśb i nalegań o spotkanie stanowczo odmawiaj, jeśli czujesz się zmęczony, nie masz czasu lub zwyczajnie nie masz ochoty na interakcję. Nie połknij wędki, nie przejmuj się tekstami w stylu "nigdy nie masz dla mnie czasu". To może wydawać się okrutne, ale w przypadku wampirów energetycznych trzeba działać ostro. Dla własnego dobra.
5. Zerwij relację. To rozwiązanie ostateczne w przypadku, gdy masz do czynienia z najgorszym typem wampira. Jeśli czujesz, że wasza relacja jest dla ciebie wyjątkowo toksyczna i czujesz się coraz gorzej, "usuń" taką osobę z twojego życia. Dramatycznie? Kluczem do szczęśliwego życia jest unikanie toksycznych osób, tutaj nie ma miejsca na kompromisy.
